Argument/ Presidenti i Rusisë k ërcënon njerëzit dhe fqinjët e tij

Perëndimi duhet të rrisë koston e sjelljes së tij dashakeqëse

Një burrë komandon një shtet p olicor. Tjetri është i mbyllur dhe afër v dekjes. Sidoqoftë, Vladimir Putin ka f rikë nga i b urgosuri i tij. Alexei Navalny mund të jetë i dobët fizikisht: pas më shumë së një muaji në g revë urie, ai u zhvendos në një spital b urgu në 19 prill, ndoshta për ta ushqyer me forcë. Megjithatë ai është ende lideri më efektiv i opozitës në Rusi. Videot e tij gazmore, faktike, rezonojnë te votuesit. Një video, një turne udhërrëfyes në një pallat ekstravagant që z. Putin mohon të zotërojë, është parë më shumë se 116 milion herë. Z. Navalny ka ndërtuar një lëvizje duke u tallur me g ënjeshtrat e Kremlinit dhe s fidon partinë e z. Putin në zgjedhje. Kjo është arsyeja pse ai u h elmua vitin e kaluar, dhe më pas u b urgos me a kuza f alse. Kjo është arsyeja pse organizata e tij është quajtur “e kstremiste” dhe po mbyllet pa mëshirë. Kjo mund të shpjegojë gjithashtu pse Putini, i etur për të ndryshuar temë dhe për të ndezur përkrahësit patriotë rusë, po k ërcënon edhe një herë fqinjët.

Ai ka grumbulluar më shumë se 100,000 trupa në kufirin me Ukrainën, një vend që ai tashmë ka c opëtuar pjesërisht duke rr ëmbyer Krimenë dhe duke mbështetur lëvizjet s eperatiste pro-ruse në Donbas, një rajon lindor. P ropaganduesit e tij paralajmërojnë për një g jenocid të afërt (por imagjinar) të rusishtfolësve atje. Më shumë se 200,000 prej tyre janë pajisur me pasaporta ruse, duke i dhënë z. Putin një pretekst për të ndërhyrë nëse pretendojnë se janë në rr ezik. Analistët u shtarakë dyshojnë se një p ushtim në shkallë të plotë është i afërt – lëvizjet e trupave janë tepër të qarta për një s ulm të befasishëm. Por marina e z. Putin ka k ërcënuar të bllokojë ngushticën Kerch, duke prerë pjesë të Ukrainës nga Deti i Zi. Qëllimi i tij mund të jetë të f rikësojë udhëheqësit e saj dhe të nxjerrë koncesione, të tilla si autonomia formale për Donbas. Apo ndoshta ai dëshiron të p rovokojë një reagim ukrainas, për të dhënë një justifikim për një l uftë që një zyrtar i Kremlinit tha se mund të jetë “fillimi i fundit të Ukrainës”. Fjalimi i tij adresuar kombit në 21 prill ofroi vetëm të dhëna më të paqarta, transmeton lexo.com.al.

Në të, z. Putin premtoi dhurata për masat dhe dhimbje për a rmiqtë e tij. Ai përsëriti një teori k onspirative në lidhje me Perëndimin që u përpoq të v riste Alexander Lukashenko, d espotin e Bjellorusisë fqinje. Ai u zotua se ata që k ërcënojnë sigurinë e Rusisë “do të pendohen për veprimet e tyre më shumë se për çdo gjë për të cilën janë penduar për një kohë të gjatë”. Ndërsa ai fliste, vartësit e tij arr estonin disidentët. Z. Putin është më i dobët se sa duket, por kjo e bën atë të rr ezikshëm. Aventurat e tij të mëparshme ukrainase erdhën kur ekonomia ruse ishte në t elashe dhe sondazhet e tij kishin nevojë për një nxitje. Sot, sondazhet e tij personale po rrëshqasin dhe mezi një e katërta e rusëve mbështesin partinë e tij. P rotestat kundër arr estimit të z. Navalny në janar ishin më të mëdha në një dekadë. Dhe ngjarjet në Bjellorusi s hqetësojnë z. Putin: Z. Lukashenko është dobësuar aq shumë nga p rotestat sa që tani varet nga mbështetja ruse për të qëndruar në pushtet. Nëse diçka e ngjashme do të ndodhte me z. Putin, ai nuk ka kujt t’i drejtohet. Duke u përballur me p rotesta në shtëpi, ai mund të s ulmojë jashtë vendit, në Ukrainë, Bjellorusi ose diku tjetër.

