Ndërsa Partia Popullore Europiane shpall një mision faktmbledhës për Shqipërinë, dyshimet rriten se kjo lëvizje nuk synon ndryshimin e situatës zgjedhore, por rehabilitimin politik të Sali Berishës pas humbjes së thellë në zgjedhje.
Partia Popullore Europiane (PPE) ka vendosur të përfshijë Shqipërinë në listën e vendeve ku do të dërgojë një mision faktmbledhës, pas një kërkese të bërë nga lideri i Partisë Demokratike, Sali Berisha, gjatë një takimi të mbajtur në Bruksel.
Ky zhvillim është trumbetuar nga opozita si një hap i rëndësishëm për zbardhjen e “shkeljeve zgjedhore”, por ekspertë dhe zëra të brendshëm në spektrin politik e shohin misionin si një lëvizje simbolike, pa asnjë fuqi reale për të ndikuar situatën në vend.
“Vendosëm të bëjmë dy misione, një në Liban dhe një në Moldavi, por tani do ta vendosim si prioritet edhe Shqipërinë”, deklaroi sekretarja e përgjithshme e PPE-së, Dolors Montserrat, gjatë fjalës së saj, duke shtuar se ishte “një ide e mirë” që një gjë e tillë u kërkua nga vetë PD.
Por pyetjet që lindin pas këtij vendimi janë të shumta: Përse tani? Çfarë kompetencash ka ky mision? Dhe mbi të gjitha, a ka ndonjë efekt real?
Një lëvizje që vjen pas një humbjeje të thellë
Kjo vjen pas humbjes së PD-së në 11 Maj. Në këtë kontekst, ngritja e një misioni faktmbledhës nga PPE shihet si një përpjekje për të ndërtuar një alibi politike, përmes së cilës Berisha kërkon të shmangë përgjegjësinë për rezultatin e dobët dhe të zhvendosë vëmendjen drejt një narrative të “zgjedhjeve të manipuluara”.
Një mision pa fuqi dhe pa mandat institucional
Duke analizuar natyrën e këtij misioni, rezulton se ai nuk ka asnjë kompetencë ligjore për të hetuar apo ndryshuar rezultatin e zgjedhjeve. Misioni i PPE-së nuk është pjesë e strukturave të BE-së, as nuk ka ndonjë mandat për të ndërhyrë në institucionet shqiptare apo për të imponuar ndryshime.
Ky është thjesht një mision vëzhgues me karakter politik, që mund të takojë aktorë të ndryshëm dhe të përgatisë një raport të brendshëm për PPE-në, por pa ndonjë efekt konkret mbi realitetin zgjedhor në Shqipëri.
Përfaqësimi i Berishës në PPE, i kontestueshëm
Një tjetër pikë që ngre dyshime për qëllimin e këtij misioni është legjitimiteti i përfaqësimit të Berishës në këtë forum. Sali Berisha është shpallur “non grata” nga SHBA dhe Britania e Madhe, dhe për më tepër, PD-ja është aktualisht e ndarë mes fraksioneve, gjë që ka krijuar pasiguri mbi përfaqësimin real të saj në instancat europiane.
Në këtë kuadër, lëvizja e PPE-së shihet më shumë si një xhest politik për të ruajtur marrëdhëniet formale, sesa një reagim serioz ndaj një gjendjeje të jashtëzakonshme në Shqipëri.
Asnjë efekt real në zgjedhje apo reformë
Përvoja ka treguar se misionet e huaja, përfshirë ato të OSBE/ODIHR, kanë pasur një ndikim simbolik në proceset zgjedhore, duke prodhuar raporte teknike që më pas përdoren në debatin politik të brendshëm. Por asnjë mision faktmbledhës nuk ka ndryshuar ndonjëherë rezultatin e zgjedhjeve apo nuk ka imponuar reformë në sistemin zgjedhor shqiptar.
Në këtë rast, edhe më pak mund të pritet nga një mision politik i PPE-së, i cili nuk ka mandat institucional dhe as nuk vjen si pjesë e një marrëveshjeje me autoritetet shqiptare.
Një nismë për konsum të brendshëm politik
Duke parë të gjitha rrethanat, misioni i paralajmëruar nga PPE i shërben më shumë një propagande të brendshme për opozitën, veçanërisht për liderin e saj historik. Ai përdoret si një mënyrë për të rifituar legjitimitet moral pas një disfate elektorale, dhe për të nxitur ndjenjën se “bota po na dëgjon”.
Megjithatë, zërat kritikë vënë në dukje se kjo nuk është gjë tjetër veçse një manovër për të fituar kohë dhe për të shmangur analizën e brendshme të dështimit opozitar.
Përfundimi: Një vizitë, jo një zgjidhje
Misioni i paralajmëruar nga PPE nuk ndryshon realitetin politik në Shqipëri. Ai është një vizitë politike, jo një zgjidhje institucionale. Dhe për sa kohë opozita nuk përballet seriozisht me arsyet e brendshme të humbjes, çdo mision ndërkombëtar do të mbetet një skenografi pa peshë reale, që mund të ngrohë përkohësisht retorikën, por nuk ndryshon as zgjedhjet, as rezultatin, as të ardhmen./Lexo.al
Lajmi i punuar nga Hermes Kafexhiu
