Ndërsa afati i dhënë ish-kryeministrit Sébastien Lecornu për të formuar një qeveri të re po shkon drejt fundit, klasa politike franceze dhe qytetarët po përgatiten për lëvizjen e radhës së presidentit.
Nga Sophia Khatsenkova nga Euronews.com
Presidenti Macron, i vënë nën presion të madh politik, po përballet me tronditje të reja të martën, ndërsa ish-kryeministri Lecornu përpiqet në një raund të fundit negociatash për të shmangur përshkallëzimin e krizës politike.
Në një deklaratë të lëshuar të martën pasdite, Lecornu tha se i kishte propozuar “bllokut të përbashkët”, një koalicion të lirshëm konservatorësh dhe centristësh, që bisedimet të përqendroheshin në dy çështje urgjente: “Miratimin e buxhetit” dhe “të ardhmen e Kaledonisë së Re”.
Ai shtoi se të gjitha palët kishin “rënë dakord për këto dy përparësi, me dëshirën e përbashkët për të gjetur një zgjidhje të shpejtë.”
Lecornu konfirmoi gjithashtu se do të takohej me çdo parti politike nga pasditja e së martës deri në mëngjesin e së mërkurës.
Kjo përpjekje shënon tentativën e fundit të Macron për të mbajtur funksionimin e qeverisë pas dorëheqjes së Lecornu të hënën, vetëm 27 ditë pas marrjes së detyrës – mandati më i shkurtër për një kryeministër francez në historinë moderne.
Brenda pak orësh nga dorëheqja, Lecornu pranoi kërkesën e Macron për të negociuar një kabinet të ri deri të mërkurën në mbrëmje, por i bëri të qartë se nuk do të rikthehej në detyrë, edhe nëse negociatat do të kishin sukses.
Bojkotet e opozitës dhe thirrjet për zgjedhje të parakohshme
Megjithatë, figurat kryesore të opozitës refuzuan menjëherë ofertën e Lecornu. Udhëheqësit e ekstremit të djathtë të partisë “Tubimi Kombëtar” (RN), Marine Le Pen dhe Jordan Bardella, të cilët kishin marrë pjesë në konsultimet e mëparshme, këtë herë refuzuan ftesën.
Le Pen përsëriti thirrjen për zgjedhje të parakohshme parlamentare, duke e quajtur atë “të domosdoshme”, ndërsa Bardella deklaroi: “Ne jemi gati të qeverisim.”
Në krahun e majtë, udhëheqësit e partisë “Franca e Paepur” (LFI), Mathilde Panot dhe Manuel Bompard, refuzuan gjithashtu të takoheshin me kryeministrin në largim. Zhvillimet e fundit theksojnë pozitën gjithnjë e më të izoluar të presidentit, madje edhe mes aleatëve të tij.
Të hënën në mbrëmje, ish-kryeministri dhe aleati i hershëm i Macron, Gabriel Attal, shprehu hapur pakënaqësi me mënyrën e vendimmarrjes së presidentit. “Pas një vargu kryeministrash të rinj, ka ardhur koha të provohet diçka tjetër,” tha Attal për televizionin TF1. “Pati shpërndarje të parlamentit. Që prej asaj kohe, vendimet kanë dhënë përshtypjen e një vullneti për të mbajtur çdo kontroll.”
Edhe ish-kryeministri Édouard Philippe, i pari që udhëhoqi qeverinë e Macron pas fitores së tij në vitin 2017, u distancua nga presidenti, duke sinjalizuar erozionin e aleancës dikur të fuqishme centriste.
Një qeveri në rënie të lirë
Dorëheqja e Lecornu erdhi vetëm një ditë pasi ai kishte shpallur një kabinet të ri me 18 anëtarë. Përbërja e kabinetit, që përfshinte shumë fytyra të njohura nga qeveria e mëparshme e François Bayrou, u kritikua ashpër – madje edhe nga aleatët e Macron. Bruno Retailleau, kreu i partisë konservatore “Republikanët” dhe ministër i Brendshëm në kabinetin e Macron, u ankua për përzgjedhjet e Lecornu dhe thirri një mbledhje urgjente të drejtuesve të partisë së tij.
Të hënën në mëngjes, koalicioni i brishtë u shpërbë. Dy paraardhësit e menjëhershëm të Lecornu, Bayrou dhe Michel Barnier, ishin rrëzuar nga parlamenti me votë mosbesimi pas përplasjeve mbi buxhetin e vitit 2026, që përfshinte shkurtime të debatueshme në shpenzime.
Kryeministri i ardhshëm do të përballet me të njëjtën sfidë: të sigurojë mbështetje të mjaftueshme për të kaluar projektbuxhetin në një Asamble Kombëtare të thellësisht të përçarë.
Pa rrugë të lehtë
Bllokimi politik e ka lënë Macronin me pak alternativa. Kundërshtarët e tij kanë përmendur tre opsione të mundshme: dorëheqjen, shpërndarjen e parlamentit për zgjedhje të reja ose emërimin e një kryeministri nga jashtë kampit të tij politik.
Por Macron, popullariteti i të cilit ka rënë në nivelin më të ulët historik, deri tani u ka rezistuar si dorëheqjes, ashtu edhe shpërndarjes. Ai ka deklaruar se do ta çojë mandatin e tij deri në vitin 2027.
Ndërkohë, problemet financiare të Francës po e përkeqësojnë situatën. Raporti borxh/PBB mbetet ndër më të lartët në Bashkimin Europian – gati dyfishi i kufirit prej 60% të përcaktuar nga BE.
Miratimi i një buxheti të ri është thelbësor për të shmangur mbylljen e funksionimit të qeverisë, por mundësitë për ta arritur këtë po zvogëlohen nga ora në orë.
