Gjatë Krishtlindjeve, Elon Musk dukej si një “master of the universe”: një mbështetës i madh financiar dhe propagandist i fitores së Donald Trump, i cili e trajtonte si një bashkëpresident. I ngarkuar me misionin për të shembur dhe rindërtuar shtetin me struktura më të lehta dhe më efikase, ai dukej se do të përfitonte jashtëzakonisht nga ky rol politik, si për veten ashtu edhe për kompanitë e tij. Rivalët e tij të dikurshëm në botën e teknologjisë së lartë – nga Jeff Bezos i Amazon te Sam Altman i OpenAI – e ledhatonin, ndërsa vlera e aksioneve të Tesla-s ishte më shumë se dyfishuar brenda pak muajsh, duke arritur kulmin në 440 dollarë. Kulmi i euforisë për Elonin erdhi më herët, në natën e zgjedhjeve presidenciale, kur Trump i kushtoi gati gjysmën e fjalimit të fitores për ta lavdëruar atë dhe gjenialitetin e tij industrial.
Por që nga ajo kohë, për sipërmarrësin nga Afrika e Jugut nisën telashet, duke filluar me rënien e vlerës së Tesla-s (e cila tani është ulur në rreth 260 dollarë). Tregjet kuptuan se aleanca me Trump jo vetëm që nuk mjaftonte për të fshehur problemet e një kompanie me modele shumë të shtrenjta dhe të nevojshme për përditësime, e cila po e kishte të vështirë të përballej me konkurrencën agresive kineze, por madje ishte bërë e dëmshme.
Nëse rënia e shitjeve globale (e para në historinë e Tesla-s) mund t’i atribuohet kryesisht faktorëve industrialë – një tkurrje prej 1-2% në vitin 2024, ndërkohë që tregu botëror i makinave elektrike u rrit me 25% – ulja e fortë e shitjeve në SHBA (-7%) dhe kolapsi në Evropë në janar (-45%) tregojnë një zhgënjim të klientëve edhe për shkak të angazhimit politik të Musk. Vlera e markës Tesla është dëmtuar: në Gjermani, ku Musk mbështet AfD-në, ka nisur një fushatë ku Tesla quhet “swasticar”. Kudo janë shfaqur postera me imazhin e Musk që del nga makina e tij me krahun e shtrirë në një përshëndetje romake. Në shkurt, shitjet e Tesla-s ranë me -76% në Gjermani, ndërsa në Francë u ulën me 25% dhe në Kinë me 49%.
Më pas, lind dyshimi se afërsia me Trump nuk është aq e dobishme as për depërtimin në hapësirë, as për përparimin në inteligjencën artificiale. Trump mbështet një aleancë mes OpenAI, Oracle dhe Softbank, duke e lënë Musk jashtë. I zemëruar, ai sulmon ashpër: “Nuk kanë para për të investuar”. Më pas përpiqet të blejë OpenAI duke ofruar 97 miliardë dollarë. Një goditje e dyfishtë: pranon në mënyrë të nënkuptuar se kompanitë e tij të AI nuk janë në nivelin e OpenAI dhe për më tepër, përjeton poshtërimin e refuzimit të tij, shoqëruar me komente ironike.
Si kreu i departamentit të Efikasitetit, Musk mendon se mund të bëjë revolucion: rekruton të rinj me aftësi të jashtëzakonshme në fushën dixhitale dhe nis fushata të shpejta pushimesh nga puna. “Është një mundësi unike për të ndryshuar gjithçka, tani ose kurrë”, u thotë të besuarve të tij. Amerika e sheh me habi, ministrat e ndiejnë trysninë e Musk, por nuk mund të reagojnë shumë, pasi Trump e mbështet dhe madje e inkurajon të jetë më i ashpër. Por Musk sillet pa asnjë kujdes politik, duke pushuar nga puna personel kyç në sektorë kritikë – shëndetësi, siguri bërthamore, transport ajror, veteranë – për t’u detyruar më pas të bëjë hapa pas me nxitim.
Në fund, Trump u kthen ministrave fuqinë e plotë me një lëvizje që duket se e margjinalizon Musk pas një mbledhjeje të mbyllur të kabinetit, ku ai e gjen veten të akuzuar.
Më pas, në mes të natës, i ndodh disfata e radhës: siç kishte ndodhur një muaj më parë, një tjetër anije Starship shpërthen disa minuta pas nisjes mbi një raketë Super Heavy. Një goditje industriale dhe rregullatore: Administrata Federale e Aviacionit (FAA), e urryer nga Musk për shkak të kufizimeve që i vendos SpaceX-it, detyrohet të ndalojë trafikun ajror në një zonë të madhe dhe të mbyllë aeroportet e Floridës për shkak të rrezikut nga mbetjet e raketës. Pasojnë inspektime të reja dhe rregulla më të rrepta.
