Nga Shannon Tiezzi/ Më 22 shkurt, Ministri i Jashtëm kinez Wang Yi mbajti një fjalim në sesionin e 46-të të Këshillit të Kombeve të Bashkuara për të Drejtat e Njeriut. Ishte hera e parë që një zyrtar i qeverisë kineze i drejtohej organit më të lartë të të drejtave të njeriut të OKB – dhe fjalimi përmbante të dhëna të rëndësishme në lidhje me përpjekjen e Pekinit për të ribërë vetë konceptin e të drejtave të njeriut për t’iu përshtatur më mirë Partisë Komuniste Kineze (CCP). CCP është a kuzuar për a buzime në shkallë të gjerë të të drejtave të njeriut që nga themelimi i Republikës Popullore në 1949. Nga s hënjestrimi i biznesmenëve dhe intelektualëve në ditët e para të PRC deri te s htypja në Tibet në 1959 dhe deri në gja kderdhjen e R evolucionit Kulturor, p ersekutimi politik ka qenë një shenjë dalluese e r egjimit të CCP – me shembullin ndoshta më të famshëm, g oditjen u shtarake të 1989 ndaj p rotestuesve në Sheshin Tiananmen. Sot, n jolla më e madhe në rekordet e të drejtave të njeriut të Pekinit është f ushata e vazhdueshme kundër grupeve myslimane turke, veçanërisht Ujgurët vendas, në rajonin Xinjiang të Kinës. Ky z emërim i veçantë, i cili përfshin n dalime m asive, punë të d etyruar dhe mb ikëqyrje të vazhdueshme, bëri që Shtetet e Bashkuara të a kuzojnë Kinën për g jenocid.
Fjalimi i Wang më 22 shkurt i kushtoi një pjesë të f ortë mbrojtjes së politikave të Kinës ndaj Xinjiang dhe Hong Kong-ut, ku një ligj i ri i sigurisë kombëtare hyri në fuqi vitin e kaluar. Por më gjerë, vërejtjet e tij u përpoqën të zhvendosnin përkufizimin e “të drejtave të njeriut” në një më të përshtatshëm për forcën e CCP, duke u përqendruar para së gjithash në zhvillimin ekonomik dhe sigurinë. Propozimi i Wang për të drejtat e njeriut “me në qendër njerëzit” paraqet “ndjenjën e fitimeve të njerëzve, lumturinë dhe sigurinë” si “ndjekjen themelore të të drejtave të njeriut”. Në këtë formulim, prosperiteti ekonomik kryeson listën, koncepti i p aqartë i “lumturisë” zëvendëson shenja dalluese më konkrete si barazia racore dhe gjinore ose liria e fesë, ndërsa siguria e saj është ngritur në një përparësi të të drejtave të njeriut. Regjistrimi i plotë i të drejtave të njeriut nga Wang përfshin konceptet e “Paqes, zhvillimit, barazisë, drejtësisë, demokracisë dhe lirisë”. Rendi këtu – me paqen dhe zhvillimin (ekonomik) në krye, dhe demokracinë dhe lirinë në fund – është veçanërisht i dukshëm. Në këtë kontekst, Wang shprehu pretendimin e Kinës për çrr ënjosjen e v arfërisë e kstreme në vitin 2020 si “një moment historik në arritjet tona të të drejtave të njeriut”, transmeton lexo.com.al.
Siç zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme Wang Wenbin tha në një konferencë shtypi në të njëjtën ditë me fjalimin e Wang Yi, “Kina ndjek një vizion të përqendruar te njerëzit, i konsideron të drejtat e jetesës dhe zhvillimit si të drejtat themelore të njeriut dhe punon shumë për të promovuar zhvillimin gjithëpërfshirës dhe të koordinuar të të drejtave ekonomike, sociale, kulturore si dhe të drejtave politike civile”. Nënvizimi i Kinës mbi të drejtat “ekonomike” si përparësi mbi “të drejtat politike” është arsyeja pse Pekini sjell vazhdimisht statistika të rritjes ekonomike për të mbrojtur të dhënat e të drejtave të njeriut. Kur Wang Wenbin argumentoi se “Gjatë 60 viteve të kaluara, ekonomia agregate e Xinjiang u rrit mbi 200 herë, PBB për frymë gati 40 herë, dhe jetëgjatësia e njerëzve nga 30 në 72 vjet”, implikimi është që kjo rritje ekonomike justifikon çfarëdo mjeti Pekini përdor për ta arritur këtë.
Sa i përket të drejtës njerëzore për “siguri”, një tjetër refren i zakonshëm nga Pekini – përsëritur nga Wang Yi të hënën – është se veprimet e tij në Xinjiang janë një përgjigje e justifikuar ndaj veprimtarisë t erroriste. Autoritetet kineze i kundërv ihen a kuzave për s hkelje të të drejtave duke theksuar se nuk ka pasur s ulme t erroriste në Xinjiang që nga viti 2017 dhe se ofrimi i kësaj të drejte njerëzore për siguri vlen ndaj çdo k ostoje që mund të bartë në kuptimin perëndimor të të drejtave të njeriut – për shembull, liria e fjalës, fesë dhe shoqërimit. Duke promovuar një ripërcaktim të të drejtave të njeriut për të përfshirë sigurinë ekonomike dhe fizike, Kina shpreson në thelb të zhvendosë shtyllat e objektivave në mënyrë që të mund të k onkurrojë më mirë me demokracitë liberale (dhe veçanërisht Shtetet e Bashkuara) për nivelin e lartë moral të mbrojtjes së të drejtave të njeriut. Siç Wang Yi e tha në fjalën e tij, “Të drejtat e njeriut nuk janë m onopol nga një numër i vogël i vendeve, akoma më pak të përdoren si një mjet për të ushtruar p resion ndaj vendeve të tjera dhe për t’u përzier në punët e tyre të brendshme”. Wang Wenbin ishte më i hapur: Kina dëshiron që UNHRC të “r efuzojë n dërhyrjen në punët e brendshme të vendeve të tjera dhe standardet e dyfishta me pretekstin e të drejtave të njeriut”, transmeton lexo.com.al.
Ndërsa mbështetësit e të drejtave të njeriut në Shtetet e Bashkuara dhe Evropë mund të jenë të t ronditur nga përkufizimi zhvendosës i të drejtave të njeriut, formulimi i Pekinit është tërheqës për një numër të madh vendesh – veçanërisht qeveritë e tjera të prirura a utoritare. Mbi të gjitha, rizgjedhja e përsëritur e Kinës në Këshillin e të Drejtave të Njeriut, sipas Wang Wenbin, “dëshmon për njohjen e bashkësisë ndërkombëtare të kauzës së të drejtave të njeriut të Kinës”. E gjithë kjo ngre pyetjen se si do të funksionojë Këshilli i të Drejtave të Njeriut në vitet e ardhshme. A do të adoptojë gjithnjë e më shumë përkufizimin e ri të Kinës për të drejtat e njeriut, i cili m ënjanon në heshtje të drejtat civile dhe politike në favor të theksit të përqendruar në zhvillim? Siç g rushti i shtetit në Myanmar – dhe mungesa e veprimit global deri më tani – dëshmon, kjo pyetje ka shtrirje serioze që shtrihen përtej Kinës./TheDiplomat/Lexo.com.al/e.c.
