Nga Max Boot/ Presidenti Biden argumenton se axhenda e tij ambicioze e brendshme – gjithsej rreth 6 trilion dollarë – është e nevojshme për të mbajtur hapin e ri valit tonë kryesor gjeopolitik. Ai i tha Kongresit javën e kaluar: “Ne jemi në k onkurrencë me Kinën dhe vendet e tjera për të fituar shekullin e 21-të”. Duke vepruar kështu, Biden u kthye në L uftën e Ftohtë, kur siguria kombëtare shpesh përdorej si një justifikim për iniciativat që kishin pak lidhje me Pentagonin. Duke kërkuar që Kongresi në 1955 të financojë një rrjet kombëtar të autostradave, Presidenti Dwight D. Eisenhower përmendi nevojën, “në rast të një s ulmi atomik mbi qytetet tona kryesore”, për të pasur një rrjet rrugor që “do të lejonte evakuimin e shpejtë të zonave të synuara, mobilizimin e forcave të mbrojtjes dhe mirëmbajtjen e çdo funksioni thelbësor ekonomik”. Duke njoftuar në vitin 1961 qëllimin e tij të guximshëm “për të ulur njeriun në hënë dhe për ta kthyer atë të sigurt në tokë”, Presidenti John F. Kennedy përmendi nevojën “për të fituar b etejën që po zhvillohet tani në të gjithë botën midis lirisë dhe t iranisë”.
Edhe l ufta për të drejtat civile shpesh shihej si një domosdoshmëri e L uftës së Ftohtë. Departamenti i Drejtësisë, duke kërkuar nga Gjykata e Lartë që të rr ëzojë ndarjen e shkollës në çështjen e vitit 1954 të Brown kundër Bordit të Edukimit, shkroi: “Është në kontekstin e l uftës së tanishme botërore midis lirisë dhe ti ranisë që problemi i d iskriminimit racor duhet të trajtohet”. Lu fta e Ftohtë nuk ndihmoi vetëm për ndërtimin e autostradave, uljen e një njeriu në hënë dhe frenimin e nd arjes racore. Ajo çoi gjithashtu në rritjen e shpenzimeve për kërkimin shkencor dhe teknologjik dhe arsimin së bashku me studimin e gjuhëve të huaja. Spinoff-et teknologjike nga mbrojtja e L uftës së Ftohtë dhe shpenzimet e hapësirës përfshinin internetin, GPS, panele diellore, shkumë memorie dhe madje pastrues vakumi dore. L ufta e Ftohtë prodhoi gjithashtu përfitime kulturore. Për të fituar konkursin për “zemrat dhe mendjet” me bllokun komunist, qeveria e SHBA sponsorizoi turne globale nga muzikantë të xhazit dhe ekspozita ndërkombëtare të artit abstrakt, letërsi të k ontrabanduar nga Bashkimi Sovjetik (p.sh. “Doctor Zhivago”) dhe sponsorizoi në mënyrë të fshehtë revistën Encounter, transmeton lexo.com.al.
Pra, k onkurrenca me Kinën sot mund të prodhojë gjithashtu dividentë të mëdhenj nëse menaxhohet siç duhet – por kjo është një NËSE e madhe. Mund të jetë një shtysë për përparimet në informatikën kuantike, inteligjencën artificiale, sistemet pa pilot, gjysmëpërçuesit, bioteknologjinë dhe fusha të tjera të përparuara që kanë zbatime us htarake dhe civile. Kjo mund të nxisë investime më të mëdha në ndërtimin e një shoqërie më të drejtë dhe më të gjerë të prosperuar në shtëpi, siç propozon Biden. Dhe duhet ta drejtojë qeverinë e SHBA për të promovuar kulturën e SHBA jashtë vendit, duke ndihmuar gjithashtu d isidentë kinezë, shkrimtarë, artistë, aktivistë dhe krijues të filmave për të kaluar mesazhin e tyre pavarësisht nga ce nsura e Pekinit.