E gjithë kjo përbën një sfidë për Presidentin Joe Biden dhe aleatët e tij. Kur të vendosë se si të pengojë Putinin, Perëndimi duhet të jetë realist. Askush nuk dëshiron l uftë me një fuqi b ërthamore dhe s anksionet shpesh janë joefektive. Ata funksionojnë rrallë nëse janë të njëanshme, ose qëllimi i tyre është shumë ambicioz. Edhe e mbargot më të rrepta nuk kanë arritur të shpërngulin t iranët më të vegjël në Kubë dhe Venezuelë. Rusia ka krijuar një ekonomi rrethimi, e brendshme dhe e ndenjur, por e vështirë për të mbytur nga të huajt. Ndërkohë, fjalët për një e mbargo në eksportet ruse të naftës dhe gazit është naive. Bota duhet që një ditë të gjejë alternativa ndaj lëndëve djegëse fosile, por mbyllja papritmas e një furnizuesi aq të madh sa Arabia Saudite do të shkaktonte dridhje ekonomike globale – kështu që nuk do të ndodhë. Qëllimi i s anksioneve duhet të jetë modest: jo ndryshimi i r egjimit, por rritja e kostos së Putinit për a gresionin jashtë vendit dhe s htypjen brenda vendit. Z. Biden ka bërë një fillim të mirë, duke imponuar një sërë s anksionesh financiare për p irateri kibernetike dhe ndërhyrje në zgjedhje, të cilat mund të f orcohen nëse z. Putin vijon me shkeljet. K ufizimet më të ashpra ndaj institucioneve financiare perëndimore që merren me firma të lidhura me Kremlin do të shtonin d himbjen. Z. Biden po përpiqet gjithashtu të bindë aleatët për të paraqitur një front të bashkuar, siç nuk kanë arritur të jenë më parë. Gjermania duhet të v rasë Nord Stream 2, një tubacion gazi që synon të anashkalojë dhe s htrydhë Ukrainën. Britania duhet të g odasë më shumë pastrimin e parave. Individëve të implikuar në a buzime duhet t’u ngrihen pasuritë dhe t’u ndalohet hyrja në Perëndim, transmeton lexo.com.al.

NATO duhet të ndërhyjë. Duhet të vendosë një ekuilibër: të sigurojë fqinjët e Rusisë pa ushqyer p aranojën e Kremlinit. Disa rusë imagjinojnë se NATO mund të p ushtojë për të ndihmuar Ukrainën të rimarrë terrenin e saj të humbur. Z. Biden duhet ta bëjë të qartë se nuk do të ndodhë. Por NATO duhet të forcojë praninë e saj në Detin e Zi dhe anëtarët e saj duhet të vazhdojnë të furnizojnë Ukrainën me a rmë mbrojtëse. Rusia është shumë më pak e rëndësishme se Kina, qoftë për ekonominë botërore ose për bisedimet për klimën. Por gjithsesi ka shumë rëndësi. Është pengesa e vetme më e frytshme e p aqëndrueshmërisë në kufijtë e Evropës, dhe pa dyshim n gatërrestari më energjik në demokracitë e pasura, duke financuar partitë e kstremiste, duke përhapur d ezinformata dhe mosmarrëveshje. Se si Perëndimi e trajton atë, krijon gjithashtu një precedent. Udhëheqësit e Kinës po shikojnë me siguri. Nëse z. Biden i lejon Rusisë terren të lirë mbi Ukrainën, ata mund të supozojnë se Tajvani është lojë e ndershme gjithashtu.

Ndryshe nga paraardhësi i tij, z. Biden e sheh drejtë Putinin. Në vend që ta përqafonte, ai e ka quajtur atë një v rasës. Por ai i mban gjithashtu të hapura komunikimet. Ai ka sugjeruar një Samit. Ky do të ishte një g abim nëse thjesht rrit prestigjin e z. Putin, por jo nëse de-përshkallëzon t ensionet u shtarake dhe zgjidhjen e sinjaleve. Hapësira diplomatike që i paraprin asaj do të jetë thelbësore. Për fat të mirë, z. Biden ka punësuar shumë ekspertë mbi Rusinë dhe i dëgjon në të vërtetë ata. Në fund të fundit nuk do të jenë të huajt ata që vendosin për të ardhmen e Rusisë. Detyra e gjatë dhe e vështirë e krijimit të një alternative ndaj keq sjelljes së Putinit mund të kryhet vetëm nga vetë rusët. Ndërkohë, demokracitë duhet t’u japin demokratëve rusë mbështetjen e tyre morale, ashtu siç bënë në epokën sovjetike. Z. Biden duhet të bëjë p resion të fortë që z. Navalny të lirohet, menjëherë dhe i padëmtuar. Bota ka nevojë për d isidentë si ai që t’i kërkojnë llogari Kremlinit. Pa kontrolle të tilla, Rusia do të mbetet një k leptokraci b andite, dhe fqinjët e saj nuk do të jenë kurrë të sigurt./TheEconomist/Lexo.com.al/e.c.