Nga Michelle Goldberg/ Jared Kushner u mburr në The Wall Street Journal dy muaj më parë se “Ne jemi dëshmitarë të gjurmëve të fundit të asaj që është njohur si konflikti arabo-izraelit”. Ai po vëzhgonte rezultatet e Marrëveshjeve të Abrahamit, planit surrogat të paqes të Lindjes së Mesme, të cilin ai ndihmoi për të negociuar nën Donald Trump. Në zemër të vetë-besimit të tij suprem dhe të vetë marrëveshjeve, ishte trillimi vdekjeprurës se palestinezët ishin kaq të dëshpëruar dhe të mundur, saqë Izraeli thjesht mund të injoronte kërkesat e tyre. Kushner shkroi se “Një nga arsyet që konflikti arabo-izraelit vazhdoi për kaq gjatë ishte miti se ai mund të zgjidhej vetëm pasi Izraeli dhe palestinezët të zgjidhnin mosmarrëveshjet e tyre. Kjo nuk ishte kurrë e vërtetë. Marrëveshjet Abraham ekspozuan konfliktin si asgjë më shumë sesa një mosmarrëveshje mbi pasuritë e paluajtshme midis izraelitëve dhe palestinezëve që nuk kanë nevojë të mbajnë prapa marrëdhëniet e Izraelit me botën e gjerë arabe”.
Për të anashkaluar atë mosmarrëveshje, Shtetet e Bashkuara filluan të korruptonin vendet e tjera arabe dhe myslimane për të normalizuar marrëdhëniet me Izraelin. Emiratet e Bashkuara Arabe morën një marrëveshje të madhe armësh. Maroku bëri që Trump të mbështesë aneksimin e saj të Saharasë Perëndimore. Sudani u hoq nga lista e Amerikës e sponsorëve shtetërorë të terrorizmit. Por shpërthimi i luftimeve në Izrael dhe Palestinë ditët e fundit bën të qartë diçka që kurrë nuk duhet të ishte në dyshim: drejtësia për palestinezët është një parakusht për paqen. Dhe një arsye që ka pasur kaq pak drejtësi për palestinezët është për shkak të politikës së jashtme të Shteteve të Bashkuara. Jeremy Ben-Ami, presidenti i grupit liberal zionist J-Street tha se “Nuk mendoj se ka ndonjë mënyrë që ky proces i okupimit dhe aneksimit zvarritës të ketë arritur atje ku është sot nëse Shtetet e Bashkuara do të kishin thënë jo”, transmeton lexo.com.al.
Dikush mund të dënojë Hamasin dhe raketat e tij dhe ende të pranojë se kjo ndezje e tanishme filloi me tejkalimin e Izraelit të ndjenjës së mosndëshkimit. Një pikë kryesore e ndezjes ishte fushata e udhëhequr nga kolonët izraelitë për të dëbuar familjet palestineze nga shtëpitë e tyre në lagjen e Jerusalemit Lindor të Sheik Jarrah. Pati gjithashtu një sulm të policisë izraelite në Xhaminë Al-Aqsa natën e parë të Ramazanit, jo për të parandaluar dhunën, por për të prerë altoparlantët e saj që lutjet të mos mbysnin një fjalim nga Presidenti i Izraelit. Palestinezët kanë frikë, jo pa arsye, se Izraeli po përpiqet t’i largojë ata nga Jerusalemi krejtësisht. Kjo, nga ana tjetër, e ka lënë Hamasin të pozicionohet si mbrojtësi i Jerusalemit. Dhe Izraeli duket se e konsideron të drejtën e tij për të mbrojtur veten nga Hamasi si justifikim për shkaktimin e një numri të turpshëm të viktimave civile. Aq shumë tmerr është lindur nga iluzioni, si për të drejtën izraelite ashtu edhe për atë amerikane, saqë kur bëhet fjalë për palestinezët, status quo-ja është e qëndrueshme.
Për të qenë të drejtë, kjo nuk është diçka që filloi me Trump: Amerika ka mundësuar projektin e okupimit dhe kolonizimit të Izraelit për dekada. Tareq Baconi, një analist i vjetër me bazë në Ramallah për Grupin Ndërkombëtar të Krizave, argumentoi se në disa mënyra administrata e Trump ishte thjesht më e sinqertë se paraardhësit e saj në lidhje me mosrespektimin e saj për palestinezët. Njëlloj, tha ai, politika e jashtme e Trump lejoi “të djathtët izraelitë të kuptojnë se ata mund të shpëtojnë pa pasoja me politikat e tyre më ekstreme”. Para Trump, ishte e zakonshme të thuhej se okupimi do ta detyronte Izraelin përfundimisht të zgjidhte midis të qenurit një shtet hebre dhe një demokratik. Gjatë viteve të Trump, zgjedhja e Izraelit u bë e pamohueshme. “Ligji i kombit-shtet” i Izraelit i vitit 2018 parashikoi “zgjidhjen hebraike si një vlerë kombëtare” dhe minoi barazinë ligjore të qytetarëve arabë të Izraelit. Ndërsa vendbanimet u zgjeruan, një zgjidhje me dy shtete u kthye nga një ëndërr e largët në një fantazi, transmeton lexo.com.al.
Vdekja e kornizës me dy shtete, tha Baconi, ka forcuar një ndjenjë të fatit të përbashkët midis palestinezëve në territoret e okupuara dhe arabo-izraelitëve, ose, siç i referohen shumë vetes, qytetarëve palestinezë të Izraelit. Ai tha se “Sa më shumë që ne e shohim aksin Izrael-Palestinë si një realitet me një shtet, ku hebrenjtë kanë të drejta të plota dhe palestinezët kanë nivele të ndryshme të të drejtave”, aq më shumë palestinezë “do ta kuptojnë luftën e tyre si një luftë të përbashkët”. Një aspekt unik dhe pikëllues i dhunës që tani trondit rajonin kanë qenë përplasjet ndërkomunale midis hebrenjve dhe palestinezëve brenda Izraelit. Në Lod, të paktën katër sinagoga dhe një shkollë fetare u dogjën. Times of Israel raportoi se “Turmat hebreje u panë duke bredhur rrugëve të Tiberias dhe Haifas duke kërkuar arabë për të sulmuar”.
“Unë kam jetuar këtu për një kohë të gjatë; Kurrë nuk e kam parë situatën kaq keq”, më tha Diana Buttu, një ish-avokate e Organizatës për Çlirimin e Palestinës, nga Haifa. I gjithë ky kaos është i paracaktuar; gati çdo padrejtësi në rajon ka një parahistori të ndërlikuar. Por Shtetet e Bashkuara kanë nënshkruar si për nënshtrimin palestinez ashtu edhe për fuqinë në rritje të etnonacionalizmit hebre. Nuk është e mjaftueshme që Joe Biden të jetë pak më i mirë se Trump ose të përpiqet të rifillojë një “proces fantazmë të paqes”. Nëse Izraeli nuk ka më mundësi të injorojë kërkesat e Palestinezëve, as ne nuk do të mundemi./NYT/Lexo.com.al/e.c.
