Zyrtarët e administratës së Biden kanë thënë se procesi i rivendosjes së marrëveshjes bë rthamore me Iranin, të cilin Presidenti Donald Trump e shk atërroi në një përpjekje të dë shtuar për të detyruar Republikën Islamike të kap itullonte ose të shk atërrohej, do të ishte i gjatë dhe i komplikuar. Sesa u nënvizua gjatë fundjavës me përpjekjen e fundit të Izraelit për sa botim – të objekteve bë rthamore iraniane, dhe ndoshta të diplomacisë amerikane.
Një ndërprerje e energjisë të dielën në impiantin Natanz për pasurimin e uraniumit, shkaktuar nga një shp ërthim, duket se ka shkaktuar dëme ndërsa teknikët iranianë po sillnin centrifuga të reja, më të përparuara. Dëmi i shkaktuar nuk është i qartë: Ndërsa New York Times citoi burime të inteligjencës që thoshin se operacionet në Natanz mund të shtyheshin me nëntë muaj, një zyrtar i lartë iranian tha të hënën se pasurimi “nuk është ndalur dhe se po ecën përpara me forcë”, transmeton lexo.com.al.
Veçanërisht, agjencia e inteligjencës së Mossad u tha mediave izraelite se ishte përgjegjëse për su lmin, ndërsa zyrtarë të lartë të SHBA e bënë shpejt të qartë se Uashingtoni nuk ishte i përfshirë. Këto sqarime të pazakonta erdhën në një ditë kur zyrtari i parë i lartë i administratës Biden që vizitonte Izraelin, Sekretari i Mbrojtjes Lloyd Austin, po takohej me Kryeministrin Benjamin Netanyahu. Z. Netanyahu ka kundërshtuar me zë të lartë çdo kthim të SHBA në marrëveshjen bërt hamore dhe veprimet e fundit izraelite mund të shihen si të synuara për ta bërë këtë më të vështirë. Në të njëjtën ditë që bisedimet shumëpalëshe mbi një zgjidhje filluan në Vjenë të enjten e kaluar, një s ulm tjetër izraelit go diti një anije iraniane në Detin e Kuq.
Është e mundur që kjo lu ftë e shkallës së ulët – Irani ka shënjestruar gjithashtu anijet izraelite – do t’i japë administratës Biden më shumë fuqi në negociata, në të cilat po kërkon një ndryshim të pasurimit të shtuar dhe aktiviteteve të tjera bërth amore që Teherani filloi në përgjigje të vepimit të z. Trump. Por java e kaluar ka nënvizuar një divergjencë të mprehtë në interesat e SHBA dhe Izraelit. Për Izraelin, një ko nflikt i përhershëm me Iranin është i sigurt, asnjë detente nuk mund të mendohet dhe su lmet us htarake që pengojnë programin bër thamor për disa muaj janë opsioni më i mirë që mund të shpresohet. Nga ana tjetër, Shtetet e Bashkuara patën sukses në arritjen e një marrëveshjeje me Teheranin që hoqi në mënyrë efektive kër cënimin se do të prodhonte a rmë b ërthamore për të paktën një dekadë. Nëse administrata e Biden mund të rivendosë marrëveshjen, do të jetë më e lirë të tërheqë asete us htarake nga Lindja e Mesme dhe të përqendrohet në rritjen e sf idës së Kinës, transmeton lexo.com.al.
Deri në fundjavë, iniciativa e SHBA duket se po përparonte. Të gjitha palët i quajtën bisedimet e Vjenës, të cilat përfshijnë qeveritë evropiane, si dhe Rusinë dhe Kinën, “konstruktive”, ndërsa Irani ofroi një gjest të vullnetit të mirë duke lëshuar një anije të Koresë së Jugut që mbante. Re gjimi i Ali Khamenei ka shumë për të fituar nga një marrëveshje, duke përfshirë 30 miliardë dollarë në asete të ngrira dhe hyrjen e rinovuar në tregjet botërore të naftës. Por politika e saj e brendshme, si gjithmonë, është e ndërlikuar: Qeveria relativisht e moderuar që negocioi marrëveshjen e 2015 do të largohet së shpejti nga zyra dhe zgjedhjet në qershor mund të fuqizojnë më shumë udhëheqës të vijës së as hpër.
Z. Biden, i cili po përballet tashmë me kundërshtimin dypartiak në Kongres për një marrëveshje të re me Iranin, nuk ka shumë hapësirë për të bërë pre sion tek z. Netanyahu për përmbajtje, megjithëse duhet të përpiqet. Ndërkohë, z. Biden duhet të vazhdojë me strategjinë e tij diplomatike – dhe të shpresojë që re gjimi iranian të zgjedhë të bëjë një dallim midis Izraelit dhe Shteteve të Bashkuara./TheWashingtonPost/Lexo.com.al/e.c.
