Përpara zgjedhjeve legjislative të Kosovës më 9 shkurt 2025, trajektoria e reformave të vendit dhe përshtatja me aleatët perëndimorë janë bërë tema kyçe diskutimi. Lumir Abdixhiku, lider i Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK), paraqet një vizion që synon përshpejtimin e agjendës reformuese të vendit përmes forcimit të partneriteteve me kombet perëndimore, përfshirë Shtetet e Bashkuara nën administratën e rinovuar të Presidentit Donald Trump.
Përparim përballë sfidave
Që nga shpallja e pavarësisë në vitin 2008, Kosova ka bërë hapa të dukshëm përpara në zhvillimin ekonomik dhe qeverisje. Banka Botërore parashikon një rritje të qëndrueshme ekonomike, duke e lidhur këtë optimizëm me reformat dhe investimet strategjike të vazhdueshme që kanë si qëllim përmirësimin e kushteve të jetesës.
Megjithatë, sfidat vazhdojnë të mbeten. Raporti i Komisionit Evropian për Kosovën në vitin 2024 thekson nevojën për reforma të mëtejshme në fusha si pavarësia e sistemit gjyqësor, efikasiteti i administratës publike dhe lufta kundër korrupsionit.
Rritja ekonomike, ndonëse pozitive, mbetet nën potencialin e saj, dhe papunësia e të rinjve vazhdon të jetë një shqetësim i madh. Qeveria e ardhshme e Kosovës do të duhet të veprojë me vendosmëri për të mbajtur ritmin dhe për të përshpejtuar procesin e reformave.
Agjenda e reformave e Abdixhikut
Lumir Abdixhiku mbështet një strategji gjithëpërfshirëse reformash që synon të adresojë këto sfida dhe të përshpejtojë integrimin e Kosovës në strukturat evropiane dhe globale. Platforma e tij thekson:
• Reformat gjyqësore: Forcimi i pavarësisë së sistemit gjyqësor për të siguruar procedura të drejta dhe efikase ligjore, që janë kyçe për të tërhequr investime të huaja.
• Zhvillimi ekonomik: Krijimi i një ambienti të favorshëm për bizneset përmes reformave rregullative, stimujve për investime të huaja dhe politikave të udhëhëqura nga inovacioni.
• Masat kundër korrupsionit: Krijimi i proceseve të hapura për prokurimin publik dhe forcimi i mbikëqyrjes së institucioneve shtetërore.
• Modernizimi i administratës publike: Rritja e efikasitetit dhe përgjegjshmërisë në institucionet shtetërore për të shërbyer më mirë qytetarëve dhe investitorëve.
Abdixhiku ka deklaruar: “E ardhmja e Kosovës është e lidhur ngushtë me aftësinë tonë për të implementuar reforma guximtare dhe thelluar partneritetet me aleatët perëndimorë.”
Angazhimi me aleatët perëndimorë
Një komponent kryesor i vizionit të Abdixhikut është forcimi i marrëdhënieve me Shtetet e Bashkuara dhe Evropën. Ai ka theksuar vazhdimisht rëndësinë që Kosova të ruajë lidhjet e ngushta me Uashingtonin dhe Brukselin, veçanërisht ndërkohë që vendi kalon nëpër reforma ekonomike dhe politike.
Përpjekjet e tij diplomatike kanë qenë të fokusuara në përputhjen e politikave me kombet perëndimore, veçanërisht në fusha si:
• Siguria rajonale dhe bashkëpunimi me NATO-n
• Integrimi ekonomik në tregjet e BE-së
• Iniciativa të përbashkëta në luftën kundër korrupsionit
Gjithashtu, Abdixhiku ka uruar publikisht liderët perëndimorë, përfshirë Presidentin Trump, për fitoret e tyre zgjedhore, duke shfaqur qëllimin e tij për të thelluar marrëdhëniet dypalëshe me SHBA-në.
