Nga Michael Schuman/ Evropa mund të mos dëshirojë të zgjedhë një palë midis Shteteve të Bashkuara dhe Kinës. Por, dëshiron apo jo, udhëheqësit e saj do të duhet t bëjnë diçka të tillë përfundimisht, dhe zgjedhja do të jetë e z ymtë: Qëndrimi pranë SHBA-së, ose kthimi një shfaqje ndërkombëtare. Kjo nuk është ajo që evropianët duan të dëgjojnë. Disa udhëheqës politikë dhe të biznesit vazhdojnë të i nsistojnë se qasja k onfrontuese e Uashingtonit është përgjigjja e g abuar ndaj rritjes së Kinës dhe preferojnë të qëndrojnë mbi g rindjet. Presidenti francez Emmanuel Macron tha në shkurt se “Një situatë për t’u bashkuar të gjithë së bashku kundër Kinës, ky është një skenar i k onfliktualitetit më të lartë të mundshëm”, duke shtuar se ai besonte se do të ishte “joproduktiv”.
Për të qenë të qartë, evropianët kanë arsye të mira për të mbajtur qëndrime asnjanëse. Ata nxjerrin përfitime të paçmueshme nga marrëdhëniet miqësore me të dy fuqitë kryesore: Marrëveshjet e sigurisë të hershme me SHBA sigurojnë stabilitet dhe mbrojtje ndaj k ërcënimeve të vazhdueshme, të tilla si Rusia e Vladimir Putin, ndërsa zgjerimi ekonomik i Kinës u ofron kompanive evropiane një thesar mundësish për rritje që nuk mund t’i gjejnë në shtëpi. Evropa mund të jetë në gjendje të mbajë këtë akt e kuilibrues për një kohë. Por ka të ngjarë të bëhet gjithnjë e më e p aqëndrueshme. Edhe me ish-Presidentin l uftarak të SHBA Donald Trump të larguar në fushën e golfit, pozicionet në të dy anët e Paqësorit duket se po a shpërsohen. Administrata e Presidentit të SHBA Joe Biden sinjalizoi në ditët e saj të para se ajo synon të mbajë plotësisht p resionin mbi Pekinin, duke deklaruar se trajtimi i t merrshëm i qeverisë kineze ndaj Ujgurëve në Xinjiang arrin në “g jenocid” dhe se SHBA-të duhet të “jenë të përgatitura të veprojnë, si dhe të imponojë kosto” ndaj Kinës për s htypjen e saj ndaj lëvizjes pro-demokracisë së Hong Kongut dhe k ërcënimit të shtuar ndaj Tajvanit gjithashtu, transmeton lexo.com.al.
Ndërkohë, në një fjalim l uftarak në fillim të shkurtit, Yang Jiechi, një anëtar i Byrosë së plotfuqishme të Partisë Komuniste Kineze (CCP), ligjëroi se “gjykimi i g abuar strategjik” në Uashington ka shkaktuar t ensione midis dy kombeve dhe k ërcënoi se çështjet kryesore – përfshirë Tajvanin, Hong Kongun dhe politikën ndaj Ujgurëve – “përbëjnë një vijë të k uqe që nuk duhet të kalohet”. Me afrimin askund në horizont, si Kina, ashtu edhe SHBA janë të gatshme të fitojnë Evropën në mënyrë gjithnjë e më a gresive. Biden ka deklaruar hapur se ai synon të rinovojë aleancat tradicionale të Uashingtonit për të dalë kundër Kinës. Presidenti kinez Xi Jinping mund të ketë dalë kundër kësaj qasjeje “ne-kundër-atyre”, duke e quajtur atë një “mentalitet të L uftës së Ftohtë”, por ai është po aq f ajtor për këtë: Vendimi i qeverisë së tij në dhjetor për të finalizuar një pakt investimesh me Bashkimin Evropian ishte një përpjekje e qartë për t’i afruar evropianët vetëm disa ditë para inaugurimit të Biden.
P ërballë kësaj, zgjedhja e SHBA-së ose Kinës duket një vendim i p amundur: midis angazhimit historik të evropianëve ndaj SHBA-së dhe vlerave demokratike që e kanë çimentuar atë, dhe joshjes së pasurive të reja nga një burim në rritje, megjithëse a utoritar, që mund të sigurojë të ardhmen e tyre ekonomike. Me fjalë të tjera, është një zgjedhje midis parimeve dhe fitimeve. Por ky është një dallim i rrvemë. Zgjedhja është me të vërtetë midis interesave afatgjata dhe afatshkurtra. Realiteti është se Kina synon të krijojë një botë që nuk është e sigurt për Evropën – strategjikisht, ekonomikisht ose ideologjikisht. Xi po përpiqet në mënyrë aktive të m inojë shtatin e demokracive në rendin global. Në fjalimin e tij të janarit në Forumin Ekonomik Botëror, ai dha shembullin që e k eqja e vërtetë në shoqërinë e sotme globale ishte promovimi i të drejtave themelore të njeriut, jo s htypja b rutale e tyre. Nëse udhëheqësit evropianë mendojnë se mund të vazhdojnë të predikojnë vlera demokratike dhe të kryejnë biznes normal me Kinën, ata nuk janë duke lexuar gazetat, transmeton lexo.com.al.
