Më 18 dhjetor, një infermier në San Diego mori vaksinën kundër Covid-19. Një javë më vonë, ai rezultoi i infektuar me Covid-19. Histori si kjo u bënë të zakonshme ndërsa miliona njerëz po vaksinohen me vaksinat Pfizer-BioNTech dhe Moderna në të gjithë botën. Me kalimin e kohës, shumë persona që janë të vaksinuar, sidomos mjekë në vijën e parë të betejës, kanë rezultuar të infektuar me koronavirusin e ri. Rasti i parë i tillë në Shqipëri ishte ai infeksionistit Pëllumb Pipero, i cili u infektua 14 ditë pasi mori vaksinën e Pfizer.
Por kjo vaksinë ka treguar se ofron 95% imunitet. Atëherë si mund të infektohet një i vaksinuar? Imuniteti nuk fitohet menjëherë-Duhet kohë që vaksinat të krijojnë imunitet dhe vaksina e Pfizer kundër koronavirusit kërkojnë dy doza, 3 javë larg, për të trajnuar sistemin imunitar të trupit. Njerëzit mund të ekspozohen ndaj koronavirusit para se të vaksinohen, ose menjëherë pasi mer vaksinën, duke mos patur kohë që trupi të zhvillojë mbrojtjen e tij.
Qendra Amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve thonë se ndërtimi i imunitetit “zakonisht kërkon disa javë”. “Kjo do të thotë se është e mundur që një person mund të infektohet me virusin që shkakton Covid-19 pak para ose menjëherë pas vaksinimit dhe ende të sëmuret”, thotë CDC.
Mbrojtja prej 95% që ofrojnë vaksinat kundër Covid-19 vjen pas një kohë pritjeje. Moderna mati efikasitetin e vaksinës së saj duke filluar 14 ditë pas dozës së dytë, ndërsa Pfizer e mati atë duke filluar shtatë ditë pas dozës së dytë.
Nuk është aspak e papritur. Kjo është pikërisht ajo që ne do të prisnim të ndodhte nëse dikush do të ekspozohej ndaj virusir,” thotë Christian Ramers, një specialist i sëmundjeve infektive në Qendrat e Shëndetit në San Diego.
Ramers thotë se ai njeh disa raste të tjera lokale kur punonjësit e kujdesit shëndetësor u infektuan pak pasi morën vaksinën. Ai thotë se të gjitha rastet ilustrojnë faktin se rezultatet nuk janë të menjëhershme.
“Kjo dozë e parë mendohet se ju jep diku rreth 50% mbrojte dhe duhet ajo dozë e dytë për të arritur deri në 95%” tha Ramers. Ai tregon, është e mundur që infermieri nga San Diego të ishte infektuar para se të merrte vaksinën, pasi periudha e inkubacionit mund të jetë sa dy javë.
“Ne e dimë nga provat klinike të vaksinës që do të duhen rreth 10 deri në 14 ditë që ju të filloni të zhvilloni mbrojtje nga vaksina,” tha Ramers për “CNN”
Vaksinat mund të mos ofrojnë mbrojtje të përsosur-Asnjë vaksinë nuk është 100% efektive dhe prodhuesit e vaksinave të koronavirusit janë ende duke vlerësuar nëse doza e parë mbron nga të gjitha variantet, apo vetëm nga ato që shkaktojnë simptoma.
Një studim amerikan vlerëson se 40% e infeksioneve të koronavirusit nuk shkaktojnë simptoma dhe dy vaksinat e Moderna dhe Pfizer / BioNTec parandaluan në provat klinike vetëm infeksionet simptomatike.
Moderna tha në dhjetor se kishte dorëzuar të dhëna në Administratën Amerikane të Ushqimit (FDA) dhe Barnave të duke treguar që vaksina e saj parandalonte 2/3 e të gjitha infeksioneve, përfshirë infeksionet asimptomatike. Tani për tani, kjo administratë rekomandon që njerëzit të mos supozojnë se janë plotësisht të imunizuar ndaj infeksionit pasi të jenë vaksinuar.
