Një l uftë plotësisht ‘aksidentale’ nuk ka gjasa të ndodhë, por ekziston gjithmonë rr eziku i llogaritjes së gabuar – nga të dy palët.
Nga Sarah Lain/ Për një vend që pretendon se nuk dëshiron të shkojë në lu ftë, qëndrimi i fundit i Rusisë ndaj Ukrainës duket jashtëzakonisht lu ftarak. Trupat ruse janë grumbulluar dhe po ndërtojnë një kamp ush tarak në rajonin jugperëndimor të Voronezh, afër kufirit. TV shtetëror rus po përgatit rusët që të presin një ofe nsivë ukrainase. Ministri i Jashtëm Sergei Lavrov paralajmëroi kohët e fundit se lu fta e ripërtërirë në Ukrainë do të nënkuptojë shk atërrimin e vetë Ukrainës. Javën e kaluar, Dmitry Kozak, nënkryetari i administratës presidenciale të Rusisë dhe një negociator kryesor për Ukrainën, përsëriti një mesazh nga 2014 që nëse ishte e nevojshme, Moska do të ndërhynte për të mbrojtur banorët e Donbas. Shumica e vëzhguesve thonë se kjo nuk do të thotë domosdoshmërisht pu shtim i pashmangshëm, por fakti që qëllimet ruse janë të paqarta është ajo që është aq sh qetësuese. Ndërtimi në kufi, si dhe në Krimenë e an eksuar, i jep Rusisë opsione nëse dëshiron të përshkallëzojë situatën. Presidenti rus Vladimir Putin pa dyshim që dëshiron të ruajë një farë paparashikueshmërie, dhe të kesh mundësi të tilla është thelbësore për këtë, sidomos tani që bota po shikon. Megjithëse një lu ftë plotësisht “aksidentale” nuk ka gjasa të ndodhë, ekziston gjithmonë rr eziku i llogaritjes së gabuar ose reagimit të tepërt si rezultat i kësaj.
Ndërsa rriten te nsionet, masat e ndërtimit të besimit që synojnë të përmbajnë situatën po dë shtojnë. Edhe pse nuk është çudi për ngërçet, negociatat e Minskut të drejtuara nga OSBE-ja kanë ngecur edhe një herë. Masat shtesë të ar mëpushimit të rëna dakord në korrik 2020, të cilat stabilizuan situatën për disa muaj, po prishen. Rusia e ka injoruar kryesisht një kërkesë për sqarim mbi aktivitetin e saj u shtarak në kufi, të cilën Ukraina e kishte kërkuar nën Dokumentin e Vjenës. Disa në Moskë pretendojnë se Ukraina ka shtuar te nsionet duke ndjekur një qasje më “arm iqësore” ndaj Rusisë gjatë muajve të fundit. Deri më tani, ky është një ek zagjerim. Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskiy ka qenë në të vërtetë mjaft i përmbajtur në retorikën e tij mbi Donbas dhe aktivitetin e fundit rus. Sigurisht, sa nksionimi i fundit i oligarkut pro-rus dhe aleatit të Putin Viktor Medvedchuk dhe bashkëpunëtorit të tij Taras Kozak, pa dyshim që irr itoi Kremlinin, por Moska është relativisht e heshtur në përgjigjen e saj publike. Ukraina ka luajtur lojëra me njoftimin e saj për masat e arm ëpushimit, duke ndryshuar nga gjuha e rënë dakord e procesit të Minskut mbi rregullat për kthimin e zj arrit, e cila nuk i ka kontribuuar besimit (Kievi e korrigjoi veten në fund). Duhet të theksohet se Rusia vetë nuk është e huaj për sjelljen pe nguese gjithashtu, transmeton lexo.com.al.
Disa tregojnë gishtin për dy strategji të miratuara kohët e fundit të Ukrainës si pr ovokuese: strategjia për “de-ok upimin” dhe ri-integrimin e Krimesë dhe strategjia us htarake e miratuar së fundmi. Të dy përmendin shprehimisht Rusinë si një kë rcënim. Pavarësisht drejtimit të një fushate elektorale pro paqes, Zelenskiy nuk ka qenë kurrë i qetë për nevojën që Rusia t’i kthejë Ukrainës Krimenë, ose për kë rcënimin që Rusia paraqet për integritetin territorial të Ukrainës. Strategjia e tij ndaj Krimesë përqendrohet më shumë në të drejtat e njeriut dhe çështjet e drejtësisë dhe strategjia us htarake kalon shumë kohë duke përshkruar reformat e lidhura me aspiratat e anëtarësimit në NATO. Megjithëse anëtarësimi në NATO për Ukrainën është një vijë absolutisht e kuqe për Rusinë, aspirata të tilla ukrainase nuk janë asgjë e re dhe kështu nuk janë befasi – dokumentet vështirë se janë një thirrje për lu ftë. Megjithatë, nuk mund të supozohet se si Moska mund t’i interpretojë gjërat.
Në Moskë ka pasur gjithashtu zhg ënjim edhe për faktin që Zelenskiy nuk ka zbatuar Marrëveshjet e Minskut. Ato kërkojnë që Ukraina t’u japë të ashtuquajturve “republikave” të mbështetura nga Rusia, të drejta të veçanta administrative, ndërsa i riintegron ato në Ukrainë. Kjo do të lejonte që Rusia, në teori, të ketë ndikim të përhershëm dhe të rëndësishëm në vend përmes të ashtuquajturave republika, por ndërsa Ukraina paguan për ato në vend të Rusisë. Mungesa e qartësisë mbi qëllimin dhe planin e lojës së Rusisë, e përzier me retorikën që të kujton vitin 2014, do të thotë se te nsionet po rriten. Këtu është kur llogaritjet e ga buara mund të ndodhin. Ekziston një vijë e hollë midis parandalimit dhe asaj që interpretohet si veprim ofensiv. Të gjithë po shikojnë se çfarë mund të bëjë Rusia, pa ndonjë plan se çfarë përgjigje do të kishin nëse situata do të pë rshkallëzohej ndjeshëm. Kjo shton gjithashtu paparashikueshmërinë. Megjithëse është e paqartë se çfarë do të fitonte Moska nga pë rshkallëzimi i vërtetë në Donbas, është gjithashtu e rëndësishme të mbahet parasysh se Kremlini ka interesat e veta dhe perceptimin e kë rcënimit – dhe çdo skenar duhet të merret parasysh, madje edhe ato që mund të mos duken të mundshme./Politico.eu/Lexo.com.al/e.c.
