Tre muaj më parë, duke folur me qytetarët e tronditur nga një ditë e tmerrshme sulmesh nga Hamasi, kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu bëri një premtim.
“IDF do të përdorë menjëherë të gjitha forcat e saj për të shkatërruar aftësitë e Hamasit”, tha Netanyahu.
Sot tre muaj më vonë, Forcat Mbrojtëse të Izraelit, po kalojnë në një fazë të re të luftës së saj kundër Hamasit në Gaza – dhe ka shenja që edhe objektivat e saj po ndryshojnë.
“Rekordi nuk është shumë miqësor ndaj fushatave ushtarake që kërkojnë të zhdukin lëvizjet politike ushtarake që janë të rrënjosura thellë”, tha për CNN Bilal Y. Saab, një bashkëpunëtor në Lindjen e Mesme dhe Afrikën e Veriut në Chatham House.
“Udhëheqja e IDF-së e kupton shumë mirë se më e shumta që mund të bëjnë është të degradojnë rëndë aftësitë ushtarake të Hamasit”, tha Saab.
Izraeli ka parë disa suksese në këtë drejtim, forcat e saj pretendojnë se kanë vrarë mijëra luftëtarë të Hamasit, duke përfshirë disa anëtarë të rangut të lartë, dhe kanë çmontuar disa pjesë të rrjetit të gjerë të tuneleve të grupit nën enklavë.
Por sfidat mbeten dhe një fund loje është larg nga shikimi. Pak vende në luftë vendosin afate. Zyrtarët izraelitë kanë paralajmëruar për një luftë të gjatë që mund të shtrihet gjatë gjithë vitit 2024 dhe më tej. Ajo do të shpaloset përpara një komuniteti ndërkombëtar që është gjithnjë e më i tronditur nga kriza e jashtëzakonshme humanitare dhe vdekjet e larta të civilëve në Gaza.
Dhe ndërsa presioni ndërkombëtar rritet, po ashtu edhe shqetësimi i brendshëm ndaj Netanyahut, një kryeministër i etur për të treguar fitoret e arrira.
“Ka një garë me kohën,” tha Saab, duke përshkruar çështjet kryesore me të cilat përballet udhëheqja e Izraelit. “Me çfarë çmimi do të vijë ky sukses taktik dhe sa kohë u duhet izraelitëve për ta arritur atë sukses taktik pa vuajtur nga zemërimi më i madh ndërkombëtar?”
Një “qasje e re luftarake”
Shkatërrimi i Hamasit, qëllimi që Netanyahu shpalli më 7 tetor, ishte i lartë, i pakapshëm dhe, sipas shumë analistëve, i pamundur. Ndikimi i Hamasit shtrihet shumë përtej Gazës, që do të thotë se një humbje totale e grupit është të paktën shumë ambicioze për Izraelin. Në një fjalim për përvjetorin e sulmeve, Netanyahu përsëriti qëllimet e tij për konfliktin:
“Për të eliminuar Hamasin, për të kthyer pengjet tona dhe për të siguruar që Gaza të mos jetë më një kërcënim për Izraelin”.
Por mbetet e paqartë nëse udhëheqja e IDF e vendos eliminimin e Hamasit në krye të përparësive të saj. Shefi i inteligjencës IDF, gjeneralmajor Aharon Haliva la jashtë shkatërrimin e Hamasit kur renditi qëllimet ushtarake në një fjalim të enjten, vunë në dukje media izraelite.
Dhe gjithashtu të enjten, Ministri izraelit i Mbrojtjes Yoav Gallant shpalosi planet për fazën tjetër të luftës në Gaza, duke theksuar një qasje të re luftarake në veri dhe një fokus të qëndrueshëm në shënjestrimin e liderëve të Hamasit që dyshohet se janë të pranishëm në territorin jugor të enklavës.
Në fazën e tretë, operacionet e IDF-së në Gazën veriore do të përfshijnë “bastisje, shkatërrim të tuneleve terroriste, aktivitete ajrore dhe tokësore dhe operacione speciale”, sipas Gallant.
Nëse objektivi më real është një reduktim i madh i aftësive luftarake të Hamasit, shumë analistë thonë se është bërë përparim në tre muajt e fundit. Duke iu drejtuar gazetarëve në Tel Aviv, Netanyahu tha javën e kaluar se ushtria izraelite po lufton me forcë dhe sisteme të reja mbi dhe nën tokë dhe pretendoi se kishte vrarë 8,000 luftëtarë të Hamasit në Gaza, sipas Radio Army.
Ministria e Shëndetësisë e drejtuar nga Hamasi në Gaza thotë se rreth 23,000 njerëz janë vrarë në territor që nga fillimi i luftës. Ministria nuk bën dallim mes civilëve dhe luftëtarëve, por si ministria në Gaza ashtu edhe homologja e saj në Bregun Perëndimor të pushtuar sugjerojnë se afërsisht 70% e të vrarëve ose të plagosurve janë gra dhe fëmijë.
Izraeli besonte se Hamasi kishte rreth 30,000 luftëtarë në Gaza përpara se të fillonte lufta më 7 tetor, tha Forcat e Mbrojtjes të Izraelit në dhjetor. Luftëtarët u ndanë në pesë brigada, 24 batalione dhe afërsisht 140 kompani, secila me aftësi duke përfshirë raketa antitank, snajperë dhe inxhinierë, si dhe grupe raketash.
Një gjueti për liderët e Hamasit
Izraeli ka pretenduar gjithashtu njëfarë suksesi në shënjestrimin e boshteve të tunelit të Hamasit, një kompleks jashtëzakonisht i vështirë për t’u depërtuar nga trupat IDF. IDF publikoi një video këtë javë, e cila thotë se tregoi çmontimin e një rruge tuneli nën Spitalin Al-Shifa, kompleksi më i madh mjekësor në Gaza, që akuzoi Hamasin për gërmime.
Muajin e kaluar, ajo publikoi video të tjera që tha se tregonin një rrjet tunelesh që lidhen me rezidencat dhe zyrat e udhëheqjes së lartë të Hamasit, duke përfshirë Ismail Haniyeh, Yahya Sinwar dhe Muhammad Deif. Por qëllimi më i madh për të gjetur dhe vrarë udhëheqësit më të rëndësishëm të Hamasit në Gaza i ka shpëtuar Izraelit deri më sot.
Një figurë e gjatë në grupin palestinez islamik, Sinwar ishte përgjegjës për ndërtimin e krahut ushtarak të Hamasit përpara se të krijonte lidhje të reja të rëndësishme me fuqitë rajonale arabe si udhëheqësi civil dhe politik i grupit. Duket e pamundur që faza e re e luftës së Izraelit të sjellë lehtësim për palestinezët e bllokuar në Gaza, ku një krizë humanitare është rritur në nivele të jashtëzakonshme.
Por Netanyahu mund të ketë më shumë gjasa të përkulet përballë presionit të brendshëm , i cili është rritur veçanërisht për shkak të robërisë së vazhdueshme të më shumë se 100 pengjeve të marra nga Hamasi më 7 tetor. Izraeli beson se 25 pengje janë të vdekur dhe ende mbahen në Gaza, tha zyra e kryeministrit Benjamin Netanyahu. Sipas tyre, 107 pengje nga sulmi i Hamasit vitin e kaluar mendohet se janë ende gjallë.
Kthimi i atyre pengjeve mbetet një synim në fazën e re të luftës, por dështimi për ta arritur do të intensifikonte presionin politik mbi një lider vendimtar, popullariteti i të cilit në mesin e izraelitëve ka ardhur vetëm në rënie që nga 7 tetori.
