Për të gjithë ata që kanë menduar se po jetojnë në një botë ku gjithçka është e menaxhueshme, pa pasur nevojë për njohuri apo aftësi, kjo javë ka sjellë një shkundje të vogël, por me ndikim të madh, ‘Kryeministri Rama ka shpallur një “spastrimin” e disa drejtorëve të Bashkisë së Vlorës’.
Pastrimi i çfarë? Po, pra, të drejtës për të qenë drejtor në një vend ku asnjëherë nuk ke pasur aftësi të veçantë për këtë pozicion, por vetëm lidhje të forta me partinë që të ka vendosur aty.
Tani, mund të pyesni, ‘Pse u shpall ky ndryshim? Po pse tani? Po pse këtë katrahurë?’
Kjo është një pyetje që jo vetëm politikanët, por edhe qytetarët që nuk janë të fiksuar pas posteve, do të donin ta dinin. Pse duhet një lëvizje e tillë? Sepse ky është vetëm një hap i parë, një hap për të reflektuar për një sistem që ka bërë të mundur që më shumë se gjysmën e administratës ta drejtojnë individë të paarsyetuar. Ata që janë aty për të ‘mbajtur pozita’, jo për të menaxhuar.
Ata që janë aty për të mbushur thjesht vakumin e një sistemi që funksionon si një llum që as nuk lëviz, as nuk zhvillohet.
Për më shumë, duhet ta themi edhe më qartë, se ‘Republika e Drejtorëve është një botë e shëmtuar, e mbushur me burokratë që nuk kanë idenë e asaj se çfarë do të thotë të jesh në shërbim të publikut’.
Ata janë të zënë në një grindje të përhershme për të mbajtur pozitat, dhe kjo është gati sa një traditë e pashkruar që nuk e ka shumë rëndësi a janë të aftë, por që janë të lidhur me dikë të fortë që mund t’i mbajë aty.
E gjithë kjo “republikë” ka krijuar një paradoks, pozitat e drejtorëve janë mbajtur dhe shpërndarë jo për ndonjë meritë të vërtetë, por për shërbimin ndaj atij që është ‘lart’. Dhe kush do t’i mbanë ata në këto pozita? Jo qytetarët. Ata mund të mos kenë fare lidhje me punën që bëjnë. Por e kanë të garantuar se janë aty për një kohë të gjatë.
Nëse kjo është e vërteta, po, atëherë koha ka ardhur për të shembur këtë sistem të kalbur. Po, do thoni, ‘Ah, por s’është gjithë administrata e tillë!’ Padyshim që nuk është e gjithë administrata njësoj, por është e mjaftueshme që të kesh një grup të vogël që e mbush gjithë sistemin me klientelizëm për të krijuar një burokraci të ngadaltë dhe të ngurtë, ku të rinjtë dhe të aftët nuk kanë mundësi të hyjnë dhe të ofrojnë diçka të re.
Ky është problemi themelor. Ata që janë të lidhur me dikë të fortë janë të sigurtë për pozitat, ndërkohë që të tjerët mbeten jashtë.
Mendojeni këtë, ‘A është ky një sistem që mund të zhvillojë një vend? A mund të kemi një administratë që merret me qytetarët kur ata që janë aty janë të interesuar vetëm të mbrojnë statusin e tyre?’ Ky është një realitet që ka bërë Shqipërinë të ngecë për vite të tëra. Dhe është një realitet që duhet të shembet pa mëdyshje.
Shkarkimi i këtyre drejtorëve të Vlorës është një hap, po, një hap i vogël, si një copëz puzzle që mund të të çojë diku. Po, është një sinjal se ky sistem ka arritur në një pikë ku edhe qeveritarët e kuptojnë që duhet të bëjnë diçka, por nuk mjafton një goditje e vetme. Ky është vetëm një ndërmarrje për të nxjerrë jashtë ‘mbeturinat’ që kanë mbetur në administratë, por ajo që duhet të bëjmë është ta shohim këtë si një mundësi për të zbatuar një reformë që nuk është vetëm për shfaqje, por që të sjellë një ndërrim të vërtetë.
Të shembësh ‘Republikën e Drejtorëve’ kërkon shumë më tepër sesa një shkarkim të drejtorëve. Kërkon një ndërrim të thellë, një riformatim të administratës që do të vendosë përfundimisht një sistem që vlerëson meritat dhe jo lidhjet politike. Shërbimi publik duhet të jetë një mundësi për të kontribuar dhe jo për të bërë politikë. Po, është koha për një administratë që të fokusohet në qytetarët dhe të jetë e depolitizuar, ku nuk ka ‘mbretër’ të administratës, por individë që janë aty për të drejtuar dhe për të shërbyer me dinjitet.
Prandaj, duhet të shembim këtë ‘Republikë Drejtorësh’, sepse ajo është shndërruar në një ngërç të madh që mbush vendet me të paaftë, të cilët janë atje vetëm se janë të lidhur ngushtë me disa të fortë. Për të mos mbetur vetëm me lëvizje të thjeshta, duam më shumë. Duam një sistem që të ketë njohuri dhe aftësi, jo thjesht lidhje e kontrata të fshehta. Ky është ndryshimi që na duhet dhe kjo është mundësia që duhet ta shfrytëzojmë.
