Komisioni Evropian ka përmirësuar pritshmëritë për rritjen ekonomike të Shqipërisë, duke e çuar nga 4.1% në 6.9%.
Në raportin e parashikimit ekonomik të vjeshtës 2021, KE vlerëson se, “një rimëkëmbje ekonomike më e shpejtë nga sa pritej është nxitur nga një rikthim i fortë i turizmit nga vendet fqinje si dhe nga rritja e lartë e investimeve dhe një rikuperim i konsumit privat. Këta faktorë do të nxisin rritjen në afërsisht 7% në 2021. Një rikuperim i plotë i pritshëm i turizmit dhe prodhimit në nivelet e para krizës parashikohet të mbajë rritjen në 3,7% në 2022 dhe 3,6% në 2023. Politika fiskale mbetet shumë ekspansioniste në vitin 2021 dhe pavarësisht rikuperimit solid të rritjes së të ardhurave, financat e qeverisë do të përmirësohen ndjeshëm vetëm në vitin 2023”.
KE nënvizon se, rimëkëmbja e fortë pason tkurrjen e vitit 2020.
“Ekonomia shqiptare u tkurr me 4,0% në vitin 2020 për shkak të ndikimit të pandemisë COVID-19 në turizëm, shërbime dhe prodhim. Rimëkëmbja e moderuar, që filloi në tremujorin e katërt të 2020, u përshpejtua në një rikthim të fortë në gjysmën e parë të 2021. Parashikimi pranveror për rritjen ekonomike në 2021 është rishikuar nga 4,1% në 6,9%, pasi shumica e kategorive të shpenzimeve po rikuperohen në nivelin e tyre. Nivelet e vitit 2019 më herët se sa pritej, investimet dhe kërkesa e jashtme janë shtytësit kryesorë. Investimet e larta publike dhe një sektor financiar i qëndrueshëm dhe likuid mbështesin rimëkëmbjen e investimeve”, thuhet në raport.
“Ndërsa eksportet e mallrave, kryesisht energjia elektrike dhe materialet e ndërtimit, kanë rikuperuar tashmë më shumë se terrenin e humbur vitin e kaluar, eksportet e turizmit, pavarësisht rritjes së turizmit hyrës nga vendet fqinje, mbeten ende nën nivelin e tyre të parakrizës. Konsumi privat po rikuperohet gjithashtu më shpejt nga sa pritej, i mbështetur nga rritja e punësimit dhe rritja e pagave. Ndërsa importet e përgjithshme, në veçanti mallrat në lidhje me investimet e larta, po rriten gjithashtu fuqishëm, importet e shërbimeve mbeten të ndrydhura për shkak të kufizimeve të udhëtimit që kufizojnë turizmin jashtë vendit. Kjo parashikohet të çojë në një kontribut në rritje të eksporteve neto në vitin 2021. Nga ana e prodhimit, rritja u rikuperua në të gjithë sektorët, udhëhequr nga ndërtimi dhe industria, por edhe shërbimet u rikuperuan fuqishëm, në veçanti tregtia dhe shërbimet e mikpritjes, megjithëse nuk janë kthyer ende në nivelet e vitit 2019”, shton KE.
KE thekson se, rritja ekonomike do të normalizohet në 2022 dhe 2023.
“Pas rikuperimit të hershëm të shumicës së kategorive të shpenzimeve në vitin 2021, aktiviteti ekonomik pritet të normalizohet gradualisht në 2022 dhe 2023. Rritja e konsumit privat dhe publik, si dhe e investimeve parashikohet të zbutet në vitin 2022. Nga viti 2022, investimet publike pritet të zvogëlohen gradualisht, ndërkohë që rritja e investimeve private pritet të përshpejtohet, mbështetur nga forcimi i investimeve të huaja. Kjo do të ndihmojë gjithashtu që eksportet e shërbimeve dhe prodhimi të tejkalojnë nivelet e para krizës dhe një rikuperim të fortë të importeve të shërbimeve, që parashikohet të rezultojë në një kontribut lehtësisht negativ të eksportit neto. Në përgjithësi, rritja parashikohet të ngadalësohet në 3,7% në 2022 dhe më tej në 3,6% në 2023. E mbështetur nga rimëkëmbja, rritja e moderuar e punësimit pritet të ulë gradualisht shkallën e papunësisë në pak mbi 10% deri në vitin 2023”, vijon raporti i KE.
Sipas KE, “Kjo perspektivë është subjekt i rreziqeve negative që lidhen me shkallën relativisht të ulët të vaksinimit kundër COVID-19 në Shqipëri dhe me ndikimin e një rritjeje potencialisht afatgjatë të çmimit të energjisë. Një rritje e konsiderueshme e çmimeve të karburanteve fosile mund të ndikojë negativisht në Shqipëri, kryesisht nëpërmjet çmimeve më të larta për importet e energjisë elektrike. Duke qenë se Shqipëria prodhon të gjithë energjinë elektrike nga hidrocentralet, kjo mund të nënvizohet në rast të reshjeve të pamjaftueshme”.
KE nënvizon se, rritja e suficitit tregtar të shërbimeve për të ngushtuar deficitin e llogarisë korrente.
“Rritja e eksporteve të mallrave parashikohet të ulë vetëm pak deficitin tregtar të mallrave në vitin 2021 për shkak të importeve të larta të lidhura me investimet. Megjithatë, një suficit tregtar në rritje i shërbimeve dhe rikthimi i remitancave pritet të ngushtojnë deficitin e llogarisë korente në 7,7% të PBB-së në vitin 2021. Në 2022 dhe 2023, normalizimi i flukseve hyrëse të remitancave dhe bilanceve tregtare parashikohet të ngushtojnë deficitin e llogarisë korrente gradualisht në 7,1% të PBB-së. Politika monetare është vendosur të mbetet akomoduese gjatë horizontit të parashikimit Me normën e saj rekord të ulët të politikës prej 0,5%, e pandryshuar që nga marsi 2020, banka qendrore vazhdon të mbështesë ekonominë në vitin 2021. Duke shtuar rritjen e fortë, por pjesërisht kalimtare të çmimeve për ushqimet dhe transporti, presioni më i vazhdueshëm në rritje nga rritja e pagave parashikohet të çojë normën e inflacionit drejt objektivit të inflacionit prej 3,0% të Bankës Qendrore në vitin 2023, kur qëndrimi shumë akomodues i politikës monetare pritet të nisë një normalizim gradual”, thuhet në raport.
Ghithashtu KE parashikon se, “në vitin 2021, vazhdimi i shpenzimeve të larta publike për investime parashikohet të mbajë deficitin fiskal të ngritur, në 5,9%, pavarësisht rikuperimit të fortë të të ardhurave. Me përfundimin e rindërtimit pas tërmetit, investimet publike pritet të ulen në vitin 2022. Megjithatë, rritja e planifikuar e pagave publike e shoqëruar me emetimin e eurobondit parashikohet të ngadalësojë reduktimin e deficitit fiskal dhe raportit të borxhit ndaj PBB-së në 3,5% dhe 73,9 %, respektivisht në vitin 2023”.
