Parlamenti shqiptar i ka kërkuar organit më të lartë evropian për të drejtat e njeriut që të anulojë një rezolutë të vitit 2011, e cila citonte akuza të pabazuara që nga ajo kohë për tregtimin e organeve njerëzore gjatë luftës së viteve 1990 në Kosovë.
Parlamenti votoi me 125 vota pro mbrëmjen e së enjtes së kaluar në favor të një mocioni që i kërkoi Këshillit të Evropës të pastrojë Shqipërinë dhe Kosovën nga pretendimet e trafikimit të organeve.
Përkrahësit e kësaj resolute u shprehën se një veprim i tillë do të ndihmonte në normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.
“Kjo çështje (pretendimet për mbledhjen e organeve) duhet të përfundojë dikur, në mënyrë që njerëzit të gjejnë fuqinë për t’u pajtuar dhe për të jetuar së bashku, duke shëruar plagët e së kaluarës,” thuhet në rezolutë.
Në vitin 2011, Asambleja Parlamentare e Këshillit të Evropës miratoi një rezolutë që kërkonte një mision të Bashkimit Evropian në Kosovë për të hetuar “krimet e luftës dhe trafikimin e organeve” në Kosovë dhe Shqipëri. Ai citoi pretendimet se luftëtarët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës tashmë të shpërbërë trafikuan organe njerëzore të marra nga të burgosurit, serbët e vrarë dhe shqiptarët e tjerë etnikë si në Kosovë ashtu edhe në Shqipëri.
“Indikacione të shumta duket se konfirmojnë se, gjatë periudhës menjëherë pas përfundimit të konfliktit të armatosur, përpara se forcat ndërkombëtare të ishin vërtet në gjendje të merrnin kontrollin e rajonit dhe të rivendosnin një pamje të rendit dhe ligjit, organet u hoqën nga disa të burgosur në një klinikë në territorin shqiptar … dhe e çuar jashtë vendit për transplantim”, thuhet në rezolutë.
Rezoluta bazohej në një raport të vitit 2010 nga senatori zviceran Dick Marty, një hetues i Këshillit të Evropës, i cili tha se UÇK-ja ishte përgjegjëse për vdekjen e qindra serbëve, romëve dhe shqiptarëve etnikë të dyshuar për bashkëpunim me serbët gjatë viteve 1998-1999 në Kosovë.
UÇK-ja luftoi forcat e Serbisë në përpjekje për të fituar pavarësinë e Kosovës, atëherë një krahinë serbe.
Raporti i Marty-t përfundoi gjithashtu se kishte raste në të cilat disa nga robërit u vranë për t’u shitur organet e tyre në tregun e zi ndërkombëtar. Një “shtëpi e verdhë” në një lagje veriore shqiptare besohej se shërbente si një klinikë për mbledhjen e organeve dhe tërhoqi vëmendjen e mediave ndërkombëtare.
Pas një hetimi 2 e gjysmë vjeçar, një prokuror i posaçëm i Bashkimit Evropian në vitin 2014 tha se kishte “indikacione bindëse” se deri në 10 robër u vranë për t’u marrë organet e tyre për trafik të paligjshëm dhe shitje në tregun e zi gjatë luftës.
Megjithatë, prokurori tha se nuk kishte prova të mjaftueshme për të akuzuar dikë për krimet e supozuara.
Mocioni i miratuar nga ligjvënësit shqiptarë thoshte se pretendimet në raportin e Marty-t mbetën të paprovuara dhe të pabazuara në prova dhe fakte dhe për rrjedhojë ato duhet të konsiderohen si të tilla nga institucionet kombëtare dhe ndërkombëtare.
Raporti ishte gjithashtu baza për një ndryshim në Kushtetutën e Kosovës që krijoi një gjykatë speciale për të ndjekur penalisht ish-udhëheqësit e UÇK-së për krime lufte.
Një gjykatë për krimet e luftës e mbështetur nga BE-ja, Dhomat e Specializuara të Kosovës dhe një zyrë e lidhur me prokurorinë me seli në Hagë, ka arrestuar pesë ish-udhëheqës të UÇK-së që nga viti 2020, përfshirë ish-presidentin e Kosovës, Hashim Thaçi dhe ish-kryetarin e parlamentit Kadri Veseli. Ata e kanë mohuar keqbërjen. Vetëm një nga pesë të pandehurit ka dalë në gjyq.
Më shumë se 13,000 njerëz, kryesisht shqiptarë etnikë, vdiqën gjatë luftës midis UÇK-së dhe forcave ushtarake serbe përpara se një fushatë 78-ditore e bombardimeve të NATO-s ta detyronte Serbinë të tërhiqte trupat e saj dhe t’ia dorëzonte kontrollin Kombeve të Bashkuara dhe NATO-s.
Kosova shpalli pavarësinë nga Serbia në vitin 2008. Shtetet e Bashkuara dhe shumica e Perëndimit e njohin atë si një vend, por Serbia — e mbështetur nga aleatët Rusia dhe Kina, jo.
Burimi: Washington Post