Një partner pragmatik për administratën Trump
Me rikthimin e Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë, peizazhi gjeopolitik në Ballkan mund të ndryshojë ndjeshëm. Stili pragmatik i udhëheqjes së Abdixhikut dhe fokusi i tij në rritjen ekonomike, stabilitetin rajonal dhe lidhjet e forta me mbrojtjen përputhen me shumë prej prioriteteve të ekipit të politikës së jashtme të Trump-it.
Abdixhiku ka premtuar se, nëse zgjidhet, vizita e tij e parë në nivel të huaj do të jetë në Uashington, D.C., ku ai ka ndërmend të avokojë për:
• Përjetësimin e Kampit Bondsteel, një bazë ushtarake kyçe amerikane në Kosovë.
• Rritjen e investimeve amerikane në infrastrukturën dhe sektorin e energjisë në Kosovë.
• Bashkëpunim më të ngushtë në siguri me NATO-n dhe partnerët evropianë.
Një krahasim në stilet e udhëheqjes
Strategjia diplomatike e Abdixhikut bie në kontrast të fortë me atë të Kryeministrit aktual, Albin Kurtit. Qasja e Kurtit ndaj qeverisjes ka shkaktuar herë pas here fërkime me Shtetet e Bashkuara dhe zyrtarët e BE-së, veçanërisht lidhur me marrëdhëniet Kosovë-Serbi dhe vendimet politike të brendshme.
Administrata e Kurtit ka marrë kritika nga diplomatët perëndimorë për veprime njëanshëm, si mbyllja e institucioneve serbe në veri të Kosovës pa konsultime paraprake me SHBA-në dhe BE-në.
Në kundërshtim, Abdixhiku e ka pozicionuar veten si një ndërtues konsensusi, duke mbështetur një qasje më bashkëpunuese dhe të orientuar nga rezultatet në politikën e jashtme të Kosovës dhe përpjekjet për reforma.
Përshpejtimi i reformave përmes angazhimit diplomatik dhe ekonomik
Aftësia e Abdixhikut për të balancuar reformat e brendshme me partneritete të forta perëndimore mund ta bëjë atë një katalizator për përparim më të shpejtë ekonomik dhe politik në Kosovë. Politikat e tij pro-biznes dhe angazhimi për transparencë fiskale përputhen ngushtë me prioritetet e administratës amerikane në Ballkan.
Duke u fokusuar në modernizimin ekonomik, pavarësinë gjyqësore dhe reformat kundër korrupsionit, Abdixhiku ka për qëllim të krijojë një klimë të qëndrueshme investimi që do të tërheqë si bizneset amerikane ashtu edhe ato evropiane.
Rritja e ritmit të reformave
Kosova ka bërë përparime të mëdha, por ritmi i reformave duhet të përshpejtohet në mënyrë që vendi të integrohet plotësisht në institucionet perëndimore dhe tregjet globale. Udhëheqja e Lumir Abdixhikut ofron një rrugë për përshpejtimin e këtyre reformave, duke shfrytëzuar lidhjet më të forta diplomatike me Uashingtonin dhe Brukselin për të nxitur rritjen ekonomike, modernizimin institucional dhe stabilitetin politik.
Me Donald Trumpin përsëri në Shtëpinë e Bardhë, lideri i ardhshëm i Kosovës do të duhet të menaxhojë dinamika gjeopolitike të komplikuara ndërkohë që siguron mbështetje nga SHBA dhe BE. Qasja strategjike e Abdixhikut—duke prioritarizuar reformat dhe forcimin e aleancave—e pozicionon atë si një figurë kyçe në formësimin e të ardhmes së Kosovës në skenën globale.
Zgjedhjet e 9 shkurtit do të përcaktojnë nëse Kosova do ta pranojë këtë rrugë të përshpejtuar përpara—një rrugë që synon një bashkëpunim më të madh me Perëndimin dhe një implementim më të shpejtë të reformave që kanë pritur shumë.
