Komisioneri Evropian për Energjinë dhe Strehimin, Dan Jorgensen, ka kërkuar që Bashkimi Evropian të ndërpresë në mënyrë përfundimtare çdo import energjetik nga Rusia, duke e cilësuar këtë si një objektiv strategjik që duhet përmbushur pa vonesa.
Edhe pse shumica e shteteve anëtare kanë vendosur tashmë ndalime ndaj importeve të drejtpërdrejta të naftës dhe gazit rus si pjesë e sanksioneve kundër Moskës për shkak të luftës në Ukrainë, plani afatgjatë i Brukselit i njohur si “RePowerEU” – synon ndërprerjen totale të burimeve energjetike ruse deri në fund të vitit 2027. Ky plan përfshin ndër të tjera mbylljen e kontratave afatshkurtra për gaz, ndalimin e marrëveshjeve të reja, kufizimin e importeve të uraniumit dhe goditjen e “flotës së hijeve” ruse që dyshohet se po shmang sanksionet përmes rrugëve të ndërlikuara tregtare.
“Qëllimi ynë është shumë i qartë: të ndalojmë sa më parë importin e energjisë nga Rusia,” u shpreh Jorgensen për gazetarët në Kopenhagë. Ai theksoi se qëndrimi i BE-së duhet të mbetet i pandryshuar edhe nëse përfundon konflikti në Ukrainë:
“Nuk duhet të kthehemi më kurrë në importin e asnjë molekule të vetme të energjisë ruse.”
Komisioneri nënvizoi gjithashtu mbështetjen që planet evropiane kanë marrë nga Shtetet e Bashkuara, ku administrata amerikane ka inkurajuar zëvendësimin e furnizimeve ruse me gaz natyror të lëngshëm (LNG) dhe karburant bërthamor amerikan. Madje, ish-presidenti Donald Trump, duke reaguar ndaj ngecjes së procesit të paqes, u bëri thirrje aleatëve europianë të ndalojnë menjëherë blerjen e energjisë nga Rusia.
Megjithatë, jo të gjitha shtetet anëtare janë dakord me këtë qasje. Hungaria dhe Sllovakia – vende me varësi të madhe nga energjia ruse – vazhdojnë të kundërshtojnë një shkëputje të menjëhershme, duke paralajmëruar për rreziqe ndaj sigurisë energjetike dhe pasoja ekonomike. Ministri i Jashtëm hungarez, Peter Szijjarto, akuzoi Brukselin për “hipokrizi”, duke thënë se shumë vende të BE-së vazhdojnë të blejnë naftë ruse në mënyrë të tërthortë, ndërkohë që publikisht kërkojnë ndalimin e saj.
Jorgensen deklaroi se është në bisedime me Budapestin dhe Bratislavën, por sqaroi se miratimi i planit kërkon vetëm një shumicë të kualifikuar, duke lënë të kuptohet se progresi mund të vazhdojë edhe pa pëlqimin unanim të të gjitha vendeve anëtare.
