Nga Stuart Lau/ Kryeministri hungarez Viktor Orbán po t allet tani hapur me qeverinë e z emëruar të Gjermanisë me aftësinë e tij për të vënë v eto ndaj çdo përgjigje të unifikuar të BE ndaj ab uzimeve të të drejtave të njeriut të Kinës, veçanërisht në Hong Kong. Budapesti është shfaqur si vendi i vetëm që bll okon përpjekjet e BE për të ndërmarrë veprime – ose madje edhe thjesht për të lëshuar një deklaratë – mbi s htypjen e gjerë të Pekinit kundër lëvizjes pro-demokracisë në Hong Kong. Për Gjermaninë, k undërshtimi i Orbán do të thotë që i gjithë procesi i vendimmarrjes së BE-së në politikën e jashtme duhet të zhvendoset nga vendimet e marra me unanimitet në votimin me shumicë të kualifikuar midis 27 vendeve anëtare. Orbán – i cili gëzon një raport të f ortë personal me Presidentin kinez Xi Jinping – është i papërshkueshëm nga p resioni nga kolegët e BE-së dhe ka ngritur r etorikën e tij se si vendet e tjera evropiane janë “joserioze” për të k ritikuar Pekinin për të drejtat e njeriut. Në një artikull të postuar në faqen e tij të internetit këtë javë, Orbán tha se ishte në pararojë për të p arandaluar “rishfaqjen e politikave dhe kulturës së L uftës së Ftohtë në politikën botërore” dhe e quajti politikën e jashtme të BE “g azin e botës”.
Orbán tha se “E majta evropiane – e udhëhequr nga e majta gjermane – po s ulmon edhe një herë Hungarinë në një mënyrë të p ërbuzshme. Këtë herë është për refuzimin e vendit tonë për të nënshkruar një deklaratë të përbashkët politikisht jo esenciale dhe jo serioze mbi Hong Kong-un. Ne do të ushtrojmë të drejtat tona të garantuara nga traktatet themeluese të Bashkimit Evropian”. Qeveria e Orbán ka investuar shumë në një politikë të ashtuquajtur “Hapja Lindore” gjatë dekadës së fundit, duke zhvilluar lidhjet e saj me vende të tilla si Kina, Uzbekistani dhe Azerbajxhani. Në të njëjtën kohë, Orbán ka ushqyer lidhje miqësore me Kremlinin, duke nxitur s hqetësime midis aleatëve të BE dhe NATO. Në një nivel më të menjëhershëm, Kina e sheh Hungarinë si një territor pjellor për taktikat e saj të p ërçarjes dhe s undimit dhe ka filluar një sërë projektesh të përbashkëta. Orbán ka ftuar Universitetin Fudan me bazë në Shanghai të Kinës për të ngritur një kampus në Budapest dhe Hungaria ka vaksinuar gjithashtu disa nga qytetarët e saj me vaksinën Sinopharm të Kinës kundër COVID-19, transmeton lexo.com.al.
Orbán shkroi më tej se “Në vitet e fundit kjo qasje e politikës së jashtme të përbashkët, e motivuar nga konsiderata të brendshme politike, ka çuar në pikën që qëndrimi i politikës së jashtme të Bashkimit Evropian është bërë g azi i botës. Kur tetë nga deklaratat tona të përbashkëta të a nashkalohen mënjanë, siç ka ndodhur me Kinën, e nënta thjesht do të pritet me më shumë t allje”. Ai k ritikoi a shpër atë që ai e quajti “burokratët e politikës së jashtme që gjenerojnë deklarata” në Bruksel, duke shtuar: “Nëse [një projekt-deklaratë për Hong Kong] paraqitet njëqind herë tjetër, i njëjti rezultat do të përsëritet njëqind herë”. Hungaria nuk ka bllo kuar vetëm një deklaratë që shefi i politikës së jashtme të BE-së Josep Borrell dëshironte të nxirrte për Hong Kongun, por gjithashtu një plan nga krahu i politikës së jashtme të BE-së për të forcuar një paketë për Hong Kongun. Dhe muajin e kaluar, ai bll okoi një pozicion të unifikuar mbi ar miqësitë us htarake Izraelito-Palestineze.
Berlini bën thirrje për ndryshime
Gjermania ka marrë drejtimin në angazhimin me Hungarinë. Ministri i Jashtëm gjerman Heiko Maas tha të hënën se “Ne nuk mund ta lejojmë më veten të mbahemi p eng nga ata që p aralizojnë politikën e jashtme evropiane me v etot e tyre. Ata që e bëjnë këtë herët a vonë po luajnë me unitetin e Evropës. Kjo është arsyeja pse ne duhet të themi hapur: V etoja duhet të hiqet – edhe nëse kjo do të thotë se dikush mund të humbasë në votime në një moment”, duke shtuar se ai besonte se çështja do të diskutohej gjatë Konferencës për të Ardhmen e Evropës. Mbi marrëdhëniet me Kinën, Maas bëri thirrje për një qasje më të z hurmshme ndërsa u drejtohej ambasadorëve gjermanë nëpër botë të hënën. Ai nënvizoi se “Aty ku Kina s hkel gjithnjë e më hapur ligjin ndërkombëtar, duke s hkelur të drejtat e njeriut ose duke s fiduar sistemin tonë demokratik, edhe ne duhet të ndërmarrim veprime më të f orta sesa kemi bërë në të kaluarën. Dhe p resioni dhe k ërcënimet nuk do të na ndalojnë”, transmeton lexo.com.al.
Ngecje në Budapest
Ndërkohë, Orbán duket se e ka zbutur qëndrimin e tij në lidhje me një plan për të ftuar Universitetin Fudan për të ndërtuar një kampus në Budapest, pas një proteste në shkallë të gjerë të udhëhequr nga opozita gjatë fundjavës. Gergely Gulyás, shefi i stafit të Orbanit, i tha portalit hungarez të lajmeve Mandiner të dielën se plani mund të vihet në një referendum pasi të marrë formë – një proces që ai tha se mund të zgjasë një vit e gjysmë. Gulyás shtoi se “Ne mbështesim qëndrimin që sapo të njihen kushtet e projektit, njerëzit e Budapestit mund të vendosin në një referendum nëse duan Universitetin Fudan”. Komentet e shefit të stafit sugjerojnë se qeveria po kërkon të minimizojë projektin jopopullor në prag të zgjedhjeve parlamentare të Hungarisë në 2022. Kryetari i opozitës së Budapestit Gergely Karácsony i tha POLITICO se ai “do të përdorte të gjitha mjetet në dispozicionin tonë” për të bll okuar planin e universitetit, i cili do të përfshinte d etyrimin e qeverisë hungareze për të marrë hua kineze për të financuar planin prej 2 miliardë dollarësh. Karácsony është aktualisht pretedenti kryesor për t’u bërë kandidati kryesor i opozitës për të s fiduar Orbán në zgjedhjet e vitit të ardhshëm. Ai po e përdor universitetin si një mjet për të t urpëruar Orbán para aleatëve të tij kinezë dhe ka vendosur emra rrugësh si Dalai Lama Road, Free Hong Kong Road dhe Road of Uyghur./Politico.eu/Lexo.com.al/e.c.
