Të ngecur në një sallë konferencash të zymtë në Gjenevë duke diskutuar kompromise të dhimbshme për t’i dhënë fund luftës me Rusinë, zyrtarët ukrainas të dielën e kaluar nuk mund të mos e vinin re delegatin amerikan, i cili po shtypte furishëm në laptopin e tij.
“Unë u habita pak kur pashë Jared Kushnerin në fillim…por pastaj vlerësova gjendjen e tij shpirtërore,” tha Sergiy Kyslytsya, një nga ministrat ukrainas në dhomë. Ky ishte dhëndri i Donald Trump, i dërguari i tij jozyrtar dhe “zgjidhësi i çështjeve” i politikës së jashtme. Ai ishte i zënë duke mbajtur shënime rreth Ukrainës.
Kushner, i cili u martua me vajzën e presidentit, Ivanka Trump, në vitin 2009, ka mbajtur prej kohësh peshën e disa prej misioneve diplomatike më të pamundura të vjehrrit të tij.
Gjatë mandatit të parë të Trump, Kushner udhëhoqi përpjekjen e presidentit që shtetet arabe të normalizonin lidhjet me Izraelin. Kohët e fundit, atij iu kërkua të ndihmonte në ndërmjetësimin e një marrëveshjeje midis Izraelit dhe Hamasit në Gaza. Tani detyra e tij është të ulë armët dhe dronët në vijën e frontit në Donbas. Kushner nuk iu përgjigj kërkesës për një intervistë për këtë shkrim.
Hyrja e Kushner në një nga manovrat diplomatike më të vështira të mandatit të dytë të Trump, përpjekjen për t’i dhënë fund luftës tokësore brutale të Rusisë në Ukrainë, është pjesë e planit të presidentit për të përsëritur arritjen në Gaza.
Atje, një plan me 20 pika që mbante emrin e presidentit amerikan çoi në një armëpushim të brishtë midis Izraelit dhe Hamasit dhe lirimin e pengjeve të mbetura izraelite.
Pas kësaj marrëveshjeje, Steve Witkoff, i dërguari special i Trump, dhe Kushner, iu drejtuan Ukrainës. Dyshja filloi punën pas kuintave, duke prodhuar një draft fillestar teksti që aleatët evropianë të Kievit kishin frikë se ishte aq afër kërkesave të Rusisë saqë nënkuptonte kapitullimin e Ukrainës.
Javën e ardhshme, dyshja diplomatike mund të fluturojë për të takuar Vladimir Putinin me shpresën për të “përmbyllur” planin e paqes, tha Trump të martën.
Do jetë takimi i parë i Witkoff me udhëheqësin e Rusisë në Kremlin me një tjetër të dërguar të Trump në krah.
Trump tha: “Steve Witkoff ndoshta do shkojë me Jaredin. Nuk jam i sigurt nëse Jaredi do shkojë, por ai është i përfshirë në proces, djalë i zgjuar, dhe ata do takohen me presidentin Putin.”
Pavarësisht sfondit të tij të pakët në rajon, përfshirja e Kushner është “në përgjithësi, një gjë e mirë”, tha Philip Gordon, i cili shërbeu si këshilltar i sigurisë kombëtare për ish-zëvendëspresidenten Kamala Harris.
“Ashtu si Witkoff, ai qartësisht ka besimin e presidentit, gjë që është një kërkesë e çdo negociatori të suksesshëm.”
“Ndryshe nga Witkoff, ai ka përvojë me diplomacinë,” shtoi Gordon.
Kthesa e Kushner si paqebërës këtë vit ka qenë e papritur. Kur Trump u kthye në Shtëpinë e Bardhë, dhëndri i tij, i cili shërbeu si këshilltar në mandatin e parë të presidentit, këmbënguli se do qëndronte larg qeverisë.
Kushner tha se fokusi i tij kryesor ishte në start-up-in e tij privat të kapitalit, Affinity Partners, të cilën ai e trupëzoi një ditë pasi Trump u largua nga detyra në 2021. Gjashtë muaj më vonë, ai siguroi një investim prej 2 miliardë dollarësh nga fondi i pasurisë sovrane të Arabisë Saudite.
