Humori në Bashkimin Evropian është i z ymtë. Vetëm 2% e njerëzve të saj janë vaksinuar, krahasuar me 7% në Amerikë dhe 11% në Britani. Sa më ngadalë që përhapet procesi, aq më shumë veta v desin dhe dëmi ekonomik do të jetë më i madh. Prandaj, lajmi se AstraZeneca (AZ), një prodhues anglo-suedez i vaksinave, mund të furnizojë më pak se 40% të dozave që BE priste në tremujorin e parë ka shkaktuar zemërim. Mes a kuzave, politikanët po argumentojnë se, nëse AZ refuzon të mbulojë disa nga mungesat me furnizime nga fabrikat e saj në Britani, atëherë BE duhet të h akmerret duke ndaluar eksportet në Britani nga impiantet në evropën kontinentale. Ky do të ishte një gabim i r ëndë. Ka mënyra më të mira për Evropën për të shpejtuar vaksinimin. Ato duhet të merren aq urgjentisht sa përpjekjet për të ndaluar një rënie tjetër ekonomike.
P roblemet e Evropës rrjedhin pjesërisht nga fati i keq. Një prej vaksinave që porositi pësoi p engesa në provat klinike. Të tjera kanë hasur probleme në prodhim. Por ato janë gjithashtu të vetë-shkaktuara. Komisioni Evropian mori përgjegjësinë për blerjen e vaksinave, por procesi ishte pa përvojë dhe i ngadaltë, duke nënshkruar marrëveshje disa muaj pas Britanisë. Ai u bllokua në p azare me firmat e barnave për përgjegjësinë dhe çmimin – detaje të vogla në mesin e një pandemie. Kontrata me AZ është konfidenciale, por duket se përcakton që firma duhet vetëm të bëjë përpjekje më të mira për të furnizuar dozat, transmeton lexo.com.al.
Kërcënimi i firmave të barnave dhe i kombeve është një mënyrë për të shfryrë zhgënjimin, por është e r rezikshme. Nëse BE do të vendoste e mbargo në furnizimet e vaksinës Pfizer, kjo do të parandalonte që britanikët të marrin dozën e tyre të dytë, sepse Britania ka vonuar vaksinën suplementare. Nëse çdo vend në zinxhirin e ndërlikuar të furnizimit me vaksina do të k ërcënonte tregtinë e gjithçkaje, nga qelqi i specializuar te shiringat, furnizimet globale të vaksinave mund të dështojnë. BE-ja do të s abotonte pretendimin e saj për të mbështetur sundimin e ligjit, burimin përfundimtar të autoritetit të saj. Do të ishte më mirë të përqendroheshim në përsosjen e logjistikës së vaksinave, për t’u ofruar firmave ndihmë dhe për të konsideruar miratimin e strategjisë britanike për shtyrjen e dozës së dytë derisa furnizimet të jenë më të shumta.
Pasojat ekonomike të vonesës së vaksinave të Evropës duhet të trajtohen gjithashtu urgjentisht. Nivelet e aktivitetit ekonomik do të goditen në gjysmën e parë të këtij viti dhe rimëkëmbja do të tërhiqet edhe më tej. Kjo do të i mponojë më shumë dhimbje për punëtorët dhe firmat, dhe do të rrisë gjithashtu r rezikun e stanacjonit të zgjatur. Rritja e ulët dhe inflacioni i ulët mund të bëhen një tipar i përhershëm i zonës së euros. Parashikimet e reja të FMN sugjerojnë që ekonomia e zonës euro do të mbetet 6% nën trendin e saj para-covid deri në fund të këtij viti. Investitorët presin që inflacioni të dobësohet në kohën e pesë viteve me 1%. Nga ana tjetër, prodhimi i Amerikës pritet të kthehet në rrugën e duhur deri atëherë, me inflacion mbi 2%, transmeton lexo.com.al.
Ju mund të mendoni se udhëheqësit e Evropës do të zbulonin plane të mëdha shpenzimesh. Përtej Atlantikut, Shtëpia e Bardhë shpreson të lëshojë gati 2 trilionë dollarë stimul, duke nxitur frikën e mbinxehjes më vonë gjatë vitit. BE-ja ka rënë dakord për një fond shërimi prej 750 miliardë eurosh (900 miliardë dollarë), që do të financohet përmes borxhit të lëshuar bashkërisht. Por kjo po shpërndahet shumë ngadalë, kështu që ka ende shumë pak stimul në zonën e euros. D eficiti fiskal i tij parashikohet të ngushtohet me më shumë se dy pikë përqindje këtë vit, pjesërisht pasi skadojnë masat e përkohshme. Nuk ka kuptim të mbështetemi në Bankën Qendrore Evropiane për të ndërhyrë: ajo ka mbaruar nga m unicionet dhe ka pak kapacitet për të stimuluar më shumë ekonominë.
Për të mos u bërë si Japonia, Evropa duhet të shpenzojë si Amerika. Helge Braun, këshilltare e Angela Merkel, paralajmëroi këtë javë se “frenimi i borxhit” të Gjermanisë, i cili synon të kufizojë huazimin publik, mund të mos rikthehet për vite me radhë. Bruno Le Maire, Ministri i Financave i Francës, ka bërë thirrje që rregullat e buxhetit të Evropës “të rivlerësohen për të marrë parasysh realitetin”. Më tej, r reziku është se Evropa po merr shumë kohë për t’u përgjigjur. Vendimmarrja e ngurtë ka ngadalësuar tashmë shpërndarjen e vaksinave në Evropë. Kjo do të sjellë një dëm në jetët dhe jetesën. Kjo është një arsye më shumë për të siguruar që burokracia të mos vonojë shërimin gjithashtu./TheEconomist/Lexo.com.al/e.c.
