Nga Marco Imarisio, Corriere della Sera
Yevgeny Savostyanov, ish-kreu i KGB-së në Moskë dhe më pas një teknik me një sfond të shquar ushtarak që i shërbente qeverive, përfshirë ato të Vladimir Putinit, buzëqesh me hidhërim. Ai u largua si Ministër i Kulturës në vitin 2015, duke denoncuar klimën e censurës që ai besonte se kishte mbizotëruar tani. Në vitin fatal të vitit 2022, ai promovoi një dokument kundër Operacionit Special Ushtarak në Ukrainë dhe më pas një tjetër kundër përdorimit të kërcënimit bërthamor. Por pavarësisht CV-së së tij të lartpërmendur, ai nuk mund të shkelë këmbën në Evropë. Sot, ai konsiderohet si një nga analistët më të mprehtë të ngjarjeve në vendin e tij.
A duhet ta marrim seriozisht rrezikun e përshkallëzimit bërthamor?
Presidenti amerikan po ndjek një qasje të ngjashme me Vladimir Putinin, i cili vitet e fundit është përpjekur vazhdimisht të ushtrojë presion mbi opinionin publik perëndimor duke nënkuptuar vendosmërinë e tij për të “shkuar deri në Apokalips”, gjë që në realitet nuk ka qenë kurrë e vërtetë. Kjo taktikë shpesh ka dhënë rezultate. Paniku shpërtheu në shoqëri, Shtëpia e Bardhë filloi të kërkonte kompromise dhe në thelb iu bënë lëshime Putinit. Kjo ndodhi në shkurt 2014 gjatë pushtimit të Krimesë. Dhe pastaj në shkurt 2022, në fillim të luftës me Ukrainën, dhe në tetor 2022, kur Putinit iu desh të shpëtonte trupat e bllokuara në Kherson, dhe në shkurt 2024, kur furnizimet ushtarake amerikane për Ukrainën duhej të ndaleshin. Vetëm për të dhënë disa shembuj.
Dhe tani, me Trumpin që flet për zhvendosjen e nëndetëseve?
Deklaratat e presidentit amerikan janë një sinjal i qartë se taktikat e Putinit nuk do të sjellin ndonjë sukses nën udhëheqjen e tij. Por ndryshe nga Kriza e Raketave Kubane e vitit 1962 dhe Lufta e Yom Kippur e vitit 1973, kur BRSS dhe SHBA-ja duhej ta merrnin seriozisht në konsideratë këtë rrezik, në këtë fazë nuk ka rrezik real përshkallëzimi. Ukraina nuk është në prag të një disfate të vërtetë ushtarake, siç ishin Kuba ose Egjipti në kohën e tyre.
A mendoni se Rusia po frikësohet nga një nga shumë deklaratat e Trump?
Analistët e Kremlinit nuk do ta kenë humbur përmendjen e dy nëndetëseve bërthamore, me sa duket të klasit Ohio, të pajisura me armë bërthamore ose konvencionale, potenciali i të cilave është i mjaftueshëm për të anuluar komponentin strategjik tokësor të Rusisë me platforma lëshimi. Ju siguroj, ka një efekt mjaft të madh.
A duhet të merret Medvedevi seriozisht?
“Në fillim, ai aspironte statusin e një politikani modern dhe të iluminuar. Tani ai po poshtërohet në mënyrë të dukshme, siç ndodhi edhe gjatë presidencës së tij, duke u detyruar të shprehë provokimet më idiote për të frikësuar SHBA-në dhe Evropën. Ai thjesht duhet të injorohet. Asgjë nuk varet prej tij, si të gjithë të afërmit e Putinit.”
Si do të përfundojnë përpjekjet për mirëkuptim midis Trump dhe Putin?
“Kjo dashuri nuk ka ekzistuar kurrë. Në vend të kësaj, ne kemi qenë dëshmitarë të një prej strategjive negociuese të Trump: lajkatimin, duke treguar gatishmëri për të bërë lëshime, për të marrë të tjerët në avantazhin e tij. Kur kjo taktikë nuk funksionon, Trump gjithmonë ndalon së përdoruri atë. Gjë që po ndodh tani. Fatkeqësisht, udhëheqësit e vendeve të asaj që unë e quaj Unaza e së Keqes – Xi, Putin, Kim, Khamenei – janë njerëz jashtëzakonisht të shtyrë nga ideologjia që i nënshtrojnë nevojat e vërteta të vendeve të tyre qëllimit mashtrues të “çmontimit të ndikimit perëndimor”. Bindja e tyre është e pamundur. E vetmja kundërforcë kundër tyre është parandalimi.
A mund ta klasifikojmë fjalimin tuaj edhe si një shembull të Rusofobisë?
“E vlerësoj ironinë. Propaganda ruse po përpiqet të imponojë një kuptim të shtrembëruar të këtij problemi në të gjithë botën. Dëshiron t’i bëjë njerëzit të besojnë se frika dhe mosbesimi ndaj Rusisë ekzistojnë në Evropë jo si rezultat i agresionit kundër Ukrainës dhe frikës racionale prej saj, e cila për fat të keq nuk është mjaftueshëm e përhapur, por si rezultat i interesave dhe paragjykimeve të caktuara.”
A keni përjetuar ndonjëherë një episod të supozuar të Rusofobisë?
“Unë po flas për këto gjëra me njohuri të plotë të fakteve. Mua vetë më është ndaluar hyrja në Evropë që nga viti 2014. Por nuk e konsideroj një akt Rusofobie. Ajo që më është nënshtruar është një kombinim i barrës së biografisë sime jo tamam të zakonshme dhe zellit të pashuar dhe të dëmshëm të disa zyrtarëve evropianë.”
Pra, ju besoni se frika e Evropës nga Rusia është e justifikuar?
Nëse një evropian mesatar do të dinte se çfarë thonë si propagandistët rusë ashtu edhe politikanët e rangut të lartë për vendin e tyre, frika e tyre do të rritej me disa urdhra madhësie. Dhe në sistemin e tyre të vlerave, mbrojtja e Evropës do të ngrihej në kulmin e saj. Të vazhdosh të mbrosh qytetarët nga realiteti që po u afrohet shtëpive të tyre, siç bëjnë disa media dhe qeveri, është një gabim kolosal.