Sa më shumë të rritet Kina, aq më pak tolerante do të bëhet me çdo qeveri që nuk do të tolerojë vijën e saj. Ambasadori i Kinës në Suedi tha gjatë një m osmarrëveshjeje të fundit diplomatike se “Ne i trajtojmë miqtë tanë me verë të shkëlqyer, por për a rmiqtë tanë kemi p ushkë”. Kina përfaqëson gjithashtu një k ërcënim ekonomik afatgjatë për Evropën – jo thjesht sepse është një k onkurrencë avancuese në një ekonomi globale të tregut, por sepse politikat e Pekinit janë krijuar për të p ërdorur dhe a buzuar atë ekonomi të hapur botërore për ta m bizotëruar përfundimisht atë. Udhëheqja e Pekinit nuk e fsheh qëllimin e tij për të nxitur industri të teknologjisë së lartë dhe kampionë kombëtarë për të kapërcyer r ivalët e tij të vendosur perëndimorë, të nxitur nga miliarda ndihma të shtetit. Sipas një vlerësimi, qeveria kineze ka alokuar më shumë se 100 miliardë dollarë në sektorin e saj të automjeteve elektrike, në formën e subvencioneve për blerësit, mbështetjen e kërkimit dhe zhvillimit dhe ndihma të tjera. 49 miliardë dollarë të tjerë janë zotuar për të krijuar një k onkurrent kinez të Airbus.
Partneritetet me kompanitë evropiane janë jetike për suksesin e axhendës së Kinës. Pekini i sheh ndërmarrjet e përbashkëta dhe bashkëpunimin e ndryshem të korporatave me kompani të huaja si një mënyrë për të nxjerrë teknologjinë e përparuar dhe njohuritë e nevojshme që Kina të arrijë, dhe pastaj të kapërcejë botën perëndimore. Një raport i tetorit nga Fondacioni për Mbrojtjen e Demokracive argumenton se kinezët po synojnë sektorë kryesorë të ekonomisë gjermane – duke përfshirë pajisjet industriale dhe elektronikën – me qëllim p laçkitjen e tyre. Marrëdhëniet ekonomike të Kinës me Gjermaninë janë “një model për strategjinë e CCP për të d ominuar ekonominë e shekullit 21-të dhe për të vendosur rregullat për botën moderne”, pretendon raporti. Me fjalë të tjera, duke vazhduar të angazhohet me Kinën, Gjermania po fiton sot, por nesër po hap rrugën për d ënimin e saj, transmeton lexo.com.al.
Ka pak mundësi që politikanët evropianë të flasin me Kinën për një marrëdhënie më të mirë. Pas shtatë vitesh negociatash, marrëveshja e fundit e BE-së për investime me Kinën, sipas një analize në janar të think tankut me bazë në Bruksel Bruegel “arrin kaq pak”. I mbushur me premtime të paqarta dhe me mungesë të metodave të zbatimit, Bruegel vuri në dukje se edhe me aksesin në treg, fokusi kryesor i marrëveshjes, “janë bërë vetëm disa lëshime në mënyrë bilaterale dhe të gjitha janë të kufizuara”. Duke shpresuar thjesht se kinezët do të luajnë me ndershmëri është naive. Ndërsa Pekini k ërcënon dhe thotë se evropianët duhet t’i mbajnë tregjet e tyre të hapura për pajisjet 5G nga Huawei, kinezët po lënë mënjanë firmat evropiane të telekomit në tregun e Kinës.
Në fund të fundit, Kina thjesht nuk është një partner i vërtetë për Evropën. Sa më gjatë që evropianët nuk e kuptojnë këtë, aq më i d obët do të bëhet pozicioni i tyre. Kina do të vazhdojë të s hfrytëzojë p ërçarjet midis demokracive për të çuar përpara interesat e saj. Politikanët evropianë do të t endosin marrëdhëniet me SHBA-të duke korrur në mënyrë c inike përfitime ekonomike nga Kina ndërsa Uashingtoni bën të gjitha l uftimet. Në kohën kur Evropa të kuptojë se ka nevojë për ndihmën e Amerikës, mund të zbulojë se Uashingtoni ka gjetur miq të tjerë, më të besueshëm. Në fund të fundit, zgjedhja midis SHBA-së dhe Kinës duhet të përcaktohet nga ajo që evropianët duan të jetë roli i tyre në botë. Ata mund të mbrojnë rendin liberal që ndihmuan për të krijuar dhe të vazhdojnë të marrin pjesë në udhëheqjen globale. Ose ata mund të rrinë të qetë dhe të shikojnë Kinën a utoritare duke rrëzuar shtyllat e rendit aktual dhe burimet e ndikimit evropian me to. A është me të vërtetë zgjedhja kaq e v ështirë?/Politico.eu/Lexo.com.al/e.c.
