Një mjet i inteligjencës artificiale është zhvilluar për të parashikuar variantet e reja të viruseve përpara se ato të shfaqen.
Studiuesit në Universitetin e Oksfordit dhe Shkollën Mjekësore të Harvardit pretendojnë se modeli mund të kishte parashikuar mutacione të virusit Covid-19 gjatë pandemisë. Shpresohet se modeli, i quajtur EVEscape, do të ndihmojë duke studiuar se si viruset ndryshojnë në përgjigje të sistemit imunitar të njeriut. Universiteti i Oksfordit tha se teknologjia po “parashikonte të ardhmen”.
Gjatë pandemisë Covid-19, njerëzit u prekën nga variante të ndryshme të virusit që kishin pësuar ndryshime të shumta gjenetike. Këto mutacione mund të ndryshojnë sjelljen e virusit, duke e bërë atë të përhapet më shpejt ose duke e bërë më të vështirë njohjen dhe luftimin e sistemeve tona imune.
Në fund të vitit 2021, varianti Omicron bëri pikërisht këtë dhe infektoi miliona persona, megjithëse nuk çoi në një rritje të madhe të shtrimeve në spital dhe vdekjeve. EVEscape – shkurtim për Modeli Evolutionary of Variant Effect – kombinon një model të të mësuarit të thellë se si një virus evoluon, së bashku me informacion të detajuar biologjik dhe strukturor rreth tij.
Në revistën Nature, ekipi hulumtues përshkroi se si funksionon duke parashikuar mundësitë që një mutacion viral do t’i mundësojë atij t’i shpëtojë përgjigjeve imune, për shembull, duke parandaluar lidhjen e antitrupave.
Modeli u testua me informacionin e disponueshëm vetëm në fillim të pandemisë Covid-19 në shkurt 2020 dhe parashikoi me sukses se cilat mutacione SARS-CoV-2 do të ndodhnin dhe cilat do të bëheshin më të përhapura. Ekipi tha se parashikoi gjithashtu se cilat terapi të bazuara në antitrupa do të humbnin efikasitetin e tyre ndërsa pandemia përparonte dhe virusi zhvilloi mutacione për t’u shpëtuar këtyre trajtimeve. Bashkëautori për studimin Pascal Notin, tha se do të kishte “parashikuar me saktësi” mutacionet më të shpeshta të Covid-19 nëse do të ishte përdorur në fillim të pandemisë.
“Kjo punë është me vlerë të jashtëzakonshme, si për përpjekjet e mbikëqyrjes pandemike, por edhe për të informuar dizajnin e vaksinës në një mënyrë që të jetë e qëndrueshme ndaj shfaqjes së disa mutacioneve në rrezik,” shtoi ai.
