Nga Paul Taylor/ Presidenti francez Emmanuel Macron duhet të jetë i kënaqur me titujt kryesorë: “Macron njofton përfundimin e operacionit të madh u shtarak në Afrikën Perëndimore”; “Macron shpall përfundimin e operacionit Barkhane”; “G7: Macron njofton një “transformim të thellë” të pranisë u shtarake franceze në Sahel”. Pavarësisht nga njoftimi i bërë në prag të Samitit të G7, një takim i shtatë demokracive kryesore të industrializuara në botë, realiteti është se Franca ka të ngjarë të mbetet e bll okuar në rërat e Afrikës Perëndimore për një të ardhme të parashikueshme. Por përballë p ërkeqësimit të p aqëndrueshmërisë së rajonit dhe s hqetësimit në rritje në shtëpi, Macron ka arritur të krijojë përshtypjen e një ndryshimi rrënjësor në politikë.
Duke njoftuar “fundin e operacionit Barkhane si një operacion të jashtëm” dhe një “transformim të thellë” të pranisë franceze, Macron dërgoi mesazhe të shumta për audiencat e tij të ndryshme: votuesit francezë, afrikanët, Shtetet e Bashkuara, partnerët evropianë dhe s undimtarët në Sahel. Më pak se një vit para se të kërkojë rizgjedhjen, Macron i dha sinjal audiencës së tij të brendshme se ai po fillon të shkëputet nga një l uftë e gjatë, e pa fitueshme në shkretëtirë, të filluar nga paraardhësi i tij në 2013. Ai u zotua gjithashtu të vazhdojë një l uftë më të k ufizuar kundër “t errorizmit i slamik” dhe f ajësoi udhëheqësit e g rushtit të shtetit në Mali dhe, në një masë më të vogël, Çadin për d ështimin për të stabilizuar rajonin. Për votuesit francezë, shumë prej të cilëve u kanë thonë sondazheve se ata nuk e kuptojnë pse trupat franceze po v desin ende në Sahel, kjo tingëllon si një mesazh i mirëpritur se “djemtë tanë po vijnë në shtëpi”, edhe nëse prania prej 5,100 personash ka gjasa të zvogëlohet dhe adaptohet sesa të tërhiqet, transmeton lexo.com.al.
Nëse forcat franceze pësojnë v iktima midis kësaj dite dhe ditës së zgjedhjeve, Macron do të shmangë të paktën pjesërisht f ajin dhe do i hiqte k undërshtarëve të tij argumentin e s ulmit “për largimin e trupave”. Për afrikanët, të cilët ndihen të p oshtëruar duke u mbështetur në ish-zo tin e tyre k olonialist për siguri ose të z emëruar që prania franceze nuk i ka dhënë fund g jakderdhjes, ose të dyja, mesazhi i Macron ishte se Franca nuk do ta tejkalojë mirëpritjen. Nëse udhëheqësit e tyre nuk janë të gatshëm ose të p aaftë të ndërtojnë institucione legjitime, demokratike dhe të rikthejnë shërbimet publike në rajonet e b raktisura prej kohësh, Parisi nuk mund ta bëjë këtë për ta. Presidenti tha se “Ne nuk mund të vazhdojmë me stabilizimin e zonave që bien përsëri në p aligjshmëri sepse shtetet vendosin të mos marrin përgjegjësi për to.
Kjo është e pamundur, ose përndryshe është një detyrë e pafund”. Udhëheqësve të p uçeve të fundit u shtarakë në Çad dhe Mali – dy nga vendet e Sahelit ku f orcat franceze kanë l uftuar k ryengritësit x hihadistë – Macron lëshoi një paralajmërim të qartë se ata nuk mund të mbështeten më në mbështetjen u shtarake nga Parisi nëse m inojnë institucionet e vendeve të tyre dhe nuk arrijnë t’i shërbejnë popujve të tyre. Ai u tha atyre se “Prania afatgjatë e Francës në operacionet e jashtme (u shtarake) nuk mund të jetë një zëvendësim për kthimin e shtetit, të shërbimeve publike, të stabilitetit politik dhe për zgjedhjet e bëra nga shtetet sovrane”. Në të njëjtën kohë, Macron u përpoq të mblidhte mbështetjen ndërkombëtare për të vazhduar një fushatë kundër t errorizmit në rajon, ku dy koalicione të ndara të grupeve x hihadiste – njëri i lidhur me Al Qaeda dhe tjetri duke premtuar besnikëri ndaj ISIL – kanë zgjeruar gjurmët e tyre dhe kanë krijuar struktura paralele të shtetit në zonat e c eduara prej kohësh nga f orcat qeveritare, transmeton lexo.com.al.
