Nga Ergys Mërtiri
Racizmi kundër turistëve është fenomeni më i fundit i shfaqur tek shqiptarët. Ankohen se turistët po na prishin qetësinë publike, se kanë pretendime dhe mbi të gjitha, e kursejnë paranë dhe nuk shpenzojnë shumë.
Ne vërtetë duam turizëm, por duam turistë model, që nuk dehen, nuk bëjnë zhurmë, nuk kërkojnë standarde, nuk bëjnë çiçin nëpër lulishte (nëse ka mbetur ndonjë në këtë vend) dhe mbi të gjitha, që e derdhin paranë lumë.
Gjithandej sheh njerëz që shfryjnë kundër turistëve duke i quajtur pabuksë, pisanjosë, tekanjosë etj. Dhe këto i ankesa i shprehin banorë nga vendi i turizmit që uzurpon hapësirat publike, ndalon termusin dhe ta fut në faturë, vend që, për më tepër, nuk ofron asgjë përveç natyrës, që ia ka fal Zoti.
Kërkohet turizëm elitar në një vend që ende nuk ofron as shërbime, as infrastrukturë, as standard, madje në shumë raste as një minimum edukate qytetare apo fije njerëzillëku!
Një infeksion mendor shumë i përhapur tek shqiptari i sotëm, shfaq prirjen idiote për të pretenduar që tjetri të të mbulojë me para, pa llogaritur fare se çfarë ofron ti vetë.
Ky infeksion buron nga kultura e të fortit dhe mentaliteti kompleksiv i vetëdijes së pronarit që nuk ngrihet dot në nivelin e sipërmarrësit në shërbime.
Më shumë sesa të fitojë, pronari ka hall të demonstrojë fuqinë e vet, karakterin e vetë kompleksiv lidhur me pronën dhe pushtetin. Ai nuk shërben, por sundon në investimin e vet. Klienti këtu nuk është mbret si kudo, por një bujtës që dëshmon madhështinë e pronës dhe investimit të tij.
Kjo më kujton kur kam qenë në gjimnaz, kur pronarët e lokaleve ankoheshin shpesh se iu zinim tavolinat duke marrë vetëm kafe.
Prestigji i pronarit ndjehej i cënuar nga çmimi i ulët i faturës që klienti paguan për shkak të produktit jo të shtrenjtë që konsumon.
Ai do të ishte i vlerësuar vetëm kur klienti prorsit pije të shtrenjta dhe paguan një faturë të majme. Respekti për investimin përcaktohet nga shifra e faturës që klienti paguan.
Ky realitet në fakt vjen më shumë për shkak se klasa e investitorëve në këtë vend, vjen vetë nga një e kaluar pabuksësh.
Ky vend ka bërë me lekë shumë druvarë e banditë, që tashmë janë futur në sektorin e shërbimeve pas një kariere të suksesshme në fushën e grabitjes, krimit dhe korrupsionit.
Për këtë arsye një pjesë e mirë e sipërmarrësve në këtë fushë, reflekton kulturën e rrugës, të cilën e përcjell në turizëm, pasi e kanë të vështirë të bëhen njerëz.
Koret e komentuesve në rrjete sociale që shoqërojnë stereotipizimet ndaj turistëve janë shpesh përforcues të këtij fenomeni nga ajo kategori shqiptarësh që reflekton pikërisht kulturën e të fortit.