Sa i besoni smartphone -it tuaj? Si shumë njerëz, sigurisht edhe ju e mbani celularin tuaj në xhep gjatë gjithë kohës. Madje, nëse jeni fort të dashuruar në telefon, i besoni aq shumë sa të ruani edhe fotot më intime aty.
Megjithatë, telefonat inteligjentë Android janë larg të qenit të besueshëm, sipas një studimi të fundit. Studimi i cili u krye nga ekipet e Universitetit të Edinburgut në Skoci dhe Trinity College Dublin në Irlandë, ka zbuluar një mori çështjesh të intimitetit që lidhen me përdorimin e telefonave inteligjentë të pajisur me Android nga markat kryesore.
Profesori Doug Leith në Trinity College Dublin, së bashku me Dr Paul Patras dhe Haoyu Liu në Universitetin e Edinburgut, shqyrtuan të dhënat e dërguara nga gjashtë variante të Android OS të zhvilluara nga Samsung, Xiaomi, Huaëei, Realme, LineageOS dhe e/OS.
Ata gjetën se kur konfigurohet minimalisht celulari dhe nuk funksionon, variantet e Android personalizohen nga nga shitësit dhe transmetojnë një sasi të konsiderueshme informacioni tek zhvilluesi i OS dhe gjithashtu tek palët e treta (Google, Microsoft, LinkedIn, Facebook etj) që kanë para- aplikacionet e sistemit të instaluar. Ndër të dhënat e mbledhura, studiuesit vunë re sistemet e përhershme të identifikimit të telefonave inteligjentë, historinë e përdorimit të aplikacioneve dhe të dhënat e telemetrisë.
Me përjashtim të e/OS, të gjithë prodhuesit e celularëve të ekzaminuar mbledhin një listë të të gjitha aplikacioneve të instaluara në një celular, thekson studimi. Ky është një informacion potencialisht i ndjeshëm pasi mund të zbulojë interesat e përdoruesve, siç është aplikacioni i fundit i takimeve i përdorur, etj.
“Unë mendoj se ne kemi humbur plotësisht mbledhjen masive dhe të vazhdueshme të të dhënave nga telefonat tanë, për të cilat nuk ka asnjë përjashtim,” tha Leith, i cili është gjithashtu Kryetar i Sistemeve Kompjuterike në Shkollën e Shkencave Kompjuterike dhe Statistikave të Trinity.
“Ne kemi qenë më shumë të fokusuar në lidhjet mes uebit dhe aplikacioneve me sjellje të keqe”. Sipas hulumtimit, aparati Xiaomi dërgon detaje “të të gjitha ekraneve të aplikacioneve të shikuara nga një përdorues në Xiaomi, përfshirë kur dhe sa kohë përdoret çdo aplikacion”.
“Efekti është i ngjashëm me përdorimin e cookies për të gjurmuar aktivitetin e njerëzve ndërsa lëvizin midis faqeve të internetit,” sipas Dr Paul Patras, profesor i asociuar në Shkollën e Informatikës në Universitetin e Edinburgut. Android bazohet në një modul që lejon përdorimin e shërbimeve të Google pa transmetuar të dhëna personale. Qasja në informacionin personal është e bllokuar për Google dhe të gjitha aplikacionet ose shërbimet e palëve të treta.
Përveç këtij përjashtimi, studiuesit përfundojnë se është bërë thelbësore të sigurohen të dhëna personale në mënyrë që të gëzojnë përfitimet e telefonave inteligjentë dhe shërbimet e tyre. “Megjithëse kemi parë ligje mbrojtëse për informacionin personal të miratuar në disa vende gjatë viteve të fundit, përfshirë edhe nga vendet anëtare të BE, Kanadaja dhe Koreja e Jugut, praktikat e mbledhjes së të dhënave të përdoruesve mbeten të përhapura,” tha Patras. “Më shqetësuese, praktika të tilla ndodhin” nën kapak “në telefonat inteligjentë pa dijeninë e përdoruesve dhe pa një mjet të arritshëm për të çaktivizuar një funksionalitet të tillë. Variantet e Android të ndërgjegjshëm për privatësinë po fitojnë tërheqje edhe pse dhe gjetjet tona duhet të stimulojnë shitësit kryesorë të tregut që të ndjekin shembullin