Shqipëria ka mbetur një bisedë me pak rëndësi kur diskutohet për Adriatikun, fqinji i vogël i fqinjëve të tjerë që hapin debate të nxehta. Ka pasur gjithmonë projekte hipotetike dhe dialogë për të zhvilluar vendin si destinacion turistik. Pas projektit të Porto Albania, duket se rrota e historisë ështw kthyer drejt një sërë projektesh të tjera.
Njoftimi se Grupi Emaar me bazë në Dubai ishte angazhuar për një zhvillim infrastrukturor prej 2 miliardë eurosh u prit fillimisht me skepticizëm, por me angazhimin e vazhdueshëm dhe pasi nënshkrimit të marrëveshjes së bashkëpunimit në Nëntor 2020, zhvillimi ka nisur që tani.
Ky zhvillim është një nga të shumtët që Qeveria e Shqipërisë ka shprehur përkushtimin për të ndërmarrë. Siç theksohet në ‘Dokumentin e Parë Kombëtar për Planifikimin Hapësinor:‘Shqipëria 2030’, botuar nga qeveria e Shqipërisë në 2015, Shqipëria duket e përkushtuar për të rivendosur veten si një qendër vitale për tregtinë dhe turizmin në Evropën e re.
SuperyachtNews ka folur ekskluzivisht me Belinda Balluku, ministrja e Infrastrukturës dhe Energjisë në Shqipëri, për mënyrën sesi projekti mbështet një brez të ri zhvillimi në rajon.
Ashtu si shumë vende evropiane, Shqipëria ka njohur rëndësinë e zhvillimit afatgjatë të sektorit detar, siç shpjegon ministrja Balluku. “Që nga viti 2015, kur Qeveria e Shqipërisë prezantoi për herë të parë ‘Shqipëria 2030 ’, ajo prezantoi një instrument të planifikimit kombëtar për zhvillimin e integruar të infrastrukturës, me turizmin në qendër të vëmendjes. Natyrisht, sektorët portualë dhe detarë u hartuan në strategjinë e zhvillimit për shkak të rëndësisë së veçantë në tregtinë dhe turizmin e vendit.”
Duke folur konkretisht se si zhvillimet e marinës do të plotësonin rritjen në rajon, ministrja Balluku shton: “Në Tetor 2020, Qeveria miratoi Planin Sektorial Kombëtar të Transportit Detar dhe Infrastrukturës Portuale, ku parashikoi zhvendosjen e të gjitha porteve të ngarkesave nga vendet aktuale urbane dhe rizhvillimin e këtyre të fundit në marina dhe pasuri të patundshme turistike të nivelit të lartë. Qeveria miratoi gjithashtu ndërtimin e marinave të reja, me kusht që ata të plotësonin të gjitha nevojat për një port të shërbimit të plotë në shtëpi. “
Ndërsa nuk përmendet shprehimisht në planin e plotë të infrastrukturës, Balluku thotë se qeveria e njeh rëndësinë e industrisë së super jahteve dhe vizitës së super jahteve në planifikim. “Megjithëse sektori i super jahteve nuk është ende në kulmin e tij, qeveria është e angazhuar plotësisht në sigurimin e hapave të nevojshëm dhe stimujve financiarë në mënyrë që ta bëjë atë një sektor me rritje të shpejtë; prandaj ne besojmë se do të prekë të gjitha aspektet e ekonomisë së Rivierës Shqiptare.
Siç e përmend ministrja Balluku, sektori i super jahteve mund të mos jetë në kulmin e tij, me numrat e vizitave për 30 milion plus super jahte në rajon të furnizuar më poshtë nga Agjencia Superyacht. Siç u theksua , ka pasur një rënie të parashikueshme, për shkak të Covid-19, pas 5 vitesh rritjeje të njëpasnjëshme.
Ndërsa plani i infrastrukturës përshkruan rizhvillimin e të katër marinave të Shqipërisë, janë dy që do të kujdesen për super jahtet në mënyrë specifike, siç sqaron ministrja Balluku. “Dy projektet më të mëdha të infrastrukturës detare turistike, Durrës Waterfront dhe Marina Vlorë parashikojnë një akomodim të kombinuar prej 130 Superyachts, nga 30 në 200 metra, ndërsa sigurojnë shtretër, karburant, shërbime, mirëmbajtje të dritës në vend dhe asgjësim.”
Partia Demokratike (PD) e opozitës ka ngritur shqetësimin se propozimi do t’i kalonte kontrollin e portit interesave të Emirateve, pasi dokumenti fillestar nuk përmban asnjë kusht apo kufizim. Megjithatë, ministrja Balluku është pozitive në vlerësimin e saj për përfitimet e punës me një zhvillues siç është grupi Emaar. “Çdo investitor është i mirëpritur në Shqipëri dhe Qeveria Shqiptare është e angazhuar t’i lehtësojë ata në çdo përpjekje që stimulon zhvillimin ekonomik të vendit.”
Porti i Durrësit është një qendër tregtare shumë e rëndësishme që formon pikën kryesore të hyrjes për Korridorin Pan-Evropian VIII, që lidh Maqedoninë dhe Bullgarinë, duke mbuluar më shumë se 80% të tregtisë në Shqipëri. Në përgjigje të kësaj, operacionet tregtare do të transferohen në Porto Romano, afërsisht 20 km larg. Sipas Bjordi Gogo, drejtor menaxhues i Shqipërisë në Acquera Yachting, operacionet do të transferohen në afërsisht 36 muaj, me punën fillestare që fillon më herët nga sa pritej, me një pjesë të portit tregtar tashmë të pastruar.
Ndërsa Bregdeti i Durrësit dhe Marina Vlorë mbeten dy zhvillimet më domethënëse. Gogo gjithashtu parashtron planet për zgjerim të mëtejshëm përgjatë bregdetit shqiptar, me Portin e Shëngjinit të planifikuar me shndërrim në një marinë të madhe, dhe së fundi, Porti i Limionit, duke pasur tashmë ka filluar rizhvillimin e saj, (foto më sipër), duke siguruar kapacitet shtesë ankorimi të super jahteve përgjatë bregdetit.
