Gjykata e Stasburgut ka dhënë ka dhënë vendimin për Aleks Nikën. Bëhet me dije se lidhur me këtë ngjarje ka dy shkelje në këtë çështje: Vrasja dhe më pas moszbardhja e vrasjes!
Në vendimin e Gjykatës së Strasburgut theksohet se shteti ka përgjegjësi për Vrasjen e Aleks Nikës, ndërsa shton se fajtori duhet të dënohet.
Gjykata vlerëson se ligji i kohës dhe plani i masave nuk garantonin jetën e protestuesve, duke ngarkuar kështu me përgjegjësi shtetin për vrasjen e Aleks Nikës. Më tej, në vendimin prej 48 faqesh theksohet se hetimi duhet të bëhet dhe të dënohet fajtori kushdo qoftë ai.
Gjithashtu Gjykata e të Drejtave të Njeriut sqaron se autoritetet kanë dështuar që të kryejnë një hetim efektiv lidhur me këtë ngjarje.
“Gjykata Europiane e të Drejtës së Njeriut bën fajtor shtetin shqiptar për mos bardhjen e vrasjes së 4 protestuesve në 21 janar. Theksohet se për mos marrjen e masave nga ana e Gardës së Republikës, bëhet përgjegjës sërish shteti shqiptar”, raportoi gazetari Ermal Vija.
Pjesë nga vendimi i Gjykatës së Strasburgut: (Mangësitë specifike në lidhje me hetimin për vdekjen e Aleks Nikës)
Në lidhje me fazën e hetimit, e cila u përqendrua ekskluzivisht në vdekjen e Aleks Nikës, Gjykata vëren se nuk u përcaktua asnjë afat kohor i saktë për ngjarjet në fjalë, duke përfshirë në lidhje me të shtënat me armë zjarri ndaj viktimave të tjera.
Për sa i përket ekzaminimit mjeko-ligjor të trupit të Aleks Nikës, Qeveria nuk iu përgjigj pretendimit të ankuesve se një ekzaminim i tillë ishte kryer në lidhje me viktimat e tjera, por jo në lidhje me Aleks Nikës.
Ndonëse Qeverisë iu kërkua të siguronte një kopje të dosjes së hetimit, ajo nuk siguroi një kopje të letërporosisë dërguar autoriteteve turke në vitin 2011, në mënyrë që të sqarohej se çfarë ekzaminimesh kishin kërkuar që të kryheshin në trupin e Aleks Nikës.
Raporti i ekspertit i datës 5 maj 2014, i cili u mbështet në raportet e mëparshme (domethënë, të dhënat mjekësore që datojnë nga koha kur Aleks Nika ishte shtruar fillimisht në Spitalin e Traumës së Tiranës dhe një raport të hartuar nga autoritetet turke kur ato kishte nxjerrë plumbin nga trupi i Aleks Nikës) dhe ishte prodhuar disa vite pas vdekjes së viktimës – nuk i largon dyshimet e ngritura nga kërkuesit në këtë drejtim.
Në lidhje me këtë është e paqartë pse ekspertiza nuk është kryer në kohën e duhur dhe në trupin e vetë viktimës dhe jo në bazë të raporteve të mëparshme.
Në këtë pikë, Gjykata pajtohet me konstatimin e Komisionerit të Këshillit të Evropës se autoritetet vendase ishin përballur me një detyrë të vështirë dhe delikate në hetimin e ngjarjeve të 21 janarit 2011.
Gjykata pranon se autoritetet vendase bënë përpjekje të konsiderueshme për të identifikuar armën që kishte shkrepur plumbin që vrau Aleks Nikës. Në të vërtetë, mbi plumbin u kryen ekzaminime të shumta balistike; megjithatë, duket se nuk është mundur të identifikohet arma që e ka qëlluar, për shkak të dëmtimit që i është shkaktuar predhës.
Për sa i përket përfshirjes së kërkuesve në hetim, ata pohuan vazhdimisht se nuk ishin mbajtur të informuar nga autoritetet në lidhje me zhvillimet kryesore të hetimit dhe treguan dy letrat që u kishin dërguar prokurorëve duke kërkuar një kopje të dosjen e lëndës.
Qeveria nuk paraqiti asnjë provë në mbështetje të pretendimit të tyre se ankuesit në fakt ishin përfshirë dhe ishin mbajtur të informuar për zhvillimet në hetim.
Letra e aplikantëve e vitit 2021, në të cilën ata pranuan se ishin mbajtur të informuar për zhvillimet hetimore që kishin ndodhur para vitit 2020, nuk mjafton për të justifikuar përfundimin se ata ishin përfshirë në procedurë në masën e nevojshme për të mbrojnë interesat e tyre legjitime.
Siç u theksua më lart, një numër pyetjesh të kërkuesve në lidhje me hetimin mbeten pa përgjigje deri më sot.
128 . Nisur nga konsideratat e lartpërmendura, hetimi që është kryer në këtë rast nuk mund të konsiderohet si një hetim efektiv i aftë për të çuar në identifikimin dhe ndëshkimin e atyre që janë përgjegjës për ngjarjet e supozuara dhe për të vërtetuar të vërtetën.
Prandaj, Gjykata arrin në përfundimin se kundërshtimi paraprak i Qeverisë duhet të hidhet poshtë dhe se ka pasur shkelje të nenit 2 të Konventës sipas detyrimit të saj procedural.
Familjarët e Aleks Nikës, i cili humbi jetën në një spital në Turqi pasi u plagos me armë zjarri gjatë protestës së 21-janarit, iu drejtuan gjykatës së Strasburgut pasi akuzojnë Policinë e Shtetit dhe Prokurorinë se po bëjnë shumë pak për hetimin e dosjes hetimore.
Në ankesën e tyre drejtuar gjykatës në Strasburg, familjarët e Nikës akuzojnë ish kryeministrin Sali Berisha, si dhe ministrin e brendshëm të kohës dhe kreun aktual të opozitës Luzlim Basha, për pengim të hetimeve, zhdukje të provave dhe mosekzekutim të vendimeve. Aleks Nika ishte një nga katër viktimat e protestës së dhunshme të 21 janarit 2011, kur mbështetësit e Partisë Socialiste, në atë kohë në opozitë, u përplasën me Policinë dhe Gardën e Republikës përpara selisë së Kryeministrisë në Bulevardin Dëshmorët e Kombit.
Protesta ishte thirrur nga Partia Socialiste pas publikimit të një video, ku ish Ministri i Jashtëm dhe ish-kryetar i parlamentit asokohe Ilir Meta, dukej sikur po diskutonte një aferë korruptive me ish Ministrin e Ekonomisë Dritan Prifti. Si pasojë e të shtënave me armë zjarri nga ana e Gardës së Republikës, më 21 janar 2011 përveç Aleks Nikës, u vranë dhe Ziver Veizi, Hekuran Deda dhe Faik Myrtaj, si dhe u plagosën disa protestues të tjerë.
