Administrata e Joe Biden nuk tregon asnjë shenjë të ndryshimit të politikës ko nfrontuese të Donald Trump.
Shumë përpara se të fillonte, ishte e qartë se takimi i parë i nivelit të lartë midis Amerikës dhe Kinës gjatë presidencës së Joe Biden do të konsiderohej një sukses vetëm nëse do të dukej se shkonte k eq. Sipas kësaj mase, të dy palët duhet të jenë të kënaqur me shfaqjen e n dëshkimit reciprok që ata bënë në takimin e tyre në Anchorage, Alaska, në 18 dhe 19 mars. Antony Blinken, sekretari amerikan i shtetit, lëshoi një mori a nkesash kundër sh typjeve dhe ag resioneve të Kinës, duke përfshirë një qëndrim gjithnjë e më mi litant ndaj Tajvanit dhe d etyrimin ekonomik të Australisë. Sjellja e Kinës, tha ai, kë rcënoi “rendin global të bazuar në rregulla”. Yang Jiechi, një anëtar i Byrosë Politike dhe i dërguari më i lartë i Xi Jinping, u përgjigj as hpër. Ai ak uzoi Amerikën për nd ërhyrje në punët e brendshme të vendit të tij, de noncoi historinë e saj të gjatë të des tabilizimit përmes nd ërhyrjes u shtarake jashtë vendit dhe kr itikoi ab uzimet e të drejtave të njeriut në vend, duke përfshirë atë që ai e quajti “th erje” të amerikanëve z ezakë.
Një ko nfrontim i tillë i drejtpërdrejtë në publik është jashtëzakonisht i p azakontë në historinë e diplomacisë ballë për ballë midis Kinës dhe Amerikës, e cila është shënuar zakonisht nga r etorikë e r ëndomë me referenca për shkëmbime “të sinqerta” të bëra privatisht. Megjithatë, re torika e turbullt do të kishte qenë e njohur për këdo që lexon shtypin në secilin vend. Disa analistë kanë sugjeruar që sh përthimi i Alaskës ishte vetëm një shfaqje për audiencat e brendshme. Është e mundur që, pavarësisht bisedave publike, një diplomaci më konstruktive mund të ketë ndodhur privatisht. Edhe kështu, takimi në Anchorage ka vendosur ndoshta tonin për një marrëdhënie ant agoniste midis dy fuqive më të rëndësishme të botës. Ekipi i Presidentit Joe Biden kishte sinjalizuar se nuk do të kishte sh krirje në marrëdhëniet SHBA-Kinë pasi ata hynë në një ng rirje të thellë nën Donald Trump. Marrëdhëniet midis dy vendeve janë përk eqësuar më shumë përmes veprimeve sesa fjalëve; shumica e asaj sjellje nuk ka gjasa të ndryshojë, transmeton lexo.com.al.
Kina po kryen një im ponim të pa mëshirshëm të sundimit a utoritar në Hong Kong, sh typje br utale të ujgurëve në Xinjiang, veprime nd ëshkuese tregtare kundër Australisë, pr esion l uftarak mbi Tajvanin dhe, sipas zyrtarëve amerikanë, s ulme kibernetike kundër c aqeve amerikane. Këto veprime përbënin përmbajtjen e kr itikës publike dhe private të Amerikës ndaj Kinës në Anchorage. Pikërisht ndërsa takimet ishin duke u zhvilluar, një biznesmen kanadez, Michael Spavor, u paraqit në një sallë në Dandong, Kinë, me ak uza të sp iunazhit, një çështje me sfond ha kmarrjeje të dukshme për nd alimin nga Kanadaja të një zyrtareje të lartë të Huawei të kërkuar në Amerikë për shk elje të pretenduara të sa nksioneve ndaj Iranit. Michael Kovrig, një ish-diplomat kanadez, është planifikuar të paraqitet në gjykatë për a kuza të ngjashme në 22 mars. Bu rgosja e dy kanadezëve si p engje të dukshme për më shumë se 800 ditë është një lloj pë rmbysjeje të “rendit të bazuar në rregulla”, të cilit iu referua z. Blinken.
Sjellja e Amerikës ndaj Kinës, nga ana tjetër, mund të bëhet më pak e ndryshueshme sesa nën Trump. Por ekipi i z. Biden ka mbajtur kornizën e administratës Trump të “ko nkurrencës strategjike” për marrëdhëniet – z. Biden madje ka përdorur termin “k onkurrencë ek streme” – dhe nd arja midis dy vendeve ka të ngjarë të thellohet. Administrata e Biden ka theksuar punën me aleatët për t’iu k undërvënë dhe garuar me Kinën. Ajo ka investuar në ndërtimin e Quad, një aleancë sigurie me Japoninë, Australinë dhe Indinë që iu dha jetë e re nën z. Trump. Ajo ka ruajtur gjithashtu sa nksionet e vendosura nën z. Trump për ab uzimet e të drejtave të njeriut në Xinjiang dhe Hong Kong; pak para takimit të Alaskës ajo njoftoi sa nksione të reja në lidhje me Hong Kong për mbi dy duzina zyrtarësh kinezë, përfshirë një anëtar të Byrosë Politike. Vendimi nga z. Blinken dhe Jake Sullivan, Këshilltari i Sigurisë Kombëtare të z. Biden, për të ngritur çështjen e Tajvanit publikisht ishte një sinjal i qartë i vazhdimësisë nga administrata Trump, e cila përmirësoi lidhjet me Tajvanin në mënyra që kanë ze mëruar Kinën (e cila pretendon sovranitetin mbi Tajvanin), transmeton lexo.com.al.
Thënë këtë, ba llafaqimi nuk është thelbi i politikës së Amerikës dhe Kinës. Z. Blinken ka deklaruar se ka fusha ku Amerika duhet të p ërballet me Kinën (të tilla si për të drejtat e njeriut dhe ng acmimin e vendeve të tjera); të tjera ku ata duhet të ko nkurrojnë (ekonomikisht dhe teknologjikisht); dhe disa fusha në të cilat ata mund të bashkëpunojnë (për shembull në lu ftimin e ndryshimit të klimës). Pas takimit në Alaskë, z. Blinken tha se “për Iranin, Korenë e Veriut, Afganistanin dhe klimën, interesat tona kryqëzohen”. Z. Yang dhe Wang Yi, ministri i jashtëm i Kinës, kanë thënë më parë se duan një fillim të ri në marrëdhëniet SHBA-Kinë. Xinhua, shërbimi zyrtar i lajmeve, e përshkroi takimin e Alaskës si një “dialog strategjik që të dy palët besojnë se ishte në kohë dhe i dobishëm për të thelluar mirëkuptimin e ndërsjellë”. Por ka shumë mendime dëshirash në këto fjalë. Të dy palët fa jësojnë vetëm veprimet e tjetrit për gjendjen e rë nduar të marrëdhënies. Një takim tjetër i nivelit të lartë mund të mos vijë së shpejti. Administrata e Biden ka hedhur poshtë në mënyrë të qartë idenë e rifillimit të një “dialogu strategjik” të gjerë (aq më pak i përshkroi bisedimet në Alaskë si të tilla, bisedime). Nëse konferenca në Anchorage bëri diçka të qartë, është se fjalët e as hpra nuk janë vetëm për shfaqje. Marrëdhënia bilaterale më e rëndësishme e botës do të vazhdojë të jetë një nga më të ko ntestueshmet./TheEconomist/Lexo.com.al/e.c.
