Nga Paul Krugman/ Gjendja e politikës amerikane është e t merrshme. Një fushatë e qëndrueshme e g ënjeshtrave në mediat e krahut të djathtë – e kthyer në jehonë nga gati gjysma e senatorëve republikanë – ka bindur pothuajse dy të tretat e republikanëve se zgjedhjet presidenciale u v odhën disi. Këto g ënjeshtra krijuan bazën për s ulmin e 6 janarit në Kapitol; por një shumicë e madhe e senatorëve republikanë duket se do të s hfajësojnë Donald Trump për rolin e tij të p amohueshëm në promovimin e këtij s ulmi. Megjithatë, planet e Presidentit Biden për të shpëtuar ekonominë kërkojnë mbështetjen dërrmuese, dy-partiake. Kuptimi im është se konsensusi jashtëzakonisht i fortë publik në favor të Bidenomics ka kaluar kryesisht nën radar. Për të qenë i qartë, nuk po them se uniteti befasues midis votuesve (por jo politikanëve) mbi politikën ekonomike kompenson faktin e t merrshëm që njëra nga dy partitë tona kryesore nuk e pranon më legjitimitetin e zgjedhjeve që h umbet. Por është ende e rëndësishme për të ardhmen e Amerikës.
Ju mund të keni menduar se planet e demokratëve për një paketë të madhe shpëtimi, ndoshta afër 1.9 trilionë dollarë që administrata e Biden ka propozuar, do të çonte në një reagim të stilit të Tea Party. Por një sondazh i fundit i CBS News zbuloi se 79 për qind e të anketuarve ose besojnë se paketa është e madhësisë së duhur ose mendojnë se është shumë e vogël. Sigurisht që ka dallime partiake, por edhe midis republikanëve, 61 për qind mbështesin një plan aq të madh apo më të madh se ai në proces. Kjo mbështetje e gjerë publike për politikën ekonomike të Biden është mahnitëse duke pasur parasysh thellësinë e n darjeve tona politike. Është gjithashtu shumë ndryshe nga ajo që pamë në muajt e parë të administratës Obama, gjatë R ecesionit të Madh. Biden ka një miratim disi më të ulët të përgjithshëm dhe vlerësime shumë më të larta mosmiratimi sesa Barack Obama në këtë pikë të presidencës së tij. Por popullariteti personal i Obamës nuk u përkthye në mbështetje të fortë për planin e tij stimulues, të cilin vetëm një shumicë e ngushtë e mbështeti. Pse është ndryshe kjo kohë? Unë do të sugjeroja tre arsye, transmeton lexo.com.al.
Së pari, plani i Obamës u shit si stimulues: shpenzime deficiti për të rritur kërkesën e përgjithshme. Kjo ishte gjëja e duhur për të bërë, por teoria ekonomike Keynesiane që mbështet shpenzimet e deficitit gjatë r ecesioneve ka qenë gjithmonë e vështirë për shumë njerëz të kuptojnë. Kur John Boehner, udhëheqësi republikan i Dhomës së Përfaqësuesve, u ankua se “familjet amerikane po s htrëngojnë rripin e tyre, por ata nuk e shohin qeverinë të s htrëngojë rripin e saj”, ai po i referohej ekonomisë së vogël, por ajo bëri jehonë për shumë votues. Plani i Biden, përkundrazi, nuk është stimulues – edhe pse shumë raporte në media vazhdojnë ta quajnë atë ashtu. Është lehtësim nga k atastrofa. Dhe në një farë niveli mendoj se votuesit e kuptojnë atë, dhe ata mbështesin ndihmën për ata që janë l ënduar nga pandemia. Së dyti, stimuli i Obamës u n gatërrua në mendjet e shumë njerëzve me politika të tjera, të tilla si ndihmat e Wall Street, që ishin thellësisht jopopullore. Në veçanti, lëvizja e Tea Party nuk ishte, pavarësisht nga shumë pretendime nga komentatorët, kryesisht një p rotestë kundër deficiteve buxhetore. Filloi me z emërimin për idenë se “hu mbësit” mund të marrin lehtësim të b orxhit. Nuk ka asgjë të krahasueshme këtë herë. Shumica e amerikanëve duket se e kuptojnë që njerëzit që kanë humbur punën për shkak të Covid-19 nuk po vuajnë për fajin e tyre.
Në fund, politikanët republikanë kanë humbur të gjithë besueshmërinë për çështjet fiskale. Në vitin 2009, shumë njerëz u besuan atyre kur pretenduan të kujdeseshin për deficitet buxhetore. Që atëherë, si dështimi me k rizat fiskale shpesh të parashikuara, ashtu edhe mënyra se si republikanët miratuan një ulje të madhe, të pafinancuar të taksave nën Trump e kanë bërë të vështirë marrjen seriozisht të një qëndrimi të tillë. Në fakt, k undërshtimet e vetme koherente ndaj planit Biden duket se vijnë nga disa ekonomistë të qendrës së majtë të cilët shqetësohen se ai do të çojë në mbinxehje ekonomike. Shumë, ndoshta shumica e ekonomistëve të tjerë, përfshirë edhe unë, nuk pajtohen, dhe plani ka të ngjarë të kalojë pak a shumë siç është propozuar. Por është e habitshme që politikanët republikanë mezi po përpiqen të sfidojnë meritat e planeve demokratike. Ky v akum intelektual nuk do t’i ndalojë republikanët në Kongres të votojnë kundër planit të Biden, me shumë mundësi njëzëri. Por duke vepruar kështu ata do të jenë në kundërshtim jo vetëm me publikun e gjerë por edhe me shumë votues të tyre. Dhe kjo mund të ketë rëndësi. Në një botë më të mirë, besnikëria e vazhdueshme e Partisë Republikane ndaj një ish-presidenti i cili u përpoq të p ërmbyste zgjedhjet me g ënjeshtra dhe d hunë do të prodhonte r eagim m asiv të votuesve; në Amerikën e vitit 2021, jo aq shumë, transmeton lexo.com.al.
Por çështjet e m bijetesës në përditshmëri ndikojnë ende tek votuesit. Papunësia e ulët i ndihmoi republikanët të bënin më mirë në zgjedhjet e vitit 2020 nga sa prisnin shumica e analistëve; premtimi i kontrolleve të ndihmës ndihmoi demokratët të fitojnë balotazhin në Georgia, dhe bashkë me ta kontrollin e Senatit. Kjo është një arsye që do të ishte m arrëzi të zvogëlohen shpenzimet e lehtësimit, sepse disa ekonomistë mendojnë se janë të tepruara. Kjo do të thotë që r efuzimi i republikanëve në Kongres për të mbështetur politikat shumë popullore ekonomike mund t’i bëjë partisë më shumë d ëm sesa bashkëpunimi i tyre në një përpjekje të d hunshme për të kthyer rezultatet e zgjedhjeve. Nuk është e drejtë; por n gurtësia ideologjike republikanëve në një kohë k rize ekonomike mund të ketë më shumë rëndësi, politikisht, sesa r efuzimi i demokracisë dhe sundimit të ligjit./NYT/Lexo.com.al/e.c.