Në përgjithësi, të dy vaksinat siguruan rreth 95% mbrojtje në provat klinike, që do të thotë që 5% e njerëzve mund të infektohen nga Covid-19 edhe pas dy dozave. Në përdorim më të gjerë, kjo normë e efikasitetit mund të ulet ndërsa njerëzit me nivele të ndryshme të përgjigjes së sistemit imunitar vaksinohen.
Por ajo që është e sigurt është se këto raste nuk janë infektuar pasi kanë bërë vaksinën. Vaksinat aktuale nuk mund të infektojnë askënd me virusin Sars-Cov-2 sepse ato nuk përmbajnë virus.
Në vend të kësaj, ata mbajnë një shtrirje të vogël të materialit gjenetik të njohur si ARN, i cili udhëzon qelizat në trup të bëjnë një copë të vogël materiali që duket si pjesë e virusit. Këto copa, nga ana tjetër, njihen nga sistemi imunitar si një pushtues i huaj dhe fillon të bëjë antitrupa dhe qeliza imune që mund të njohin dhe neutralizojnë virusin nëse personi i vaksinuar ekspozohet ndaj tij.
“Asnjë nga vaksinat e autorizuara dhe të rekomanduara të Covid-19 në Shtetet e Bashkuara nuk përmbajnë virusin që shkakton Covid-19. Kjo do të thotë që një vaksinë nuk mund të bëjë të sëmureni me Covid-19, ”tha FDA në një deklaratë
Imuniteti mund të zbehet me kalimin e kohës-Askush nuk e di se sa kohë do të mbrojnë vaksinat nga infeksioni. Koronavirusi i ri ka ekzistuar vetëm për rreth një vit dhe fazat e fundit të testimit të vaksinave përfunduan vetëm disa javë më parë. Pfizer dhe Moderna ndoqën vullnetarët për të paktën dy muaj pas dozave të tyre të dytë.
Mbrojtja e siguruar nga vaksinat mund të zbehet me kalimin e kohës, dhe disa vaksina kërkojnë një dozë përforcuese vite më vonë. Për shembull, FDA rekomandon që të rriturit të marrin një goditje përforcuese tetanozi çdo 10 vjet.
Ekziston gjithashtu mundësia që koronavirusi i ri të shndërrohet në një mënyrë që i bën vaksinat më pak efektive. Viruset e gripit mutohen vazhdimisht dhe kjo është një arsye që njerëzit kanë nevojë për vaksina të gripit të freskët çdo vit.
Mjekët shpresojnë që koronavirusi nuk do të shndërrohet si gripi. Nëse kjo ndodh, megjithatë, teknologjia e përdorur për të bërë vaksinat e reja të koronavirusit është krijuar që të përshtatet lehtësisht. Do të marrë shumë më pak kohë për të azhurnuar vaksinat e Moderna dhe Pfizer në krahasim me kohën që duhet për të bërë vaksinat e reja të gripit.
Zyrtarët shëndetësorë si kryeepidemiologu amerikan Anthony Fauci po paralajmërojnë njerëzit që askush nuk mund të heqë maskat vetëm sepse janë vaksinuar.
Kjo sepse edhe njerëzit që janë vetë imunë ndaj virusit mund të ekspozohen ndaj tij dhe ta transmetojnë atë tek të tjerët. “Virusi mund të qendrojë në hundë”, thotë Fauci, drejtor i Institutit Kombëtar të Alergjisë dhe Sëmundjeve Infektive. “Është e mundur që dikush mund të marrë vaksinën, por përsëri mund të jetë një bartës asimptomatik. Ata mund të mos tregojnë simptoma, por ata kanë virusin në hyrjen e hundës dhe mund ta përhapin sa herë që flasin, marrin frymë, teshtin.
Duke pasur parasysh këto pyetje pa përgjigje, FDA thotë se njerëzit e vaksinuar duhet të përdorin ende “të gjitha mjetet në dispozicion” për të ndaluar pandeminë, duke përfshirë mbajtjen e një maske dhe qëndrimin të paktën 2 metra larg nga të tjerët.
