Kryeministri i Shqipërisë kritikon faktin që “fjalët e këndshme” për pranimin e vendit të tij në Bashkim nuk shoqërohen me fakte, shkruan Antonio Pita për gazetën më të madhe spanjolle “El Pais”.
Që nga koha e tij si basketbollist (ai është 1,98 metra i gjatë dhe ka luajtur edhe për kombëtaren shqiptare), kryeministri aktual i vendit, Edi Rama, ka sjellë një stil të rëndësishëm në politikë. Këtë të hënë, pak para takimit me kryeministrin, Pedro Sánchez, në vizitën e parë zyrtare në Spanjë nga një kryeministër shqiptar, ai na priti në një hotel në Madrid.
“Është e vështirë të thuash nëse jeni të lodhur nga udhëtimi, në humor të keq apo thjesht ndiheni keq nga dëgjimi i atyre që ju i quani “fjalë të këndshme”, të cilat nuk shoqërohen me fakte për të ardhmen e vendit në BE”, thotë ai.
Një çështje që fokusohet në samitin BE-Ballkan Perëndimor të mërkurën në Slloveni dhe nga i cili Rama e pranon thatë se nuk pret “asgjë”. Shqipëria, së bashku me Maqedoninë e Veriut, morën dritën jeshile në mars 2020 për të filluar negociatat e pranimit, por Bullgaria i bllokon ato për shkak të një konflikti dypalësh identiteti me Shkupin, në të cilin Tirana është mbajtur peng.
Në ato pak çaste në të cilat ai buzëqesh, Rama tregon, megjithatë, karizmën që e ka ndihmuar të bëhet kreu i parë i qeverisë muajin e kaluar që ka marrë tre mandate radhazi, që nga rënia e regjimit komunist në 1991. Për mbështetësit e tij, ai është një udhëheqës socialdemokrat i cili po modernizon – përfshirë një reformë të nevojshme të gjyqësorit – një nga vendet evropiane me varfërinë, korrupsionin dhe krimin e organizuar më të madh, dhe sapo ka formuar një qeveri me më shumë ministra femra në përqindje (70%) në botë. “Unë nuk e kam bërë atë për të përcjellë një mesazh, por për të pasur njerëzit e duhur në vendin e duhur”, thotë ai.
Ai ishte kryetar i bashkisë së kryeqytetit midis viteve 2000 dhe 2011 dhe kreu i qeverisë që nga viti 2013. Në vitin 2017 fotografia në të cilën ai u shfaq në një samit evropian i veshur me një kostum të zi dhe me atlete “Adidas” të bardha me vija të kuqe u bë virale. Këtë të hënë, në Madrid, vetëm maska e tij e trëndafilit të kuq, e projektuar nga ai, tërhoqi vëmendjen.
“Ne kemi mësuar rrugën e vështirë për të mos pritur asgjë, sepse kemi parë që Evropa nuk është në një moment shumë të mirë, me shumë probleme të brendshme dhe zgjerimi nuk pritet me entuziazëm”, tha ai për samitin. Kjo thuhet ditë pasi presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, demonstroi në Tiranë objektivin e saj për zhbllokimin e dialogut këtë vit. “Ne kemi dëgjuar për shumë vite dhe asgjë nuk ka ndryshuar”, përgjigjet ai. “Von der Leyen flet në emër të Komisionit, por Komisioni është një gjë, Këshilli është një tjetër; fjalët e bukura janë një gjë; faktet, një tjetër … Në këtë proces ka pasur gjithmonë një, dy, tre shtete anëtare që janë kundër. Tani është Bullgaria, kështu që për ne është më mirë të mos presim, sepse kur prisni duhet të ndjeni turpin e refuzimit”, thotë Rama.
Rama këmbëngul se hyrja e vendit të tij në BE është një “nevojë” për të cilën ai as nuk dëshiron dhe as nuk ka një “alternativë” dhe e përmbledh me simbolikë: “Evropa është zgjedhja dhe feja jonë”. “Është i vetmi proces që unë e konsideroj një transferim jetësor të njohurive se si të ndërtohet një shtet demokratik dhe funksional i bazuar në sundimin e ligjit, në një ekonomi konkurruese të tregut të lirë të bazuar në një shoqëri dinamike në standardet e BE -së. Është ajo që duhet të bëjmë. Jo sepse na kërkohet, por sepse është e ardhmja jonë. Atëherë, ajo që ndodh në Bruksel nuk varet nga ne, as nuk më shqetëson. Unë nuk jam pesimist, por nuk dua të humbas më shumë energji duke u ankuar’’, argumenton ai.
Mesazhi i mungesës së alternativës kërkon të largojë frikën se ngërçi negociues do të sjellë një bashkim të mundshëm me Kosovën, me të cilën ajo ndan identitetin dhe gjuhën etnike. Ai vetë e ka shfrytëzuar këtë mundësi në të kaluarën, e cila mbështetet si nga kryeministri i ri i Kosovës, Albin Kurti, ashtu edhe nga opinioni publik i të dy vendeve, por që do të ishte kushtetutshmërisht e vështirë për Kosovën dhe nuk do të pranohej ndërkombëtarisht për shkak të potencialit të saj destabilizues për rajonin.
“Sigurisht që ne duam të bashkohemi me ta, por brenda gjithë mënyrës së anëtarësimit në BE. Tani për tani, Kosova është peng i një procesi të papërfunduar të paqes me Serbinë. Kjo vjen e para. Pastaj pjesa tjetër”, thekson ai. Ai e ngurtëson gjestin kur flet për Kurtin, me të cilin përplaset për një nismë rajonale të quajtur “miniSchengen” dhe mban një marrëdhënie të largët (një gazetë shqiptare raportoi një takim në të cilin të dy heshtën për shumicën e kohës). “Ne kemi interesa të përbashkëta kombëtare. Pastaj, kur bëhet fjalë për politikën e përditshme, nuk më intereson se çfarë mendon ai’’, thotë Rama.
“Shumë ndryshe” Shqipëria, me 2,8 milionë banorë, është përmirësuar në tetë vitet e fundit në disa tregues, por nuk ka marrë hov te të tjerët. Vendi zë në thelb të njëjtin pozicion në indeksin e perceptimit të korrupsionit të Transparency International ose lirinë e raportit të Reporterëve pa Kufij të shtypit si edhe në kohën kur erdhi Rama në pushtet. “Situata është shumë e ndryshme. Disa raporte duhet të merren me shumë kujdes: si bëhen, kush i bën, e tjerë. Ato nuk janë shkencore dhe nuk kanë asnjë lidhje me realitetin. Nuk po them që Shqipëria nuk ka probleme korrupsioni, sepse kjo do të ishte një gënjeshtër, por që nuk mund të krahasohet aspak me tetë vjet më parë”, thotë ai.
“Sigurisht që është një vend me probleme sepse ne vijmë nga një e kaluar e gjatë dhe e dhimbshme”, thekson ai duke iu referuar regjimit komunist – veçanërisht mizor gjatë udhëheqjes së Enver Hoxhës, midis fundit të Luftës së Dytë Botërore dhe 1991.
“Tridhjetë vjet janë shumë në jetën e një personi, por asgjë në rrjedhën e historisë. Procesi i ndërtimit të institucioneve nuk është i lehtë. Ne kemi sfidat tona, por askush nuk mund të na mësojë për ndonjë gjë nga gjërat e këqija, sepse ne nuk i kemi kompensuar ato. I gjetëm kur ishim të lirë. Prostitucioni ishte tashmë atje, trafikimi ilegal ishte tashmë atje, gjithçka ishte atje…”.
