Shpërndarja e vaksinave kundër koronavirusit të BE-së i ka dhënë Rusisë një mundësi të artë për të p ërçarë bllokun.
Nga Luke McGee/ Programi i ngadaltë i vaksinimit i Evropës i ka paraqitur një nga a rmiqëve më të mëdhenj të kontinentit me një mundësi të artë për të shënuar një fitore serioze diplomatike. Në fillim të kësaj jave, Kremlini lëshoi një zbardhje nga një video konferencë midis Presidentit francez Emmanuel Macron, Kancelares gjermane Angela Merkel dhe Presidentit rus Vladimir Putin. Pika numër një në rendin e ditës, sipas Kremlinit, ishte diskutimi mbi perspektivën e “regjistrimit të vaksinës ruse Sputnik V në BE dhe dërgesat e mundshme dhe prodhimi i përbashkët i vaksinës në vendet e BE”. Leximi gjerman i zbardhjes përdorte një gjuhë më të moderuar, duke përfshirë një paralajmërim më të qartë që Sputnik mund të përdoret vetëm nëse plotëson standardet evropiane. Por takimi ishte i mjaftueshëm për të dërguar drithërima në shtyllën kurrizore të disa vendeve anëtare, ndërsa nxiti përgjigje të z emëruara nga zyrtarë qeveritarë dhe ligjvënës të vjetër midis aleatëve të Evropës.
Programi i vaksinimit i Bashkimit Evropian ka qenë i ngadalë dhe është m inuar nga çështjet e furnizimit. Për një numër në rritje të udhëheqësve të d ëshpëruar të BE, një rrugëdalje nga k riza mund t’i çojë drejt Rusisë. Kremlini u k ritikua rëndë verën e kaluar për miratimin e Sputnik para se të fillonin provat në shkallë të gjerë të Fazës 3, por analiza e fundit e botuar në The Lancet zbuloi se vaksina ishte shumë efektive dhe e sigurt. Një përmbledhje e Sputnik nga Agjencia Evropiane e Barnave (EMA), e cila miraton barnat në emër të BE, është duke u zhvilluar. Udhëheqësit e tjerë evropianë janë s keptikë rreth motiveve të Rusisë dhe e shohin ofertën e dozave shumë të nevojshme si një shans për Putin për të p ërçarë më tej kontinentin. Diplomatët nga disa ish vende anëtare sovjetike thonë qartë se nuk kanë ndërmend të përdorin ndonjë vaksinë tjetër “përveç atyre të prokuruara nga Agjencia Evropiane e Barnave”, ndërsa spekuluan se vaksina ruse “mund të jetë një mjet për të p ërçarë Bashkimin dhe aleatët e tij” dhe shprehën f rikën se Moska mund ta përdorë atë si një “mjet” për veprimtari të tjera të mbrapshta, transmeton lexo.com.al.
Kurë apo a rmë?
Nga perspektiva evropiane, shumica e BE27 duket jashtëzakonisht e relaksuar në lidhje me takimin midis Merkel, Macron dhe Putin dhe mendojnë se s hqetësimi ndërkombëtar ka ardhur nga rrjedha e Rusisë mbi ngjarjet. Në të vërtetë, disa shtete anëtare po negociojnë tashmë drejtpërdrejt me Moskën me shpresën për të marrë disa doza në Sputnik, edhe pse ato nuk janë miratuar nga EMA dhe nuk janë pjesë e programit të vaksinave të centralizuar të bllokut, në të cilin Komisioni Evropian ka blerë doza në emër të vendeve. Hungaria dhe Sllovakia kanë miratuar dhe porositur 4 milion doza të vaksinës mes tyre, ndërsa vendet e tjera, përfshirë Austrinë që ka ndikim, po përgatiten të bëjnë një porosi tek Moska dhe të marrin dozat ruse për krahët e qytetarëve. Italia dhe vende të tjera janë në bisedime për të prodhuar doza të Sputnik në Evropë.
Vula e miratimit të Austrisë për vaksinën Sputnik është një g rusht veçanërisht i ashpër në stomak për Brukselin, pasi Kancelari Sebastian Kurz a kuzoi hapur Komisionin Evropian për shpërndarje të padrejtë të dozave midis vendeve anëtare. Këtë javë, ai postoi në Twitter një fotografi të takimit të tij me Ambasadorin rus në Austri, duke thënë se ishte “shumë i lumtur” që së shpejti do të ishte në gjendje të bënte një porosi. Krahasoni këtë me homologun e Kurz në Lituani. Ingrida Šimonytė, Kryeministrja e Lituanisë, ka thënë publikisht se “Putin nuk i intereson për ta përdorur atë si një kurë për popullin rus – ai ia ofron botës si një a rmë tjetër hibride për të ndarë dhe sunduar”. Ndërsa Putin ka nxituar për të vendosur Sputnik në skenën globale, shumica e rusëve në shtëpi kanë hezituar ta marrin atë. Por pikëpamjet e Šimonytė ndahen nga pakica e udhëheqësve të BE-së. Ndërsa fakti që dy udhëheqësit më të fuqishëm të bllokut zhvilluan madje këtë diskutim me Putin ka s hqetësuar thellë disa nga ish-shtetet sovjetike, ndërsa pak prej tyre janë të zëshëm, pasi e dinë se po humbin argumentin, transmeton lexo.com.al.
