BRUKSEL, 6 maj /Udhëheqësit e Bashkimit EUropian dhe të Ballkanit Perëndimor kanë vendosur të zhvillojnë bisedime sot me qëllim sigurimin e gjashtë vendeve në rajonin e paqëndrueshëm se Unioni mbetet partneri i tyre më i rëndësishëm, veçanërisht pasi koronavirusi i ri po shkatërron ekonomitë botërore, shkruan sot Associated Press.
Mes vonesave për fillimin e bisedimeve të anëtarësimit në BE për Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut, mes zgjatjes së tensionit midis Serbisë dhe Kosovës, dhe mes një perceptimi se BE ishte e ngadaltë për të ndihmuar partnerët e saj në Ballkan të përballesihn me virusin, është rritur shqetësimi se Rusia dhe Kina mund të përfitojnë.
Samiti ishte konsideruar si një ngjarje shumë simbolike që do të zhvillohej në Kroaci, e cila u bë një histori suksesi mes BE-së dhe Ballkanit, kur ajo u anëtarësua në Unioni, në vitin 2013. Vendi aktualisht mban presidencën e radhës të bllokut deri më 30 qershor. Tani, samiti do të zhvillohet me video konferencë.
27 udhëheqësve të BE-së do t’u bashkohen liderët e vendeve të quajtura “Ballkan 6”: Shqipëria, Bosnje-Hercegovina, Kosova, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut dhe Serbia.
Me fokusin e shqetësimit të koronavirusit, çdo bisedim zyrtar për zgjerimin e BE tani është jashtë tryeze. Përkundrazi, BE do të dëshirojë të paralajmërojë një “fazë të re të bashkëpunimit të ngushtë” në dritën e koronavirusit, sipas një note të lëshuar në Bruksel.
Një paketë europiane e ndihmës ekonomike e planifikuar para krizës, gjithashtu ka përfunduar, por liderët europianë do të kërkojnë të përqendrohen në fondin prej 3,3 miliardë eurosh për emergjencën kundër koronavirusit, që BE-ja u akordoi të gjashtë vendeve më herët në përpjekje për të përforcuar kredencialet e saj si partnere shumë më e vlefshme për rajonin sesa Rusia.
Ballkan 6 do të ftohet të afirmojë ambiciet e tij europiane dhe të përqëndrohet te reformat demokratike, politike dhe ekonomike.
Në një deklaratë me shkrim për Associated Press, kryeministri i Maqedonisë së Veriut Oliver Spasovski pranoi se koronavirusi ka ngritur “sfida të paparashikuara” për të gjithë.
“Por, ai solli edhe diçka pozitive – tregoi qartë se kontinenti Europian ka një fat të përbashkët. Mënyra se si po merremi me epideminë ka treguar që ndajmë të njëjtat praktika administrative, kulture dhe praktika të tjera”, thotë ai.
Vendet e rajonit janë në faza të ndryshme të integrimit evropian. Serbia dhe Mali i Zi po zhvillojnë negociata për anëtarësim, ndërsa Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut iu është dhënë drita jeshile për të filluar ato, megjithëse ende pa një datë të saktë fillimi. Bosnje-Hercegovina dhe Kosova kanë filluar vetëm hapin e parë në proces.
“Unë besoj fuqimisht se ne jemi në një vend më të mirë sot në marrëdhëniet tona me Bashkimin Europian”, deklaroi kryeministri shqiptar Edi Rama.
Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut kishin për qëllim që të fillonin bisedimet e pranimit vitin e kaluar, por presidenti francez Emmanuel Macron bllokoi këtë veprim dhe tha që ai do të vazhdonte ta bënte këtë derisa të mos ishte reformuar procesi për lejimin e vendeve në BE, veçanërisht me Britaninë e Madhe që po largohej.
Macron e bëri këtë pavarësisht paralajmërimeve se vonesat e mëtejshme të përpjekjeve të anëtarësimit të vendeve mund të minonin stabilitetin në rajon dhe faktin që bisedimet e pranimit mund të zgjasin disa vjet. Lideri maqedonas reagoi duke tërhequr dorëheqjen dhe duke shpallur zgjedhje të parakohshme parlamentare.
Komisioni Europian më vonë rishikoi procesin e pranimit për të dy vendet për t’iu përgjigjur kundërshtimeve të Macron dhe rezervave të tjera të ngritura nga Holanda.
Në këtë samit pritej një datë për fillimin e bisedimeve, por ndodhi që u shfaq koronavirusi.
Por, kryeministri Rama mbetet optimist, pavarësisht vonesës së re.
“Ne jemi duke përgatitur të gjitha masat për negociatat dhe data do të vijë”, tha ai./ atsh
