BRUKSEL – Bashkimi Evropian do të shqyrtojnë mundësinë e një embargo të naftës ndaj Rusisë pas pushtimit të saj në Ukrainë.
Kjo do të ndodh në mbledhjen e kësaj jave me Presidentin e SHBA Joe Biden dhe do të pasohet me një seri samitesh të dizajnuara për të ngurtësuar përgjigjen e Perëndimit ndaj Moskës.
Duke kërkuar të detyrojë një tërheqje ushtarake nga Ukraina nga presidenti rus Vladimir Putin, BE, së bashku me aleatët perëndimorë – ka vendosur tashmë një mori sanksionesh ndëshkuese, duke përfshirë ngrirjen e aseteve të bankës qendrore ruse.
“Ne po punojmë për një raund të pestë sanksionesh dhe shumë emra të rinj po propozohen,” tha një diplomat i lartë i BE-së në kushte anonimiteti, sepse diskutimet nuk janë publike.
Qeveritë e BE-së do të fillojnë diskutimin mes ministrave të jashtëm të hënën, përpara se Biden të mbërrijë në Bruksel të enjten për samitet me 30 aleatët e NATO-s, si dhe me BE-në dhe në formatin e Grupit të Shtatë (G7) duke përfshirë Japoninë.
Kremlini deri më tani nuk ka treguar veprime për të ndryshuar kursin në Ukrainë nga katër raunde të sanksioneve të BE-së të vendosura gjatë tre javëve të fundit, duke përfshirë mbi 685 rusë dhe bjellorusë dhe për financat dhe tregtinë ruse.
Kjo e lë bllokun me zgjedhjen më të vështirë ekonomikisht nëse do të synojë naftën ruse, siç kanë bërë Shtetet e Bashkuara dhe Britania, por jo BE-ja, 27-vendesh, duke pasur parasysh varësinë e saj nga gazi rus për energji.
Diplomatët i thanë Reuters se vendet baltike, përfshirë Lituaninë, po bëjnë presion për një embargo si hapi tjetër logjik, ndërsa Gjermania po paralajmëron kundër veprimit shumë të shpejtë për shkak të çmimeve tashmë të larta të energjisë në Evropë.
Rusia pushtoi Ukrainën më 24 shkurt. Putin i ka quajtur veprimet e Rusisë një “operacion special” që synon të çmilitarizojë Ukrainën dhe ta pastrojë atë nga ata që ai i sheh si nacionalistë të rrezikshëm. Ukraina dhe Perëndimi thonë se Putini filloi një luftë agresive të zgjedhur.
Moska ka paralajmëruar se sanksionet e BE-së ndaj naftës ruse mund ta shtyjnë atë të mbyllë një tubacion të madh gazi për në Evropë. BE-ja mbështetet tek Rusia për 40% të gazit të saj, me Gjermaninë ndër më të varurit nga ekonomitë e mëdha të BE-së.
Gjermania është gjithashtu blerësi më i madh në BE i naftës së papërpunuar ruse.
Bullgaria, e cila është pothuajse tërësisht e varur nga furnizimet me gaz nga Gazprom i Rusisë, ka thënë se mund të kërkojë një përjashtim. Rafineria e vetme e naftës në Bullgari është në pronësi të LUKOIL të Rusisë dhe siguron mbi 60% të karburantit të përdorur në vendin ballkanik.
Të gjitha vendimet e BE-së për sanksione kërkojnë konsensus. Franca, e cila kryeson presidencën gjashtëmujore të BE-së, ka të ngjarë të jetë vendimtare.
Presidenti Emmanuel Macron ka thënë se nëse situata përkeqësohet në Ukrainë – ku mijëra janë vrarë, mbi 5 milionë njerëz janë zhvendosur dhe disa qytete janë shkatërruar nga bombardimet – nuk duhet të ketë “tabu” për sa i përket sanksioneve.
“Këto sanksione kanë për qëllim ta detyrojnë presidentin Putin në një llogaritje të re”, tha një zyrtar i presidencës franceze.
“Midis partnerëve tanë dhe midis vendeve që tregtojnë me Rusinë, ka disa që janë më të ndjeshëm në çështjen e naftës dhe gazit. Megjithatë, presidenti (ka thënë) nuk ka tabu.”
Diplomatët thanë se një sulm me armë kimike ruse në Ukrainë, ose një bombardim i rëndë i kryeqytetit Kiev, mund të jetë një shkas për një embargo energjetike.
