Këshilli i Ministrave ka miratuar ditën e sotme ndërtimin e centralit gjenerues të energjisë elektrike fotovoltaike me kapacitet 62 megavatë, në fshatin Taç Lartë, Bashkia Kolonjë, Qarku Korçë. Ky projekt është iniciativë e shoqërisë “Fortis Energy and Construction” sh.p.k. dhe nuk është objekt koncesioni, as nuk përfiton nga masat mbështetëse.
“Miratimin e ndërtimit të centralit gjenerues të energjisë elektrike fotovoltaike dhe veprave ndihmëse, i cili nuk është objekt koncesioni dhe nuk përfiton nga masat mbështetëse, në fshatin Taç Lartë, Bashkia Kolonjë, Qarku Korçë, nga shoqëria ‘Fortis Energy and Construction’, sh.p.k., me elementet, si më poshtë vijon:
a) Emri i aplikuesit: Shoqëria ‘Fortis Energy and Construction’, sh.p.k.;
b) NIPT/NUIS: M11821012G;
c) Tipi i centralit: Fotovoltaik;
ç) Kapaciteti i instaluar: 62MË;
d) Afati i pritshëm i vënies në punë dhe pajisja me leje ndërtimi: brenda 36 muajve nga hyrja në fuqi e këtij vendimi.”-thuhet në vendim.
Në bazë të dokumentit zyrtar, koha e ndërtimit dhe pajisjes me lejen përkatëse do të zgjasë maksimumi 3 vjet, ndërsa afati i operimit të centralit është i përcaktuar për 49 vjet nga hyrja në fuqi e vendimit.
“Ministria e Infrastrukturës dhe Energjisë dhe Agjencia Kombëtare e Burimeve Natyrore kanë të drejtë të ushtrojnë mbikëqyrje të përgjithshme, me afate 3-mujore gjatë realizimit, vënies në punë dhe operimit, me synim që të verifikojnë se ecuria e punimeve, cilësia, konformiteti dhe operimi janë në përputhje me programin e përgjithshëm të realizimit dhe të dokumentacionit të projektit.”
Shoqëria “Fortis Energy and Construction” ka detyrime të qarta ndaj institucioneve përkatëse, duke përfshirë raportimin periodik dhe respektimin e të gjitha kushteve mjedisore dhe ligjore:
“Shoqëria ‘Fortis Energy and Construction’, sh.p.k., ka detyrimin që:
i. të paraqesë periodikisht (çdo tre muaj) pranë Ministrisë së Infrastrukturës dhe Energjisë dhe Agjencisë Kombëtare të Burimeve Natyrore informacion për ecurinë e ndërtimit të centralit fotovoltaik;
ii. të respektojë kushtet e cituara në lejet, licencat dhe autorizimet paraprake mjedisore;
iii. të dorëzojë sigurimin e kontratës në masën jo më pak se 5% të vlerës së investimit, para nënshkrimit të kontratës me ministrinë.”
Një tjetër pikë e rëndësishme e vendimit është edhe ajo që përcakton detyrimin e kompanisë që t’i japë falas ministrisë përgjegjëse për energjinë një pjesë të prodhimit:
“Shoqëria duhet t’i japë falas, në formë royalty, ministrisë përgjegjëse për energjinë sasinë e energjisë elektrike në masën 2% të sasisë vjetore të prodhimit ose konvertimin e saj në vlerë monetare. Në rast konvertimi, shuma duhet të derdhet tërësisht në buxhetin e shtetit.”
Në fund të vendimit, theksohet se ky projekt nuk është objekt koncesioni dhe nuk përfiton mbështetje financiare nga shteti, por është i rëndësishëm për zhvillimin e sektorit të energjisë së ripërtëritshme në Shqipëri.
Çfarë dimë më shumë për projektin?
Projekti për ndërtimin e centralit fotovoltaik në Taç Lartë është pjesë e strategjisë kombëtare për të rritur kapacitetet e energjisë së pastër dhe për të diversifikuar burimet e energjisë në vend. Kapaciteti prej 62 MË do të kontribuojë në uljen e varësisë nga burimet fosile dhe në rritjen e prodhimit të energjisë me origjinë natyrale.
Ky projekt parashikohet të ndikojë pozitivisht edhe në zhvillimin ekonomik lokal, duke sjellë investime dhe mundësi punësimi gjatë periudhës së ndërtimit dhe operimit të centralit. Sipas dokumenteve, koha e ndërtimit është afër 3 vjet, që e bën një prej investimeve më të mëdha të energjisë fotovoltaike në rajonin e Juglindjes së Shqipërisë.
Në vijim, Ministria e Infrastrukturës dhe Energjisë dhe Agjencia Kombëtare e Burimeve Natyrore do të monitorojnë vazhdimisht zbatimin e këtij projekti për t’u siguruar që realizohet në përputhje me standardet dhe ligjet në fuqi.
Duke marrë parasysh normat mesatare të kostos për instalim të energjisë fotovoltaike në rajon dhe globalisht, mund të jap një vlerësim të përgjithshëm.
Sot, kostoja për një central fotovoltaik varion rreth 600,000 deri 1,000,000 euro për megavat kapacitet të instaluar, në varësi të teknologjisë dhe kushtet lokale. Për një kapacitet prej 62 MË, kjo do të thotë që investimi mund të jetë afërsisht në një diapazon prej:
37 deri 62 milionë euro.
Kjo është vetëm një vlerësim ballor bazuar në çmimet mesatare të industrisë, pasi shumë faktorë si terreni, teknologjia e përdorur, kostot e lidhjes me rrjetin dhe shpenzimet administrative mund të ndikojnë në vlerën përfundimtare të projektit.
Në vendimin e miratuar theksohet se kompania duhet të dorëzojë sigurimin e kontratës në masën jo më pak se 5% të vlerës së investimit, që do të thotë se edhe në dokumente të brendshme ekziston një vlerë investimi, por ajo nuk është publikuar në mënyrë të detajuar në vendimin përkatës.
