Presidenti i SHBA Donald Trump vendosi tarifa ndaj Kanadasë, Meksikës dhe Kinës të shtunën (1 shkurt), të cilat do të hynin në fuqi të martën, por u njoftua vonë të hënën se tarifat ndaj Meksikës dhe Kanadasë janë pezulluar për 30 ditët e ardhshme. Kjo thuhet se ishte për shkak të sigurimit të bashkëpunimit nga vendet për çështje të tilla si emigracioni. Vendimi erdhi pas një telefonate të dytë mes kryeministrir kanadez, Justin Trudeau dhe presidentit amerikan.
“Në këmbim të shtyrjes së tarifave, Kanadaja do të investojë në sigurinë kufitare, do të krijojë një “Forcë të Përbashkët Sulmuese Kanada-SHBA për të luftuar krimin e organizuar, kontrabandën e fentanilit dhe pastrimin e parave” dhe do t’i bashkohet SHBA-së në emërimin e karteleve meksikane si grupe terroriste. Unë kam nënshkruar gjithashtu një urdhër të ri të inteligjencës për krimin e organizuar dhe ne do të investojmë 200 milionë dollarë,’- tha Trudeau.
Më herët, Trump bëri një marrëveshje me presidenten meksikane Claudia Sheinbaum. Ajo ra dakord të përforconte kufirin verior me trupa. Në këmbim, SHBA-ja do të kufizonte fluksin e armëve në Meksikë.
Menjëherë pas kësaj, Pekini njoftoi se po vendoste tarifa hakmarrëse për një sërë produktesh amerikane, duke përfshirë 15% për qymyrin dhe gazin natyror të lëngshëm dhe 10% për naftën e papërpunuar dhe makineritë bujqësore. Trump tha se ai po vendoste tarifën e re prej 10% për mallrat kineze pjesërisht për shkak të asaj që ai e konsideron dështimin e Pekinit për të frenuar rrjedhën e fentanilit dhe kimikateve të përdorura për prodhimin e drogës. Ministria e Jashtme në Pekin tha se Kina ishte “një nga vendet më të ashpra në botë për luftën kundër narkotikëve, si në aspektin e politikës ashtu edhe në zbatimin e saj”.
Ndërkohë, aleatët kryesorë të Amerikës dhe partnerët tregtarë në Evropë, janë paralajmëruar nga Trump se Bashkimi Evropian është i radhës në listën e tij, ndërsa Mbretëria e Bashkuar duket se ka një shans për të negociuar një marrëveshje tregtare, por do ta gjejë veten të përçarë mes fqinjëve. Britania dhe SHBA kishin “një marrëdhënie tregtare të drejtë dhe të balancuar nga e cila përfitojnë të dyja anët e Atlantikut”, por zyrtarët në Londër kanë frikë se kjo mund të jetë e pamjaftueshme për të mbrojtur Mbretërinë e Bashkuar nga tarifat.
Çfarë përfshin urdhri?
Tarifat e SHBA-së ndaj Kanadasë, Meksikës dhe Kinës, siç njoftoi Shtëpia e Bardhë, do të hynin në fuqi nga e marta, më 4 shkurt. Bëhet fjalë për tarifa 25% për importet nga Kanadaja dhe Meksika dhe tarifat 10% për importet nga Kina. Këto masa rrezikojnë nxitjen e një lufte tregtare, që mund t’i dëmtojë në mënyrë të konsiderueshme ekonomitë e shteteve të shënjestruara, por edhe të Shteteve të Bashkuara, sidomos për faktin se Kanadaja, Meksika dhe Kina janë zotuar për kundërmasa. Në urdhrin ekzekutiv të prezantuar nga Trumpi përfshihet edhe një pikë që i lejon presidentit t’i zgjerojë tarifat, nëse një shtet vendos kundërmasa ndaj SHBA-së.
Trump gjithashtu thirri kërcënimin e tarifave kundër Kolumbisë së fundmi, pasi vendi refuzoi të pranonte emigrantë pa dokumente. Kolumbia më vonë ra dakord të pranonte emigrantë kolumbianë pa dokumente në SHBA. Në një fletë të dhënash të fundit të shpërndarë nga Shtëpia e Bardhë, u theksua se si Presidenti Trump “përdori tarifat për të zgjidhur me sukses shqetësimet e sigurisë kombëtare me Kolumbinë.
Reagimi i BE
BE-ja do të ngrihet në këmbë nëse synohen interesat e saj, ka thënë Emmanuel Macron, ndërsa liderët e bllokut kërkuan bisedime, por një përgjigje të fortë nëse është e nevojshme ndaj kërcënimit të fundjavës së Donald Trump për të vendosur tarifa ndëshkuese. Kancelari i Gjermanisë, Olaf Scholz, tha se BE-ja ishte mjaft e fortë për të reaguar ndaj çdo takse tregtare të SHBA-së, por “qëllimi duhet të jetë që gjërat të rezultojnë në bashkëpunim”. Shefja e politikës së jashtme të bllokut, Kaja Kallas, tha se “nuk do të kishte fitues në një luftë tregtare”.
Komisioni Evropian tha përpara kërcënimit të fundit të Trump se i vinte keq për vendimin e tij për të vendosur tarifa ndaj Kanadasë, Meksikës dhe Kinës.
Çfarë thonë të dhënat për tregtinë SHBA-BE
Pesë burimet kryesore të importeve të mallrave amerikane në vitin 2022 ishin BE (553.3 miliardë dollarë), Kina (536.3 miliardë dollarë), Meksika (454.8 miliardë dollarë), Kanadaja (436.6 miliardë dollarë) dhe Japonia (148.1 miliardë dollarë) për sa i përket vlerës. Brenda BE-së, Gjermania (146.6 miliardë dollarë) ishte furnizuesi më i madh. Nga ana tjetër, eksportet amerikane në BE arritën në 350.8 miliardë dollarë. Dallimi midis vlerës së asaj që një vend eksporton në një tjetër dhe vlerës së asaj që importon nga ai vend njihet si “deficit tregtar”.
