Opozita në Kosovë nuk ka humbur sepse përballë ka një pushtet të pamposhtur, por sepse ka braktisur aktin themelor të politikës: të menduarit.
Ajo ka ngatërruar opozitarizmin me reflekse të shpejta dhe kritikën me zhurmë, duke harruar se politika nuk është reagim, por ndërtim kuptimi. Një opozitë që nuk prodhon ide, norma dhe horizonte alternative, rrëshqet domosdoshmërisht në karikaturë.
Të shpjegosh një fitore elektorale përmes shtesave të fundvitit është varfëri analitike. Vota nuk është shpërblim i menjëhershëm material, por një gjykim i përgjithshëm mbi koherencën, drejtimin dhe seriozitetin e pushtetit. Kur kjo nuk kuptohet, elektorati keqlexohet dhe demokracia reduktohet në një mekanizëm banal transaksional.
Ajo që e rëndon më shumë hapësirën publike është degradimi i diskursit mediatik. Etiketimi, linçimi simbolik dhe balta profesionale nuk janë kritikë politike, janë forma të dhunës diskursive. Kur një aktor politik nxirret jashtë rendit moral përmes sloganeve dhe analogjive të rreme, politika zëvendësohet me histeri. Media që humb busullën normative pushon së qeni ndërmjetëse mes qytetarit dhe pushtetit dhe shndërrohet në aktore të konfuzionit kolektiv.
Gabimi strategjik i opozitës bëhet i plotë kur ajo zgjedh ta sulmojë pushtetin në pikën e tij më konsistente: shtrirjen e rendit juridik në veri. Shteti nuk kritikohet pse ushtron sovranitet, por pse dështon ta bëjë atë në mënyrë të drejtë, të qëndrueshme dhe institucionale. Vendosja e ligjit nuk është provokim, por kusht ekzistence për vetë shtetin. Ta kthesh këtë në objekt sulmi do të thotë të normalizosh mungesën e shtetit.
Ka fusha reale për kritikë, dhe ato janë thellësisht politike: kapaciteti institucional, qeverisja afatgjatë, raporti mes pushtetit dhe përgjegjësisë, cilësia e administrimit. Por këto kërkojnë mendim, jo fyerje, argument, jo slogan.
Nëse opozita dhe media nuk duan të reduktohen në prani simbolike pa peshë reale, duhet të rikthehen te racionaliteti politik. Opozita duhet të mësojë të kundërshtojë duke ndërtuar, jo duke rrënuar kuptimin e politikës. Media duhet të zgjedhë përgjegjësinë ndaj së vërtetës mbi komoditetin e sensacionalizmit.
Në politikë, ata që refuzojnë të mendojnë nuk humbin vetëm pushtetin, humbin relevancën.
