Nga Fernanda Santos/ Ka një k rizë përgjatë kufirit SHBA-Meksikë, por nuk është k riza që media ka qenë duke mbuluar dhe që guvernatorët republikanë të Arizonës dhe Teksasit fajësuan kohët e fundit Presidentin Biden. K riza për të cilën po flas është ajo që po s hkatërron jetesën e qytetarëve të SHBA-së në territoret kufitare. Thjesht pyesni Blanca Gallardo, 45 vjeç, ose kolegun e saj Ivan Caballero, 39 vjeç, dy nga tre punëtorët e mbetur në La Familia, një dyqan me mega-zbritje në qytetin kufitar të Nogales, Arizona. Dyqani dikur punësonte 24 persona. La Familia zë një pjesë kryesore të pasurive të patundshme në Morley Avenue, rruga kryesore e Nogales. Ashtu si bizneset e tjera me pakicë në dhe përreth kësaj rruge, La Familia varet pothuajse tërësisht nga blerësit që jetojnë në anën tjetër të gardhit kufitar që është një shëtitje e shkurtër larg – meksikanët të cilët nuk janë lejuar të hyjnë në Shtetet e Bashkuara që nga marsi i vitit të kaluar, kur portet tokësore të hyrjes ishin të mbyllura për udhëtarët jo-thelbësorë që kishin viza, në një përpjekje për të përmbajtur pandeminë e koronavirusit.
Rezultati ka qenë s hkatërrues. Matësit e parkimit janë fikur prej muajsh. Në një email, Kryetari i Bashkisë Arturo Guarino më tha se qyteti ka regjistruar një mungesë prej 250,000 dollarësh në të ardhurat e taksës së shitjeve deri më tani këtë vit, por një pyetje më e rëndësishme do të ishte se sa do të ishin mbledhur po të ishte hapur kufiri. Sherif David Hathaway, një banor i përjetshëm i Nogales dhe zyrtari më i lartë i zbatimit të ligjit në Santa Cruz County, një nga katër qarqet kufitare në Arizona, tha se 90 për qind e bizneseve lokale kanë mbyllur dyert e tyre dhe mund të mos hapen më kurrë. Hathaway më tha se “Nuk ka k rizë migratore. Ajo që kemi është një k rizë e madhe ekonomike”, transmeton lexo.com.al.
Disa ditë më parë, u drejtova me makinë për tre orë për në Nogales nga shtëpia ime në Phoenix, por mund të ketë qenë edhe Çikago, kaq larg është larguar qyteti nga realitetet dhe kuptimi i jetës në kufi. Gjeta Gallardo dhe Caballero që po transportonin karroca pazari plot mallra nga një dyqan të mbyllur në pronësi të të njëjtit pronar të La Familia. Kjo është mënyra se si ata e kanë mbajtur La Familia të pajisur që nga tetori, kur ajo u rihap pas mbylljes marsin e kaluar, duke shpresuar për një bum pushimesh që nuk erdhi kurrë. Kjo, thanë ata, është mënyra se si ata shpresojnë ta mbajnë atë të hapur derisa klientët të fillojnë të vijnë përsëri nëpër dyer. Caballero tha në spanjisht, lingua franca e zonave kufitare jugore se “Ne duam që klientët tanë të kthehen. Lejoni njerëzit që kanë viza të kalojnë përsëri kufirin. Los necesitamos” – ne kemi nevojë për ta.
Megjithatë, ky nuk është vetëm një p roblem i Nogales. Një tregtar në qendër të qytetit kufitar të El Paso i tha Border Report në nëntor se dyqani i tij kishte humbur deri në 90 pë rqind të klientëve të tij që nga marsi i kaluar. Në McAllen, një qytet i Teksasit afër majës jugore të Luginës së Rio Grande, ku një strehë ka pritur 200 deri në 300 migrantë çdo ditë, kryetari Jim Darling tha në një takim të fundit të Këshillit të Qytetit, se “Ne duhet të hapim kufirin dhe të ndihmojmë bizneset tona të cilët janë prekur rëndë nga kjo”. Meksika është partneri më i mirë tregtar i Shteteve të Bashkuara, që zë 14.9 për qind të eksporteve dhe importeve të SHBA-së në shkurt, përpara Kinës (14.7 për qind) dhe Kanadasë (14.3 për qind). Për Arizonën, Meksika është destinacioni për 35.5 për qind të të gjitha eksporteve. Në La Familia, Gallardo dhe Caballero kanë meksikanët për të falënderuar për punën e tyre, paratë që bëjnë dhe aftësinë e tyre për të ushqyer, strehuar dhe veshur veten dhe familjet e tyre. Shumë prej nesh mund ta mos e kuptojnë këtë ose mund të mos duan ta pranojnë këtë, por shumë amerikanë mbështeten shumë tek Meksika dhe qytetarët e saj, transmeton lexo.com.al.
Erik Lee, drejtor ekzekutiv i Partneritetit të Kërkimeve të Amerikës së Veriut, një grup me bazë në Arizona që studion tregtinë dhe qëndrueshmërinë përgjatë kufijve veriorë dhe jugorë, tha se “Ka një disonancë njohëse në të gjithë vendin dhe nuk ka qenë kurrë më e fortë”. Një shembull, tha Lee, është marrëveshja tregtare SHBA-Meksikë-Kanada e nënshkruar nga Presidenti Donald Trump në janar 2020. Ajo riafirmoi rëndësinë e Meksikës edhe pas k ërcënimeve të përsëritura të një tarife shtesë për mallrat meksikane për të adresuar atë që Trump e quajti një “k rize kufitare” (tarifat nuk u materializuan kurrë). Pastaj, ekziston vendimi nga guvernatori republikan Doug Ducey javën e kaluar për të shpenzuar 25 milion dollarë nga paratë e taksapaguesve të Arizonës për të dërguar 250 trupa të Gardës Kombëtare të Arizonës në pjesë të kufirit Arizona-Meksikë për të ndihmuar vendasit dhe agjencitë e zbatimit të ligjit të shtetit të trajtojnë k rizën në të cilën ai ka zgjedhur të përqendrohet. Hathaway, sherifi i Nogales, më tha se ai u ofroa të takohej me Ducey “për t’i shpjeguar atij realitetin e asaj që po ndodh në kufi, jo atë publike.” Guvernatori e refuzoi./TheWashingtonPost/Lexo.com.al/e.c.
