Nga Keely Sullivan/ Modeli i konservatorëve evropianë për t’i dhënë fund emigracionit të p aligjshëm nuk duket më aq i qëndrueshëm. Për herë të parë në dekada, një gjykatë në Australi ka liruar një të b urgosur nga sistemi me tolerancë zero të n dalimit të emigrantëve të kombit në Paqësor, duke vënë në pikëpyetje bazën ligjore se si trajton azilkërkuesit. S kifterët evropianë të migracionit e kanë parë me kohë qasjen e Australisë – sepse funksionoi. Megjithëse u d ënuan nga mbrojtësit e të drejtave të njeriut, mbështetësit e sistemit vërejnë se Australia nuk ka pasur asnjë mbërritje të p aligjshme nga deti që nga viti 2013. Në vend të kësaj, migrantët e n djekur në det janë devijuar shpesh në k ampe përpunimi në ishujt Manus dhe Nauru të Paqësorit, duke i bll okuar atje me asnjë garanci për lirim.
Një proces g jyqësor i ngritur nga Ahmed Mahmoud, një shtetas sirian 29-vjeçar, e vë në pikëpyetje atë sistem. Si një ish-banor i ligjshëm i Australisë, i cili kishte humbur vizën e tij pas një d ënimi për s ulm në 2011, Mahmoud u lirua nga sistemi pas gati gjashtë vjetësh, pasi një g jykatë vendosi që n dalimi i tij për një kohë të gjatë ishte i p aligjshëm. Ai kishte kaluar midis 11 qendrave të ndryshme të p araburgimit duke përfshirë ishullin e Krishtlindjeve, në gjysmën e rrugës midis Australisë dhe Indonezisë në Oqeanin Indian. K undërshtarët e sistemit të Australisë thonë se çështja e Mahmoud – AJL20 kundër Komonuelthit të Australisë – krijon një p recedent me implikime të rëndësishme për sa kohë Australia mund të mbajë në p araburgim azilkërkuesit, transmeton lexo.com.al.
David Burke, drejtor ligjor për Qendrën Ligjore të të Drejtave të Njeriut deklaroi se “Çdo herë që g jykata shpreh k ufizime për fuqinë e qeverisë për të n daluar njerëzit është kaq e rëndësishme”, ndërsa shtoi se “çështja ishte në të vërtetë një sqarim i kufijve kur qeveria mund ta bëjë këtë”. Çështja u vendos në shtator. Qeveria australiane po apelon aktualisht vendimin. Vendimi është i k ufizuar në Australi, por k ritikët e politikës së emigracionit të vendit thonë se ata shpresojnë se do të bëjë që edhe evropianët të rishikojnë qasjen duke parë zhvillimet.
Ideja e n dalimit të imigracionit duke kontraktuar përgjegjësi në vendet e tjera ka mbledhur mbështetje në Kontinent. Në një intervistë në dhjetor 2016 me POLITICO, Kancelari austriak Sebastian Kurz – ministër i atëhershëm i jashtëm – miratoi qasjen australiane dhe bëri thirrje që BE të i mponojë një sistem të ngjashëm. Në Mbretërinë e Bashkuar, Sekretari i Brendshëm Priti Patel ka avokuar gjithashtu për një sistem të stilit australian që përfshinte arritjet e p aligjshme të refugjatëve në Britani. Dhe në vitin 2018, duke cituar t rafikun e vazhdueshëm të anijeve me migrantë në Mesdhe, Sekretariati i Përgjithshëm i Këshillit të BE-së nxiti Këshillin Evropian dhe Komisionin të studionin mundësinë e një modeli në det të hapur të ngjashëm me Australinë, transmeton lexo.com.al.
Vendi që ka ndërmarrë hapat më praktikë deri më tani për të ngritur një sistem të tillë është Danimarka, ku Ministri i Emigracionit Mattias Tesfaye nënshkroi një marrëveshje me qeverinë e Ruandës, e parë gjerësisht si hapi i parë drejt hapjes së një qendre të përpunimit të azilit atje, 9,000 kilometra nga brigjet evropiane. Por ndërsa sistemi u duket tërheqës politikanëve që shpresojnë të duken të a shpër ndaj migrimit, mbrojtësit e të drejtave të njeriut thonë se u vendoset një b arrë e papranueshme atyre që kapen në sistem. Amnesty International e ka quajtur sistemin e Australisë një “a buzim të qëllimshëm të m izorisë” dhe një “m akth” për azilkërkuesit, të cilët kanë pretenduar a buzime fizike, s ulme s eksuale dhe kujdes të pamjaftueshëm mjekësor. Graham Thom, një avokat i refugjatëve në Amnesty International Australia tha se “Politikat e a shpra të ndalimit kanë disa tërheqje p opuliste, veçanërisht rreth kohës së zgjedhjeve”. Një zbulim i UNHCR i vitit 2018 vuri në dukje një ndjenjë të përhapur të “p afuqisë dhe p ashpresës” midis azilkërkuesve dhe refugjatëve në Manus Island, duke përmendur k olapsin e shëndetit mendor, ndihmën e pamjaftueshme me burokracinë, kushtet e v ështira të jetesës dhe p asigurinë.
K opjimi i Australisë do të ishte i v ështirë në Evropë, tha Lina Vosyliute, një studiuese në Qendrën për Studime të Politikës Evropiane (CEPS) me qendër në Bruksel. Kur ligji australian nuk respektohet gjithmonë në vendet jashtë detit nën sistemin australian, ligjet dhe juridiksioni i BE-së do të jenë nën një sistem të jashtëm të BE-së, duke përfshirë procesin e rregullt dhe mbrojtjen e të drejtave të njeriut. Vosyliute shtoi se “Kudo që shkojnë paratë e BE-së, ndjekin vlerat dhe detyrimet e BE-së”, transmeton lexo.com.al.
Modeli australian i detit të hapur nuk ofron aktualisht asnjë rrugë drejt qëndrimit për refugjatët, të cilët udhëzohen të vendosen përgjithmonë në një vend të tretë, të kërkojnë azil diku tjetër ose të kthehen në vendin e tyre të lindjes. Nëse ata nuk munden ose nuk duan, ata lihen të pacaktuar në i nternim. Kohëzgjatja mesatare e p araburgimit në Australi është rritur nga katër muaj në gati dy vjet që nga viti 2013. Alison Battisson, avokati që përfaqëson Mahmoud tha se “Unë kam takuar njerëz në p araburgim që nuk kanë marrë avokat për gjysmë dekade”. Nuk ka gjasa që një sistem i tillë të konsiderohet legal sipas ligjit të BE-së.
K undërshtarët e sistemit australian thonë se ata do të përdorin vendimin ndaj Mahmoud për të ngadalësuar vrullin për offshoring në Evropë. Judith Sunderland, drejtore e asociuar për filialin e Evropës dhe Azisë Qendrore të Human Rights Watch tha se “Ky sistem i mrekullueshëm që po përpiqeni të promovoni ka të ç ara në të”, ndërsa shtoi se “Ne me siguri do të përpiqemi ta përdorim atë për të zhvendosur debatin”. Vendimi “do të caktonte p recedentin për zyrtarët danezë, të cilët po mendojnë të bëjnë diçka siç bëri Australia”, tha Vosyliute, duke shtuar se “Ky mund të jetë një tregues i mirë se çfarë është e ndaluar për politikëbërësit”./Politico.eu/Lexo.com.al/e.c.
