Tani përplasja është publike, e dukshme dhe e zhurmshme. Ambasadorja italiane Emanuela D’Alessandro, shkruan AFP duke cituar burime diplomatike, është thirrur nga qeveria franceze për shkak të “deklaratave të papranueshme” që Matteo Salvini bëri ditëve të fundit për Emmanuel Macron. Zemërimi i Pallatit Elysee, për të cilin raportoi dje “Repubblica”, kishte ardhur pas fjalëve të zëvendëskryeministrit të Lega Nord kundër presidentit francez.
Hapet tani një front i ri diplomatik mes Romës dhe Parisit, me pasoja të paparashikueshme.
“Mbaju pas tramvajit”
Fusha e betejës në të cilën po zhvillohet dueli është ajo e të vullnetshmëve, vendimtare në çështjen ukrainase. Ideja anglo-franceze për të dërguar trupa në terren për të ruajtur paqen është kundërshtuar ashpër muajt e fundit nga Giorgia Meloni, por sidomos nga Salvini. Anëtari i Lega Nord ka zhvilluar një fushatë të fortë mediatike kundër këtij opsioni. Dhe kundër Macron-it. Deri në atë pikë sa të deklaronte, pak ditë më parë, lidhur me idenë franceze për të vendosur ushtarë në Ukrainë:
“Në Milano do të thoshin taches al tram (i lidhur pas tramvajit). Shko vetë nëse do. Vesh helmetën, jelekun, merr pushkën dhe shko në Ukrainë.”
Franca vendos të reagojë
Fjalë të ashpra, sfidë e drejtpërdrejtë ndaj një aleati kryesor europian si Franca. Kjo është arsyeja pse Parisi vendosi të veprojë. Lëvizja e parë ishte të nxisë përmes dy kanaleve të nivelit më të lartë një reagim nga Palazzo Chigi: këshilltari diplomatik i Macron-it dhe ambasadori francez në Itali iu drejtuan personalisht Palazzo Chigi dhe Farnesinës duke kërkuar që Roma të bënte një hap dhe të distancohej nga Salvini. Me një pyetje të qartë drejtuar palës italiane: A flet Salvini në emër të qeverisë, duke qenë zëvendëskryeministër, apo Meloni mendon ndryshe dhe synon t’i dënojë këto sulme? Në mungesë të një reagimi, Parisi vendosi të ngrejë më tej tonet dhe të thërrasë diplomaten italiane. Sipas të njëjtave burime të cituara nga AFP “i është kujtuar ambasadores se këto deklarata binin ndesh me klimën e besimit dhe marrëdhëniet historike mes dy vendeve tona, si dhe me zhvillimet e fundit dypalëshe, që kishin nxjerrë në pah konvergjenca të forta mes dy vendeve, veçanërisht sa i përket mbështetjes së palëkundur për Ukrainën”.
Në fakt, sulmet e Salvinit erdhën pikërisht ndërsa Meloni ndodhej në Uashington bashkë me Macronin për të menaxhuar përpjekjen e Donald Trump për të afruar një armëpushim në Ukrainë, duke mbrojtur njëkohësisht pozicionin e Kievin. Partnerët europianë janë angazhuar në mënyrë të koordinuar për të propozuar një mburojë mbrojtëse për Ukrainën. Dhe pjesë e këtij projekti mund të ishte edhe një mision ushtarësh të vendosur në terren për të mbrojtur armëpushimin. Një projekt i nisur me nismën e Macronit, por që Meloni – megjithëse preferon zgjidhjen e një neni 5 të ngjashëm me atë të NATO-s – gjithsesi ka premtuar ta mbështesë, në rast se ideja do të pranohej nga Moska.
Plani diplomatik
Problemi tani zhvendoset në planin diplomatik. Dhe e vendos kryeministren italiane përballë një dileme: të marrë qëndrim, duke dënuar Salvinin, ose të qëndrojë në heshtje, duke e komplikuar më tej marrëdhënien, tashmë të ndërlikuar, me presidentin francez? Deri tani Meloni ka zgjedhur të mos ekspozohet. Në raste të mëparshme tensionesh diplomatike mes dy kryeqyteteve ka qenë sidomos ministri i jashtëm Antonio Tajani ai që ka marrë qëndrim, duke kërkuar në disa raste më shumë përmbajtje nga ana e zëvendëskryeministrit.
Në këto orë, më në fund, po lind edhe një frikë në diplomacinë italiane: që Parisi mund të ndjekë në njëfarë mënyre një hakmarrje politike ndaj Romës, në njërin nga shumë dosjet ku ndërthuren interesat mes dy vendeve.
Precedentët
Përplasja sigurisht nuk lind sot. Kronikat na kthejnë në fillim të marsit të kaluar: atëherë Salvini sulmoi përsëri Pallatit Elize, duke thënë: “Nuk do të ketë kurrë një ushtri europiane e komanduar nga ai i çmenduri Macron që flet për luftë bërthamore.” Dhe përsëri: Macron “ka një nevojë të dëshpëruar për t’i dhënë kuptim qëndrimit të tij ende të shkurtër në krye të Francës. Por të mos e bëjë këtë në kurrizin tonë”, deklaroi për të kundërshtuar ofertën e “ombrellës bërthamore” për Kievin.
Kronologjia nuk ndalet këtu. Dhe në raste të tjera të shumta Salvini i është drejtuar presidentit francez në mënyra të ndryshme: “hipokrit”, “llafazan”, “djalosh i edukuar që e tepron me shampanjë”, “kriminel”. Në një përshkallëzim që nisi qershorin e kaluar kur ftesa e tij ishte: “Vër helmetën, shko lufto dhe mos na çaj …”/La Repubblica