Macron theksoi se do të konsultohej me partnerët amerikanë dhe evropianë përpara se të ndryshonte vendosjen u shtarake franceze, i falënderoi ata për mbështetjen e tyre të vazhdueshme dhe u zotua të vazhdojë drejtimin e Task Forcës Takuba, e cila grupon forcat speciale evropiane në trajnim dhe shoqëron një forcë të përbashkët të Grupit të Pesë (G5) krijuar nga shtetet e Sahel për të l uftuar x hihadistët. Aksioni i s hënjestruar i Francës kundër g uerileve, që shtrihet në një zonë më të madhe se e gjithë Evropa, është i mundur vetëm falë inteligjencës satelitore të SHBA, zbulimit dhe mbikëqyrjes së d roneve dhe avantazheve ajrore. Partnerët evropianë, si Mbretëria e Bashkuar, Danimarka dhe Suedia, ofrojnë aftësi thelbësore të helikopterëve për lëvizjen ajrore.
Evropianë të tjerë, përfshirë gjermanët dhe britanikët, kanë dërguar trupa në misionin paqeruajtës të OKB në Mali, dhe partnerë më të vegjël, si Estonia dhe Republika Çeke, kanë treguar solidaritet shumë të rëndësishëm simbolik evropian duke angazhuar forcat speciale në Takuba. Bashkimi Evropian siguron trajnim u shtarak për F orcat e A rmatosura të Malit dhe F orcën e Përbashkët G5 Sahel, si dhe ndërtimin e kapaciteteve për f orcat e brendshme të sigurisë së Mali dhe Niger. Parisi është i d ëshpëruar t’i mbajë ata në terren, edhe pse kërkon të ulë profilin e tij u shtarak, transmeton lexo.com.al.
Sidoqoftë, edhe nëse vendimi i Macron është popullor në shtëpi, ka disa d efekte në mesazhet e tij të lëmuara. Si do t’i bindë s undimtarët e rinj u shtarakë në Bamako ose N’Djamena të reformojnë shtetet e tyre të rr ënuara, të lu ftojnë k orrupsionin dhe m osndëshkueshmërinë ose t’i d orëzohen s undimit civil, demokratik nëse ata mendojnë se francezët janë gjithsesi në rrugëdalje? Përse qeveritë në Mali dhe Burkina Faso të mos ndiqnin marrëveshje paqeje me disa nga x hihadistët k ryengritës, duke s fiduar vijat e k uqe franceze, edhe nëse kjo do të thotë të pranosh xhepat de facto të ligjit të Sheriatit në disa zona? Si do të bindë Macron aleatët h ezitues evropianë që të bashkohen me operacionet u shtarake të drejtuara nga francezët në Sahel për të qëndruar në kurs, nëse e shohin Parisin që tërheq shumicën e trupave të veta nga rruga e d ëmshme? Pse duhet Presidenti i SHBA Joe Biden, i cili ka marrë vendimin e pakëndshëm për të tërhequr f orcat amerikane nga Afganistani deri më 11 shtator, të vazhdojë të sigurojë mbështetje u shtarake për francezët në Afrikën Perëndimore, nëse vetë Macron po përshkruan përpjekjen e stabilizimit si, në thelb, një kauzë të humbur?
Aleatët e Francës mund të jenë të gatshëm të qëndrojnë në rajon për shkak të s hqetësimeve të tyre në lidhje me p ërmbajtjen e m ilitantizmit i slamik, duke k ufizuar përhapjen e saj në Gjirin e Guinesë dhe Atlantikut ku ata kanë interesa ekonomikë dhe duke shmangur një rritje të mundshme të migrimit të p arregullt në Evropë. Por, pasi një grup gjeneralësh në pension nxitën p olemika këtë vit duke pretenduar se shteti francez po p ërmbysej nga r adikalizmi i slamik dhe paralajmëruan rr ezikun e “l uftës civile v dekjeprurëse”, Macron përballet gjithashtu me një s fidë të popullarizimit të kësaj politike të re tek vetë u shtria e tij, transmeton lexo.com.al.
Larg nga të qenit në gjendje të deklarojë “kryerjen e misionit” – sado iluzor që mund të ketë qenë në rastin e ndërhyrjeve të SHBA në Irak dhe Afganistan – udhëheqësi francez nuk pranon që operacioni Sahel, pavarësisht sukseseve taktike kundër x hihadistëve, është një d ështim. Kjo nuk është e krahasueshme me h umbjen u shtarake në Vietnam ose tërheqjen p oshtëruese nga Algjeria që solli një fund tr aumatik të su ndimit k olonial francez në vitet 1950 dhe 1960. Por sidoqoftë është një p engesë e rëndësishme për Francën në “oborrin e shtëpisë të saj”, të cilën të gjitha retorikat e afta të Macron nuk mund ta m askojnë./Politico.eu/Lexo.com.al/e.c.