Por ana e e rrët e L uftës së Ftohtë duhet të shërbejë si një paralajmërim se si një ko nkurrencë e tillë, nëse shkon k eq, mund të k ërcënojë liritë dhe jetën tonë. Brenda vendit, fr ika nga komunizmi çoi në gj ueti shtrigash të senatorit Joseph McCarthy, eksperimente joetike të CIA-s që përfshinin LSD dhe hapje të paligjshme të letrave dhe mbikëqyrjen dhe ng acmimin e FBI të aktivistëve antilucftë dhe udhëheqësve të të drejtave civile si Martin Luther King Jr. Jashtë vendit, fr ika nga komunizmi bëri që qeveria amerikane të bënte kauzë të përbashkët me re gjime br utale nga Zaire në Indonezi, për të ndihmuar për mbysjen e liderëve të zgjedhur në mënyrë demokratike në Iran dhe Kili, për t’u përfshirë në ko nflikte të kushtueshme në Kore dhe Vietnam, dhe madje edhe për të punuar me ma fian për të vr arë liderin kuban Fidel Castro. Më e k eqja nga të gjitha, ballafaqimi me Bashkimin Sovjetik çoi pothuajse në asg jësimin bërthamor në Kr iza Kubane e R aketave në 1962 dhe në kr izën Able Archer në 1983 (kur sovjetikët gati sa gabuan një stërvitje bë rthamore të NATO-s për një s ulm aktual), transmeton lexo.com.al.
Presidenti Donald Trump shpesh dukej i vendosur të imitonte ekseset më të k ëqija të L uftës së Ftohtë duke ushqyer h isterinë anti-kineze. Ai e quajti Covid-19 “kung flu”, duke ndihmuar në rritjen e retorikës anti-aziatike dhe k rimet e urr ejtjes. Ai nisi një l uftë tregtare me Kinën që d ëmtoi ekonominë tonë. Ai shfuqizoi vizat e 1.000 studentëve të diplomuar kinezë dhe studiuesve me supozimin se ishin të lidhur me u shtrinë kineze. Ai nisi ndj ekje pe nale ndaj studiuesve të cilët u aku zuan për lidhje të fshehta me Kinën. Ai dë boi gazetarët kinezë. Ai vendosi k ufizime të vizave për 92 milion anëtarët e Partisë Komuniste Kineze (shumica prej tyre burokratë të zakonshëm) dhe të afërmit e tyre. Ai mbylli programet e Korpusit të Paqes dhe atë Fulbright në Kinë.
Shumica e këtyre iniciativave Trumpian-e – nga mbyllja e Korpusit të Paqes deri te tarifat e kushtueshme – qëndrojnë në vend. Biden do të bënte mirë, siç argumentoi korrespondenti veteran i Pekinit Ian Johnson në New York Times, për të zhbërë shumë nga këto politika kundërprodhuese “për të përmbysur spiralen në rënie në marrëdhëniet e dy vendeve”. Ndërsa redukton f ërkimet e panevojshme, Biden duhet të bëjë shumë më tepër sesa Trump për të nxjerrë në pah ab uzimet kineze të të drejtave të njeriut, ashtu siç bënë presidentët Jimmy Carter dhe Ronald Reagan me Bashkimin Sovjetik. Biden ka nevojë gjithashtu për të kundërshtuar agr esionin us htarak kinez në Detin e Kinës Jugore dhe ngushticën e Tajvanit duke mbajtur linja të hapura të komunikimit me Pekinin për të shmangur një lu ftë që asnjë vend nuk e dëshiron. Ndërsa ko nkurrenca me Kinën është shumë e ndryshme nga L ufta e Ftohtë me Bashkimin Sovjetik, ajo ende ofron mësime të dobishme se çfarë të bëjmë – dhe çfarë të mos bëjmë./TheWashingtonPost/Lexo.com.al/e.c.