Fondi ka qenë subjekt i një hetimi të Kongresit të udhëhequr nga Demokratët, i cili synon të hetojë çdo mbivendosje midis marrëdhënieve të biznesit të Kushner dhe kohës së tij në qeveri. Kushner i ka hedhur poshtë hetimet si të motivuara politikisht.
“Fokusi im kryesor është tek Affinity, kështu që nuk parashikoj më të marr një rol aktiv në ato diskutime,” i tha ai Financial Times në janar kur u pyet për përpjekjet e administratës për të zgjeruar Marrëveshjet Abraham të Trump, të cilat vendosën lidhje diplomatike midis Izraelit dhe katër shteteve arabe.
“Unë mendoj se mund të jem i dobishëm për Steve, kështu që jam këtu për të dhënë këshilla, nëse është e nevojshme,” tha ai.
Kushner dhe Witkoff, një mik i vjetër dhe partner golfi i presidentit, janë thuajse një brez larg, por janë të afërt, tha një zyrtar amerikan i njohur me dinamikën e tyre. Witkoff në shkurt tha se dhëndri i presidentit e kishte “bindur” atë të merrte punën si i dërguar i Trump. Dyshja shpesh telefonin njëri-tjetrin për të shkëmbyer ide, tha një person i njohur me ta.
Presidenti i beson nuhatjes diplomatike të dhëndrit të tij.
“Ne gjithmonë e sjellim Jaredin kur duam ta mbyllim një marrëveshje,” tha Trump në një fjalim para parlamentit izraelit në tetor, ndërsa Kushner po shikonte nga një ballkon.
“Ne kemi nevojë për mendjen e tij në shumë raste.”
Arritja e Kushner në Gaza është modeli i administratës Trump për përpjekjet e saj të paqes në Ukrainë.
Kishte “më shumë dallime sesa ngjashmëri” midis luftës së Gazës dhe asaj të Ukrainës, tha Gordon. Megjithatë, ai tha: “Unë mendoj se mesazhi i tyre ishte, ju hidhni diçka në letër dhe thoni ‘mirë djema, ky është plani i Trumpit, tani bëhuni seriozë’, dhe kjo funksionon.”
Një transkript i rrjedhur i një telefonate muajin e kaluar, disa ditë pas marrëveshjes së Gazës, midis Witkoff dhe ndihmësit kryesor të politikës së jashtme të Putinit, Yuri Ushakov, nxori në pah përpjekjet e administratës për të përsëritur qasjen në Gaza.
“Ndoshta ne propozojmë një projekt paqeje me 20 pika, ashtu siç bëmë në Gaza,” tha Witkoff, sipas transkriptit të publikuar nga Bloomberg. FT nuk e ka verifikuar transkriptin.
Kushner u soll për të ndihmuar në hartimin e koleksionit të radhës të pikave.
“Ai është shumë i mirë në këtë, ai është shumë i mirë në hedhjen në letër të pikave,” tha zyrtari amerikan.
Ai dhe Witkoff morën të dhëna nga zyrtarë rusë, përfshirë Kirill Dmitriev, shefi ekzekutiv i fondit të pasurisë sovrane të Rusisë, një fakt që ka ngritur shqetësime në kryeqytetet evropiane.
Një i diplomuar i Shkollës së Biznesit të Harvardit, lidhja e Dmitriev me dhëndrin e presidentit shtrihet që në administratën e parë të Trump. Burrat u takuan për herë të parë në Montreux në 2019, në brigjet e liqenit të Gjenevës, për të folur për diplomacinë e tablosë së madhe në Lindjen e Mesme.
Qasja ndaj planit të fundit të paqes ka ngritur disa shqetësime se si Trump – jo për herë të parë po u beson çështjet më të rënda të gjeopolitikës një grupi të besuar, duke përfshirë familjen./FinancialTimes
