Ashtu si me shumë gjëra të tjera që Presidenti Biden ka bërë gjatë ditëve të tij të para në detyrë, një akt i thjeshtë mirësjelljeje – një telefonatë me Kryeministrin e Kanadasë, Justin Trudeau, dhe një premtim për t’u takuar së shpejti – shihet në vetvete si një çështje madhore dhe një kthim prapa mirëseardhës nga epoka Trump. Por, duke qenë përsëri miq, kanadezët u kujtuan me shpejtësi, që kjo nuk i shëron të gjitha s ëmundjet.
Përmirësimi i marrëdhënieve me Kanadanë nuk ishte një ngritje e rëndë. Trajtimi i ish-Presidentit Donald Trump ndaj fqinjit verior dhe aleatit më të ngushtë të Amerikës u dallua edhe në p ërçmimin e përgjithshëm të administratës të shfaqur ndaj aleatëve ndërkombëtarë. Në një p ërplasje f amëkeqe rreth një takimi të Grupit të 7-ve në 2018 në Kanada, z. Trump vendosi t arifa mbi çelikun dhe aluminin kanadez në emër të sigurisë kombëtare dhe më pas s ulmoi z. Trudeau si “shumë të p andershëm dhe të d obët” për t’u ankuar, transmeton lexo.com.al.
Kur z. Biden zgjodhi z. Trudeau për telefonatën e tij të parë zyrtare në 22 janar dhe sipas të gjitha raportimeve zhvilloi një bisedë miqësore, kishte një ndjenjë që diçka e ngjashme me normalitetin po kthehej në marrëdhëniet midis dy kombeve. Mbi të gjitha, dy vendet ndajnë një gjuhë, një histori koloniale, një kontinent dhe kufirin më të gjatë ndërkombëtar në botë dhe bëjnë rreth 700 miliardë dollarë në tregti në vit. Z. Trudeau shkroi në twitter pas bisedës “Flasim përsëri së shpejti, Joe”, duke sugjeruar që gjithçka ishte mirë edhe një herë.
Megjithatë, edhe para kësaj telefonate, kanadezët u kujtuan se vendi i madh, i f uqishëm dhe i pasur në jug të tyre nuk mund të jetë gjithmonë një fqinj kaq i mirë. Për shembull, ai kufi i gjatë tokësor është mbyllur për të gjithë, përveç udhëtimeve thelbësore që nga 21 marsi dhe duket se kjo do të mbetet kështu për një kohë akoma, ndërsa p andemia e koronavirusit vazhdon të përhapet në ritme të larta. Më s hqetësuese për kanadezët është se një nga veprimet e para të z. Biden kur hyri në Shtëpinë e Bardhë ishte anulimi i Keystone XL, një projekt tubacioni që synonte të transportonte naftë të papërpunuar nga Alberta në Nebraska. Fakti që e bërë këtë nuk ishte befasi – tubacioni ishte b llokuar nga administrata Obama kur z. Biden ishte nënkryetar dhe u ringjall nën z. Trump. Z. Biden e kishte bërë të qartë se ai do ta anulonte përsëri për arsye mjedisore transmeton lexo.com.al.
Por kjo krijoi një p roblem politik për z. Trudeau, i cili është përpjekur të ekuilibrojë një politikë progresive klimatike me prodhimin dhe eksportin e naftës. Gjithashtu, shkaktoi p akënaqësi për faktin që z. Biden ndërmori hapin pa u konsultuar me kanadezët, megjithëse ishin ata që do të v uanin pjesën më të madhe të humbjes. Jason Kenney, Kryeministri i provincës Alberta ku s undon industria e naftës, e quajti atë “një g oditje në stomak”. Ai tha se “Është shumë z hgënjyese që një nga veprimet e para të një Presidenti të ri ishte, mendoj, mos respektimi i mikut dhe aleatit më të ngushtë të Amerikës – Kanadas”. Ndërsa kanadezët po festonin fundin e “Amerika e Para” të z. Trump, z. Biden doli me një urdhër ekzekutiv “Buy American” “për të siguruar të ardhmen që të bëhet në të gjithë Amerikën nga të gjithë punëtorët e Amerikës”. Përsëri, urdhri u nënshkrua pa njohje të dukshme nga z. Biden për k ërcënimin që ai i bëri bizneseve kanadeze që marrin pjesë në shumë zinxhirë ndërkufitar të furnizimit që lidhin ekonomitë amerikane dhe kanadeze.
Këto k onflikte nuk janë të reja. Kanadezët janë ndjerë prej kohësh më rehat me Presidentët demokratë dhe politikat e tyre më liberale, madje edhe ndërsa vëzhgonin p roteksionizmin e mbështetur nga partia në emër të punëtorëve amerikanë. Z hgënjimi midis kanadezëve është duke u marrë si i mirëqenë, për shkak të zakonit të qeverisë amerikane për të ndërmarrë veprime që kanë p asoja të konsiderueshme në Kanada pa e parë të nevojshme të konsultohet më parë me vendin. Kjo ishte e dukshme në titullin e një editoriali tek Globe and Mail, një gazetë e përditshme kombëtare, mbi vendimin e z. Biden për Keystone XL: “Duke bllokuar Keystone XL, Joe Biden po shënon një fitore të lehtë politike – në kurriz të Kanadasë”, transmeton lexo.com.al.
Ndjenja të ngjashme rrethuan a rrestimin në vitin 2018 të Meng Wanzhou, vajzës së themeluesit të gjigantit kinez të teknologjisë Huawai, me një urdhër a rresti amerikan. A rrestimi tërboi Kinën, e cila arrestoi dy shtetas kanadezë – Michael Kovrig dhe Michael Spavor – për h akmarrje. “Dy Michaels”, siç njihen në Kanada, mbeten në b urgjet kineze dhe z. Meng është nën një a rrest shtëpie relativisht luksoze në Vancouver ndërsa procedurat e e kstradimit vazhdojnë. Tani për tani, lehtësimi kanadez për largimin e z. Trump ndoshta i mbizotëron çdo shqetësimi që urdhrat ekzekutivë të z. Biden kanë ringjallur, dhe çdo f rikë që mbetet mbi Kanada për politikën në jug të tyre. Për të shëruar vërtet p lagët e katër viteve të fundit, z. Biden do të bënte mirë, kur të takohej me z. Trudeau, të demonstronte se Shtetet e Bashkuara e vlerësojnë vërtet thellësinë e lidhjes së tyre unike me Kanadanë.
Ndihma për të siguruar kthimin e dy Michaels do të ishte një fillim i mirë. Presidenti mund të sigurojë gjithashtu kanadezët se interesat e tyre do të merren parasysh nën dekretin “Buy American”. Duke qenë se Kanadaja ka më pak akses në vaksinat e koronavirusit sesa Shtetet e Bashkuara, sinjalizimi i një gatishmërie për të ndarë disa doza do të ishte gjithashtu jashtëzakonisht popullor. Por, për të tërhequr një vije të qartë nga administrata e Trump, z. Biden duhet thjesht të tregojë se Amerika është e përgatitur të ecë së bashku me fqinjin e saj, në vend se ta s hkelë atë./NYT/Lexo.com.al/e.c.
