John Kyriakou, i cili shërbeu në shërbimin e inteligjencës amerikane nga fillimi i viteve 1990 deri në mesin e viteve 2000 dhe u bë i njohur në të kaluarën për zbulimin e përdorimit të torturës nga agjencia, është rikthyer me një seri deklaratash që prekin çështje të ndjeshme të privatësisë dhe teknologjisë. Siç është përsëritur në botime të ndryshme ndërkombëtare, Kyriakou argumenton se aftësitë e mbikëqyrjes në dispozicion të shërbimeve të inteligjencës i kanë tejkaluar shumë metodat tradicionale të përgjimit dhe mbikëqyrjes fizike, dhe depërtojnë thellë në jetën e përditshme dixhitale të qytetarëve.
Sipas asaj që ai vetë ka thënë, mjetet e zhvilluara dhe të përshkruara në rrjedhjet e informacionit të vitit 2017 të njohura si Vault 7 tregojnë se është teknologjikisht e realizueshme që shërbime të tilla si CIA të fitojnë akses në një gamë pajisjesh “të zgjuara” – nga telefonat celularë te televizorët dhe makinat – dhe t’i shndërrojnë ato në pajisje regjistrimi ose kontrolli. Në intervista, ai ka thënë se teknika të tilla lejojnë konvertimin e një marrësi të televizorit smart në mikrofon edhe kur duket se është i fikur, ose akses në distancë në kompjuterët e integruar në makinat moderne.
Këto deklarata janë riprodhuar dhe komentuar nga media ndërkombëtare, duke provokuar diskutime jo vetëm rreth fushëveprimit të aftësive teknike të shërbimeve, por edhe rreth kufijve të ndërgjegjësimit publik dhe kontrollit mbi këto aftësi. Pavarësisht faktit se detajet teknike dhe skenarët operativë aktualë mbeten sekrete dhe shpesh në favor të shtetit, disa ekspertë dhe analistë theksojnë se teknologjia u ka mundësuar shërbimeve të përpunojnë dhe përdorin vëllime të mëdha të të dhënave të mbledhura ligjërisht ose ilegalisht nga rrjetet, aplikacionet dhe pajisjet. Kjo situatë krijon një fushë të brishtë ku mbrojtja e privatësisë dhe nevoja për siguri kombëtare bien ndesh.
Së bashku me shqetësimet në lidhje me dimensionin teknologjik të mbikëqyrjes, deklaratat e Kyriakos përcjellin një pyetje më të madhe etike dhe politike në lidhje me rolin e shërbimeve të inteligjencës në shoqërinë moderne. Duke u përballur më parë me sanksione penale për ekspozimin e praktikave të brendshme të CIA-s, ai përfaqëson një zë që bën thirrje për transparencë më të madhe dhe debat publik në lidhje me kufijtë e pushtetit shtetëror në sferën dixhitale. Kjo kërkesë për transparencë bëhet edhe më urgjente ndërsa teknologjia evoluon me shpejtësi dhe mundësitë e mbikëqyrjes dixhitale bëhen gjithnjë e më të integruara në jetën e përditshme të njerëzve në të gjithë botën.
Sidoqoftë, akuzat në lidhje me aftësinë e agjencive të inteligjencës për të “dëgjuar” dhe “parë” përmes pajisjeve të përdorura në shtëpi ose në lëvizje kanë sjellë në sipërfaqe një debat publik që ka të bëjë jo vetëm me teknologjinë dhe shërbimet e sigurisë, por edhe me marrëdhënien midis shtetit dhe qytetarëve në epokën dixhitale. Ky dialog duhet të monitorohet dhe formësohet nga shoqëria civile, rregullatorët dhe vetë përdoruesit e teknologjisë, me qëllim gjetjen e një ekuilibri midis sigurisë dhe mbrojtjes së të drejtave themelore.
