Nga Eduard Zaloshnja
Fjala “komunë” është një huazim në shqip (shembulli më i njohur i një komune në historinë europiane ëshë Komuna e Parisit më 1871). Një përkthim i drejtpërdrejtë në shqip i fjalës “komunë” është fjala “bashki”. Por nuk dihet për ç’arsye, gjatë mbretërimit të Zogut dhe në periudhën 1992-2015, njësitë administrative rurale quheshin komuna në Shqipëri, ndërsa ato urbane quheshin bashki.
Me reformën territoriale të 2015-ës u zhduk nga fjalori zyrtar emërtimi komunë, pasi vendi u nda në 61 bashki; disa urbano-rurale e disa thjesht rurale. Për gjuhëtarët, ky mund të ketë qenë një zhvillim i mirëpritur, por për banorët ruralë të vendit, ndoshta jo. Dikush që banon prapa malit të Dajtit, duhet të zbresë deri në qendër të Tiranës, për të zgjidhur një problem në bashki…
Aktualisht po diskutohet për një reformë të re territoriale në Shqipëri, nisur nga problemet ekonomike, financiare, e sociale që janë vërejtur në 6 vjetët e funksionimit të 61 bashkive. Duke analizuar këto probleme, numri i bashkive mund të tre- ose katër-fishohet, por do të ishte paradoksale të ktheheshim përsëri tek 65 bashkitë urbane dhe 308 komunat rurale të para 2015-ës.
Kështu, për shembull, bashkia aktuale e Tiranës mund të ndahet në 4 bashki: 1- Tirana urbane, Farkë-Krrabë, Ndroq-Pezë dhe Dajt. Bashkia aktuale e Pogradecit mund të ndahet në 4 bashki: Pogradeci uban, Buçimas-QafëPlloçë, Mëmëlisht-Lin dhe Mokërr. Ndërsa bashki të vogla si Konispoli, Finiqi, Dropulli, Pusteci, Prrenjasi, Belshi, etj. etj., nuk kanë ku të ndahen më…