Dhe ndërsa shumica e anëtarëve të BE-së janë më pak entuziastë sesa Kurz për përdorimin e Sputnik, shumica janë të relaksuar në lidhje me thirrjen franko-gjermane mbi Moskë dhe mendojnë se f rika është e mbitheksuar. Duke qetësuar s hqetësimet e vendeve si Lituania dhe Polonia, një diplomat evropian i tha CNN: “Edhe nëse EMA e miraton atë, nuk ka shumë të ngjarë që Komisioni ta shtojë atë në portofolin e saj të vaksinave. Përveç kësaj, Rusia fare thjesht nuk ka kapacitet për të ta prodhuar vaksinën në një shkallë të gjerë brenda BE”. Vaksinat e përdorura në skemën e BE duhet të jenë prodhuar në laboratorë që përputhen me standardet EMA. Pra, ndërsa është e vërtetë që ne jemi shumë larg nga momenti kur të shohim Sputnik të prodhohet në laboratorët e BE-së, fakti i thjeshtë që disa shtete anëtare s hqetësohen, disa po hedhin poshtë këto f rikëra dhe të tjerë po bëjnë zhurmë për të marrë vaksinën e Rusisë, tregon se sa lehtë Moska mund të shkaktojë p ërçarje, si brenda ashtu edhe jashtë BE-së.
G ranatë politike
Në Mbretërinë e Bashkuar, me të cilën Brukseli po përplaset publikisht mbi vaksinat, një zyrtar i lartë qeveritar i tha CNN se ishte “jashtëzakonisht naive” të diskutohej sadopak për Sputnik, duke pasur parasysh se “ne e dimë se Rusia po përdor vaksinat si një mjet diplomatik”. Tom Tugendhat, kryetar i komitetit të punëve të jashtme të MB-së, tha: “Përdorimi i vaksinave për të ngritur një çarje më të thellë midis MB dhe BE, dhe midis atyre shteteve të BE që e njohin mirë Rusinë – si Lituania – dhe të tjerave që janë më të gatshme të mbyllin një sy qorr, është krijuar për të p ërçarë dhe p rovokuar, dhe kjo ushqen vetëm interesin e Rusisë”. Pavarësisht nëse ky ishte qëllimi kryesor apo jo, përçarja e Perëndimit është gjithmonë e mirëpritur në Kremlin. Oleg Ignatov, analist i lartë i Rusisë në Crisis International, beson se qëllimi kryesor i Moskës ishte të “fitonte një b etejë të fuqisë së butë duke bërë që vaksina të njihet nga evropianët, duke e bërë Rusinë më të pëlqyeshme për qytetarët evropianë”, por pranon që krijimi i një çarjeje në Perëndim është ndoshta një efekt anësor lumturues, transmeton lexo.com.al.
“Rusia është gjithmonë e lumtur ta shohë Bashkimin Evropian dhe aleatët e saj të p ërçarë ndërsa luan në favor të mesazheve të brendshme që ndoshta demokracia perëndimore është më e t hyer sesa duket”. K ritikët e Kremlinit në Rusi kanë vërejtur se suksesi i eksporteve të vaksinave të Kremlinit ka luajtur një rol më të madh në mediat vendase se sa shpërndarja e vaksinave për qytetarët rusë, gjë që ngre pyetje të rëndësishme se ku janë me të vërtetë përparësitë e Rusisë. Nëse qëllimi këtë javë ishte vendosja e një g ranate politike në Evropë, Sputnik është një mjet i përsosur për ta bërë atë. “Ne e dimë tashmë që Rusia po promovon një diplomaci vaksinash. Ajo që është më a larmante është se elementë rusë dyshohet se ishin pas p iraterisë kundër EMA vitin e kaluar – vetë agjencia që mund të aprovojë vaksinën”, thotë Alice Stollmeyer, drejtore ekzekutive e Defend Democracy, një fondacion i pavarur që përqendrohet në mënyrën se si shtetet demokratike po m inohen ndërkombëtarisht. Moska ka mohuar në mënyrë të përsëritur a kuzat perëndimore për h akime.
Pandemia ka bërë gjëra të t merrshme për diplomacinë e brendshme evropiane. Një kombinim i çështjeve të paparashikuara të furnizimit me vaksina, takime të kufizuara në pak persona dhe interesi vetjak i kombeve për të parandaluar v dekjen e qytetarëve është një kombinim perfekt për k onfliktet në një kontinent të ndërthurur si Evropa. Megjithatë, në nxitimin për të kaluar një valë të tretë b rutale të pandemisë dhe për të rregulluar g abimet e bëra në fazat e hershme të shpërndarjes së vaksinave, evropianët duhet të jenë të vetëdijshëm se si ndarjet e tyre të brendshme duken jashtë bllokut. Për aleatët e tyre, mund të duket pak më shumë sesa mace që zihen në një thes. Por për a rmiqtë e tyre, është një d obësi që ata janë shumë të gatshëm për të shfrytëzuar./CNN/Lexo.com.al/e.c.
